Orucu bozan durumlar cok merak ediliyor. Ozellikle Ramazan ayında oruc tutarken hangi durumlar orucu bozar hangileri bozmaz araştırılıyor. Peki tukuruk yutmak orucu bozar mı? Orucluyken tukuruk yutmak orucu bozuyor mu? Hanefi, Şafii, Hanbeli ve Maliki mezhebine gore yanlışlıkla tukuruk yutmak oruc bozar mı fetvası nedir?
[h=3]TUKURUK YUTMAK ORUCU BOZAR MI?[/h]Tukuruk yutmak genel anlamda orucu bozmamaktadır. Oruclu bir kişinin art arda gelen ve yoğun olan tukuruğu yutması da sakıncalı olarak değerlendirilmemektedir. Ağız, beden ici olduğundan tukuruk yutmak da insanın icindeki necasetin mideden bağırsağa gecmesi gibi doğal kabul edilir. Gunluk yaşamda oruclu iken tukuruk yutmak, ağzın icinde salgılanan tukuruğun normal olarak yutulması gibi duşunulmektedir.

Ek olarak ağzın calkalanmasından sonra kalan ıslaklığın veya dudağı yaladıktan sonra kalan tukuruğun yutulması durumu da orucu bozmayan hallerden sayılmaktadır. İslam alimlerine gore Ramazan ayında veya başka bir zamanda oruc tutan kişinin ağızda bulunan tukuruğu yutması orucu bozmamaktadır.
Fakat bunlara ek olarak ağızda bulunan tukuruğun biriktirilmesi kacınılması gereken durumlardan birisi olarak belirtilir. Bu şekilde tukuruk biriktirip yutmak orucu bozmasa da mekruh olduğu soylenmektedir.
Son olarak tukuruk yutmak sadece 1 durumdan sonra orucu bozar. O da ağızdan cıkan tukuruğun geri yutulmasıdır. Bu durumda oruc bozulur. Yani tukuruk ağızdan cıkılmadan yutulursa oruc bozulmaz fakat ağızdan cıktıktan sonra yutulursa oruc bozulur denilmiştir.
[h=3]HANEFİ MEZHEBİNE GORE ORUCU BOZMAYAN DURUMLAR NELERDİR?[/h]Orucu bozmayan durumlar icin Hanefî mezhebi esas alınıp şoylece sıralanabilir:
- Ağız dolusu bile olsa kendi isteğiyle olmaksızın kusmak.
- Boğazına su kacmamak kaydıyla serinlemek icin yıkanmak veya yuzmek.
- Suyla ıslatılmış bile olsa misvak veya diş fırcası kullanmak.
- Goze surme cekmek.
- Balgam veya burun akıntısını yahut ağzı calkaladıktan sonra kalan yaşlığı tukurukle yutmak.
- Guzel koku surunmek veya koklamak.
- Oruclu olduğunu unutarak oruc yasaklarını ihlÂl etmek.
- Cunup olarak veya hayız yahut nifas kanı gece kesildiği halde gusul abdesti almadan sabahlamak.
[h=3]DİŞ YARASINDAN CIKAN KANIN TUKURUK İLE YUTULMASI ORUCU BOZAR MI? (DİYANET)[/h]Diş kanaması orucu bozmaz. Ancak cıkan kan, karıştığı tukuruğe eşit veya daha fazla olursa yutulması hÂlinde oruc bozulur ve kaza edilmesi gerekir. Daha az miktarda olan kan ise dikkate alınmaz (HaddÂd, el-Cevhera, I, 173).
[h=3]DİŞ KANAMASI VE DİŞ YARASINDAN CIKAN KANIN TUKURUK İLE YUTULMASI ORUCU BOZAR MI?[/h]Diş kanaması orucu bozmaz. Ancak cıkan kan, karıştığı tukuruğe eşit veya daha fazla olursa yutulması hÂlinde oruc bozulur ve kaza edilmesi gerekir. Daha az miktarda olan kan ise dikkate alınmaz (HaddÂd, el-Cevhera, I, 173).
[h=3]KULAK DAMLASI ORUCU BOZAR MI? (DİYANET'E GORE)[/h]Kulak ile boğaz arasında bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından, ilac boğaza ulaşmaz. Bu nedenle kulağa damlatılan ilac orucu bozmaz.
Kulak zarında delik bulunsa bile, kulağa damlatılan ilac, kulak icerisinde emileceği icin, ilac ya hic mideye ulaşmayacak ya da cok azı ulaşacaktır. Kaldı ki bu işlem yeme icme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla kulak damlası orucu bozmaz (DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. MerğînÂnî, el-HidÂye, II, 263; KÂsÂnî, BedÂî', II, 98; İbn Âbidîn, Reddu'l-muhtÂr, III, 367, 376).
[h=3]DİŞ KANAMASI ORUCU BOZAR MI? (DİYANET'E GORE)[/h]Diş kanaması orucu bozmaz. Ancak cıkan kan, karıştığı tukuruğe eşit veya daha fazla olursa yutulması hÂlinde oruc bozulur ve kaza edilmesi gerekir. Daha az miktarda olan kan ise dikkate alınmaz (HaddÂd, el-Cevhera, I, 173).
[h=3]AĞLAMAK ORUCU BOZAR MI? (DİYANET'E GORE)[/h]Orucluyken ağlamak orucu bozmaz. Orucu bozan durumlar icilen, yenen bir şey yada birliktelik durumlarda orucumuz bozulmaktadır. Ağladığımız zaman oruc bozulmaz. Cunku ağladığımızda ağzımıza veya burnumuza su girmiyor. Haliyle ağlayan bir kişinin orucu bozulmaz ve oruc tutmaya devam eder.
[h=3]AŞI OLMAK VEYA İĞNE VURULMAK ORUCU BOZAR MI?[/h]Oruc; yemek, icmek, cinsel ilişki ve bunların kapsamına giren şeylerle bozulur. Bu sebeple, besin değeri taşımayan aşılar orucu bozmaz.
Tedavisi devam eden hastalar, sağlıklarına kavuşup tedavileri sona erinceye kadar oruclarını erteleyebilirler. Bununla birlikte, Ramazan ayında herkesle birlikte oruca devam etmeyi arzu ediyorlar ve oruc tutmalarına da başka bir engel bulunmuyorsa iğnelerini iftardan sonra yaptırmaları yerinde olur. Bu imkÂna sahip olmayanlar, tedavi ve aşı amaclı iğne yaptırabilirler. Ancak, oruclu iken gıda ve vitamin iğneleri yaptıranların, ağızdan aşı alanların damardan serum ve kan verilenlerin orucu bozulur. Daha sonra bu oruc kaza edilir.
[h=3]ORUCU BOZAN ŞEYLER NELERDİR?[/h]Orucun temel unsuru, yeme, icme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, nefsi bunlardan mahrum bırakmak olduğu icin, oruclu iken bunlar ve bu anlama gelecek davranışlar orucu bozar. Yemek ve icmek, yenilip icilmesi mûtat olan her şeyi kapsamı icine alır. Sigara, nargile gibi keyif veren tutun kokenli dumanlı maddeler ile uyuşturucular ve tiryakilik gereği alınan tum maddeler oruc yasakları kapsamına girer (İbn Âbidîn, Reddu'l-muhtÂr, III, 386-387). Her ne sebeple olursa olsun, ağızdan alınan ilaclar da aynı hukme tabidir.
[h=3]BURUN SPREYİ KULLANMAK ORUCU BOZAR MI?[/h]Tedavi amacıyla buruna damlatılan ilacın bir damlası, yaklaşık 0, 06 cm3 tur. Bunun bir kısmı da burun ceperleri tarafından emilmekte, cok az bir kısmı mideye ulaşmaktadır. Bu da, mazmazadan ( ağzı su ile calkalamadan) sonra ağızda kalan rutubette olduğu gibi orucu bozacak duzeyde gorulmemiştir. Kaldı ki bu işlem yeme icme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla burun damlası orucu bozmaz (DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar).
[h=3]AĞIZ KOKUSUNU ONLEMEK İCİN AĞIZ SPREYİ KULLANMAK VEYA SAKIZ CİĞNEMEK ORUCA ZARAR VERİR Mİ? (DİYANET)[/h]Ağız ve burundan alınıp mideye ulaşan her şey orucu bozar. Bu itibarla, ağız kokusunu onlemek veya diş ağrısını gidermek maksadı ile ağza sıkılan sprey ve benzeri maddeler yutulur da mideye ulaşırsa orucu bozar, yutulmazsa bozmaz.
Gunumuzde uretilen sakızlarda, ağızda cozulen katkı maddeleri bulunduğundan, ne kadar dikkat edilirse edilsin bunların yutulmasından kacınmak mumkun değildir. Bu sebeple bu tur sakız ciğnemek orucu bozar (İbn Âbidîn, Reddu'l-muhtÂr, III, 395, 396). Ote yandan, hangi sakızın orucu bozmayan turden olduğu bilinemeyeceğinden oruclu iken sakız ciğnemekten sakınılmalıdır.
[h=3]GOZ DAMLASI ORUCU BOZAR MI? (DİYANET'E GORE)[/h]Konunun uzmanlarından alınan bilgilere gore, goze damlatılan ilac, miktar olarak cok az (1 mililitrenin 1/20'si olan 50 mikrolitre) olup bunun bir kısmı gozun kırpılmasıyla dışarıya atılmakta, bir kısmı gozde, goz ile burun boşluğunu birleştiren kanallarda ve mukozasında mesÂmat (gozenekler) yolu ile emilerek vucuda alınmaktadır. Kaldı ki bu işlem yeme icme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla goz damlası orucu bozmaz. (DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar; bkz. KÂsÂnî, BedÂî', II, 98).