
Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Mudurluğu (DSİ) onculuğunde yurutulen projeyle bu ay 6 yer altı barajı daha tamamlanacak ve boylece tamamlanmış proje sayısı 25'e ulaşacak.
Bakanlıktan yapılan acıklamaya gore, DSİ, geliştirdiği projelerle suyun bir damlasını dahi boşa harcamayacak şekilde planlanan yatırımları hizmete sunuyor.
İklim değişikliği ve nufus artışının etkisiyle depolama yapılarının onemi giderek artarken DSİ de muhtemel kuraklık etkilerini en aza indirmek icin yer ustu barajları yanında, yer altı su temini yapılarına da gereken onemi vererek bu kapsamda calışmalar yapıyor. Yer altı barajları ve suni besleme tesisleri bu alanda ilk sırada yer alıyor.
Bu kapsamda, Yer Altı Barajları ve Suni Besleme Projeleri, 2019 yılı temmuz ayında Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin katılımıyla yapılan tanıtım toplantısıyla kamuoyuna acıklanırken, yer altı barajları konusu 11. Kalkınma Planı'na da eklendi.
Buna gore,"Yer Altı Suyu Suni Besleme ve Yer Altı Barajları Eylem Planı" ile yarı kurak coğrafyada bulunan ulkenin su rezervine katkıda bulunulması maksadıyla 2023 yılına kadar 100'un uzerinde yer altı barajı ve suni besleme tesisi inşa edilmiş olacak.
Projenin toplam maliyeti 1 milyar lira olarak ongorulurken, bu projelerin tamamlanmasıyla 40 milyon metrekup su depolama imkanı, 600 bin kişiye icme suyu olanağı, 60 bin dekar arazinin sulanması ve 45 milyon lira gelir artışı gibi faydalar sağlanacak.
2020 sonu itibarıyla 19 proje tamamlandı
Son yıllarda etkisini daha fazla hissettiren kuraklığa karşı da cok onemli bir katkı sağlayacak proje kapsamında 2020 sonuna kadar 19 iş tamamlanırken bu projeler, Cankırı'da 3, Konya, Manisa ve Bursa'da 2'şer adet olmak uzere, İzmir, Eskişehir, Antalya, Kutahya, Balıkesir, Nevşehir, Kayseri, Niğde, Malatya ve Kayseri'de hayata gecirildi.
2023 yılı sonuna kadar yapılması planlanan projelerin il bazında dağılımı ise şoyle:
Adana (3 adet) Adıyaman (1 adet), Afyonkarahisar (4 adet), Amasya (1 adet), Ankara (4 adet), Antalya (5 adet), Ardahan (1 adet), Artvin (4 adet), Aydın (6 adet), Balıkesir (2 adet), Bartın (1 adet), Bayburt (1 adet), Burdur (1 adet), Bursa (4 adet), Canakkale (2 adet) Cankırı (3 adet), Denizli (4 adet), Diyarbakır (2 adet), Elazığ (5 adet), Erzincan (1 adet), Erzurum (3 adet), Eskişehir (2 adet), Hatay (1 adet), Isparta (1 adet), Kahramanmaraş (1 adet), Karabuk (1 adet), Karaman (1 adet), Kars (1 adet), Kastamonu (1 adet), Kayseri (4 adet), Konya (5 adet), Kutahya ( 2 adet), Malatya (3 adet), Manisa (3 adet), Muğla (1 adet), Nevşehir (1 adet), Niğde (1 adet), Osmaniye (1 adet), Samsun (3 adet), Sinop (1 adet), Sivas (1 adet), Şanlıurfa (1 adet), Tekirdağ (1 adet), Trabzon (1 adet), Tokat (1 adet), Uşak (1 adet), Van (1 adet), Yalova (1 adet)."
Ocak 2021 itibarıyla 6 projenin daha bitirilmesiyle, tamamlanan proje sayısı 25'e ulaşacak. Bunun dışında, 17 proje inşaat, 8 proje ihale ve 50 proje ise planlama-proje aşamasında bulunuyor.
Daha duşuk maliyetli
Yer altı barajları, yer altı suyu akımına karşı gecirimsiz bir perde oluşturarak, genellikle topoğrafyanın ve jeolojinin uygun olduğu vadi aluvyonlarında veya sahil akiferlerinde inşa ediliyor. Yer ustune inşa edilen klasik barajlara oranla daha duşuk maliyetle gercekleştirilen yer altı barajları, yurt dışında da yoğun kullanılıyor. Yer altı barajları, yuzey sularının buharlaşma kayıplarının ve kamulaştırma maliyetinin minimize edilerek yer altı suyuna iletilmesi, bu vesileyle yer altı suyunun rezerv ve kalite acısından korunması ve ozellikle temiz icme suyu sağlanması maksadıyla yapılıyor.
Yer altı barajları, kırsal kesimdeki vatandaşlara daha kaliteli ve surekli su sağlanması acısından da onem taşıyor. Bu yapılarda kucuk caplı sulamalar ile koyler ve beldelerin icme suyu ihtiyacını karşılamaya yetecek miktarda yer altı suyu depolamak mumkun oluyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Deniz Cicek Palabıyık