İnternet bilgi gizliliğinin ne kadar zayıf bir organ olduğunu gosteren Wikileaks belgeleri gundeme gelmeye devam ediyor. WikiLeaks'i, başta Amerika Birleşik Devleti olmak uzere, dunyanın en guclu ulkelerine dair yayınladıkları carpıcı belgelerle tanımıştık. Bircok ulkenin etkilendiği Wikilieaks belgeleri hakkında merak edilen soruların cevaplarını sizler icin derledik.
[h=3]WİKİLEAKS NEDİR?[/h]2006 yılında faaliyetlerine başlayan WikiLeaks, bir sivil toplum orgutu olarak kendini tanımlıyor. wikileaks.org internet sitesi uzerinden yayın yapan orgutun sızdırdığı belgelerin kaynakları tamamen belirsiz. Sitede kaynakları icin "Anonim" ibaresi kullanılıyor ve yayınladıkları belgeler icin herhangi bir kar amacı gutmediklerini soyluyorlar. WikiLeaks internet sitesine ve iceriklerine mudahale edilememesinin nedeni, sitenin sunucularının İzlanda, İsvicre gibi dunyanın ceşitli ve mudahale edilemez ulkelerinde saklanıyor olmasıdır.
Site hala aktif olarak calışsa da, ulkemiz dahil dunyanın pek cok noktasından bu siteye erişim engellenmiş durumda. WikiLeaks, 2006 ve 2016 yılları arasında yayınladığı 10 milyondan fazla belge ile buyuk ses getirmişti. WikiLeaks'in kurucusu Julian Assange şu an tutuklu durumda olduğu icin sitenin sorumlu editorluk gorevi Kristinn Hrafnsson tarafından yurutulmektedir.
[h=3]WİKİLEAKS KURUCUSU JULIAN ASSANGE KİMDİR?[/h]1971 yılında Avustralya'da doğan Julian Assange, bilgisayar programcısıdır ve kendini internet aktivisti olarak tanımlamaktadır. Uzun yıllar hackerlık yapan Assange, 2006 yılında WikiLeaks internet sitesini kurarak butun dunyada ses getiren paylaşımlar yapmaya başladı. WikiLeaks uzerinden yaptığı paylaşımlar nedeniyle başta ABD olmak uzere pek cok devlet tarafından hakkında tutuklama kararı cıkan Julian Assange, 2012 yılında Londra'daki Ekvador buyukelciliğine sığındı. 2019 yılının Nisan ayında burada tutuklanan Assange'ın şu an ABD'ye iade edilme sureci devam etmektedir.
[h=3]WİKİLEAKS BELGELERİ NELER?[/h]WikiLeaks internet sitesi şu an hala aktif durumda olsa da, site en cok 2006 ve 2016 yılları arasında acıkladığı belgelerle ses getirmişti. Acıklanan belgeler arasında en cok ses getirenler Amerika Birleşik Devletleri ordusunun farklı ulkelerde yaptığı eylemler oldu.
ABD'nin Techizatı
Amerika Birleşik Devletleri ordusunun Afganistan ve Irak'ta bulunan askeri techizatına dair ayrıntıları iceren belgelerin acıklanması buyuk ses getirmişti. Bu techizatlar arasında en dikkat cekenler kimyasal ve biyolojik silahlardı.
Scientology tarikatı
Bir donem ozellikle Hollywood yıldızları arasında oldukca meşhur olan Scientology tarikatı ile ilgili pek cok belge yayınlayan WikiLeaks, tarikatın ic yapısına dair bilinmeyenleri tum dunyaya acıklamış, gorunduğu kadar masum olmadığını ve kar amacı guttuğunu ortaya cıkarmıştı.
Guantanamo
Kuba'nın Guantanamo bolgesinde bulunan Amerika Birleşik Devletleri'nin askeri ussu ile ilgili yayınlanan belgelerde, ABD'nin Cenevre Sozleşmesi'ni sistematik ve rutin bir şekilde ihlal ettiği ortaya cıkmıştı. Yine aynı belgelere gore ABD ordusu mensupları, Guantanamo'da bulunan 14 - 89 yaş aralığındaki 800 mahkumu sistematik olarak suistimal etmişlerdi.
Irak'ta sivillere yonelik duzenlenen saldırılar
WikiLeaks tarafından yayınlanan bir videoda, Irak'ta bulunan ABD askerlerinin Apache helikopterleriyle Iraklı sivillere rastgele ateş actıkları goruruluyor. Bağdat'ta yaşanan olayların ortaya cıkması sonucu, ABD kamuoyunda Irak işgali tartışılmaya başlamıştı.
Minton Raporu
WikiLeaks tarafından yayınlanan Minton Raporu'na gore Hollanda merkezli cok uluslu bir şirket olan Trafigura'nın, 108 bin kişiyi etkilediği bilinen zehirli atıkları Fildişi Sahilleri'ne attığı ve ana akım medya kanallarında bu raporun yayınlanmasının engellendiği ortaya cıkmıştı.
Suriye'de gizli operasyonlar
Gizli CIA olarak da isimlendirilen, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Stratfor isimli danışmanlık şirketine ait belgeler yayınlanmış ve 2012 - 2013 yıllarında, Suriye'de gizli operasyonlar yapıldığına dair istihbarat verileri ortaya cıkmıştı.
SONY E-postaları
Gizli devlet belgelerinin yanı sıra, ozel şirketlere ait belgeler de yayınlayan WikiLeaks, teknoloji devi SONY ile ilgili belgeler yayınlamıştı. Yayınlanan belgeler, Kuzey Kore tarafından hacklenen SONY e-postalarıydı ve bu e-postalarda şirketin siyasi ilişkileri acıkca goruluyordu.
Ekonomik Casusluk
Bir medya kuruluşu tarafından yayınlanmış en ust duzey belgeler olarak tarihe gecen belgelerde; donemin liderleri Birleşmiş Milletler Sekreteri Ban Ki-Moon, İsrail Başbakanı Netanyahu, İtalya Başbakanı Berlusconi, Fransa Cumhurbaşkanı Hollande ve bazı Japon kabine uyeleri arasında yapılan yazışmalar goruluyordu. Yazışmalar, bazı gelişmekte olan ulkelerde yapılan ekonomik casusluk uzerineydi.
Ortadoğu Belgeleri
WikiLeaks'in Ortadoğu hakkında yayınladığı belgeler, neredeyse dunyadaki tum devletleri rahatsız etmişti. Yayınlanan belgelerde, pek cok farklı ulkenin Ortadoğu'da yaptıkları yolsuzluklar, hukuk dışı eylemler ve insan haklarını ayaklar altına alan ihlaller ortaya cıkmıştı. 2012 yılında yayınlanan bu belgeler, devletlerin Ortadoğu politikalarının kamuoyu tarafından sorgulanmasına neden olmuştu.
Sizin icin WikiLeaks nedir sorusunu yanıtladık ve dunyada en cok ses getiren bazı WikiLeaks belgelerini listeledik. İnternet sitesi hala aktif durumda olsa da orgut, ilk yıllarında sızdırdığı bu belgelerle anılıyor ve herkes Julian Assange'a ne olacağını merak ediyor.
[h=3]WİKİLEAKS KURUCUSU CEZA ALDI MI, İADE EDİLECEK Mİ?[/h]WikiLeaks'in kurucusu Julian Assange, karar duruşması icin başkent Londra'daki Old Bailey Mahkemesi'ne cıktı.
Hakim Vanessa Baraitser, Assange'ın intihar riskinin yuksek olduğunu ve ABD hapishanesinde ozel idari onlemlere tabi tutulacağını, ozellikle de istihbarat topluluğunun kendisine duşman olması nedeniyle, "gercek bir risk altında" olduğunu belirtti.
ABD tarafının tarif ettiği prosedurlerin Assange'ın super guvenlikli bir Amerikan hapishanesinde intihar etmenin bir yolunu bulmasını engellemeyeceğini vurgulayan Baraitser, Assange'ın akıl sağlığı nedeniyle iadesinin yanlış olacağını vurgulayarak, ABD'nin talebini reddettiğini duyurdu.
Kararın duyulmasının ardından mahkeme onundeki Assange'ın destekcileri sevinc gosterisinde bulundu.
ABD'nin kararı temyize goturmesi beklenirken, avukatlarının ise Assange'ın kefaletle serbest bırakılması icin başvuru yapacağı acıklandı.
175 yıla kadar hapis
ABD, Londra'nın dışındaki Belmarsh Hapishanesinde tutulan 49 yaşındaki Assange'ı bilgisayar korsanlığı ve casusluğun da aralarında olduğu 18 suctan yargılamak icin İngiltere'den iadesini istiyordu.
İade edilmesi durumunda 175 yıla kadar hapis cezası alabileceği belirtilen Assange'ın destekcileri ve avukatları, Assange'ın yaptıklarının gazetecilik faaliyeti olduğunu, suclamalarda siyasi amac gudulduğunu, akıl sağlığının risk altında olduğunu ve ABD hapishanelerindeki koşulların İngiltere'nin insan hakları yasalarını ihlal ettiğini belirtiyordu.
ABD, Assange'ın yayımladığı belgelerle kendileri adına calışan Irak ve Afganistan'daki yerel personel veya muhbirlerin hayatını riske attığını one surerek, gazetecilik veya yayıncılığın suc işleme izni vermediğini kaydediyordu.
Basın orgutleri ise Assange'ın yayınladıkları nedeniyle yargılanmasının kotu bir ornek oluşturacağını ve bundan sonra ABD'nin herhangi bir gazeteciyi casusluk suclamasıyla yargılayabileceğini vurguluyordu.
Dava sureci
Assange'ın kurduğu WikiLeaks, 2010'da, aralarında ABD'nin Irak ve Afganistan'da işlediği sucları da delillendiren cok sayıda gizli belgeyi yayımlamıştı.
ABD'nin casuslukla sucladığı ve iadesini istediği Assange, hakkında tecavuz ve cinsel taciz suclamalarıyla acılan davalar icin İsvec'e iadesi gundemdeyken, Haziran 2012'de Ekvador'un Londra Buyukelciliğine sığınmıştı.
Assange, Ekvador'un Londra Buyukelciliğinden 11 Nisan 2019'da cıkarılarak gozaltına alınmış ve "kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten" tutuklanarak Londra'daki Belmarsh Hapishanesi'ne konulmuştu.
Mahkeme, Assange'ı bu suctan 50 hafta hapse mahkum etmişti. 50 haftalık cezasını dolduran Assange'ın iade talebi cercevesinde tutuklu kalmasına karar verilmişti. İade davasının ilk turu şubat ayında gorulmuş, mayıs ayında yapılması planlanan ikinci tur ise yeni tip koronavirus (Kovid-19) salgını nedeniyle eylul ayına ertelenmişti.
7 Eylul'de başlayan ve 1 Ekim'de tamamlanan duruşmalarda tarafların şahitleri dinlenmişti.