Cin’in Wuhan kentinde yerel bir salgın gibi başlayan koronavirus COVID - 19, kısa surede tum dunyayı etkisi altına alarak bir pandemiye yani kuresel capta bir salgına donuştu. Pek cok ulke daha ne olduğunu anlayamadan binlerce vaka ve olum ile karşılaştı. Bazı ulkeler koronavirus tehdidini son derece dikkatle ele aldı ancak bazı ulkeler pandemi ile neredeyse alay etmeyi tercih ettiler.
Koronavirus hangi ulkeyi, nasıl etkiledi? Dunya koronavirus haritası bize gercekleri en vurucu cıplaklığıyla gosteriyor. Dunyanın farklı noktalarında bulunan The Associated Press muhabirleri hem guncel vaka ve olum oranlarını paylaştılar hem de ulkelerin pandemi ile nasıl mucadele ettiklerini ya da edemediklerini anlattılar. Listemizde, Turkiye’de koronavirus son durum rakamlarını da goreceksiniz.
[h=2]Koronavirus salgını hangi ulkeyi nasıl etkiledi?[/h] Amerika Birleşik Devletleri - 17,8 Milyon + Hindistan - 10 Milyon + Brezilya - 7,2 Milyon + Turkiye - 2 Milyon + İtalya - 1,9 Milyon + İspanya - 1,7 Milyon + Almanya - 1,5 Milyon + İran - 1,1 Milyon + Peru - 995 Bin + Guney Afrika - 920 Bin + İsrail - 370 Bin + Japonya - 199 Bin + Cin - 95 Bin + Kenya - 94 Bin + Dunya Toplamı - 76,8 Milyon + [h=2]ABD: Toplumsal olaylarla alevlenen, secimleri de golgesinde bırakan bir salgın...[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 17,8 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 317 Bin + Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşanan pandemi sureci inanılacak gibi değil. Surecte ekonomi oyle bir hale geldi ki Donald Trump’ın secimlerden mağlup cıkmasının nedeninin bile bu durum olduğu soyleniyor. Bir yandan karantina ya da farklı koronavirus tedbiri istemeyen halkın yaptığı eylemler de işin cabası oluyor. Ulkede yaşananların, vaka ve olum sayılarının tarihi boyutta olduğu soyleniyor.
[h=2]Hindistan: Hızlı kapanma ancak aniden yaşanan gevşemeler[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 10 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 145 Bin + 1 milyardan fazla nufusuyla dunyanın en kalabalık ulkelerinden biri olan Hindistan, pandeminin ilk aylarında hızlı bir kapanmaya girmişti. Ancak hem tedbirlerin gevşemesi hem de halkın bu tedbirlere uymaması sonucu vaka sayıları hızla artış gosterdi. Vaka sayıları bu kadar yuksekken vefat sayılarının bu kadar duşuk olması ise tum dunyayı şaşırtmaya devam ediyor. Uzmanlar, pandemi sonrası ulkeyi buyuk bir ekonomik krizin beklediğini duşunuyorlar.
[h=2]Brezilya: Salgınla ve aşılarla alay eden bir yonetim anlayışı[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 7,2 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 186 Bin + Brezilya maalesef dunyadaki en uzucu koronavirus hikayelerinden birini yaşadı. Ulkenin bizzat kendi devlet başkanı Jair Bolsonaro salgın ile alay etti, bunun kucuk bir grip olduğunu soyledi, karantinanın ulkeyi mahvedeceğinden bahsetti ve tamamen kaderci bir tutum izledi. Milyonlarca vaka ve binlerce olume rağmen Bolsonaro hala durumun ciddiyeti uzerinde durmadan, ufak caplı ekonomik yardımlarla olayı geciştirmeye calışıyor.
[h=2]Turkiye: [/h]
Toplam Vaka Sayısı: 2 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 18 Bin + Ulkemizde de durum pek ic acıcı değil. Yaz aylarında alınan sıkı tedbirler sayesinde hızlı bir toparlanma sureci yaşamıştık ancak ikinci dalga oldukca sert geldi. Vaka sayısı ve hasta sayısı konusunda yaşanan tartışmalar, yerel yonetimlerim vefat oranları ile ilgili yaptıkları acıklamalar, bilgi kirliliği... Aslında dunyanın geri kalanından cok da farklı bir durumda değiliz. Sağlık calışanlarımızın canla başla mucadele ettiği bu surecte uzmanlar daha sıkı tedbirler alınması gerektiğini soyluyor, maske ve mesafe kuralının unutulmamasını gerektiğini sık sık hatırlatıyorlar.
[h=2]İtalya: Avrupa'da salgının merkezi[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 1,9 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 68 Bin + Pandemi surecinde İtalya maalesef Avrupa’da koronavirusun merkezi haline geldi ve ulkenin sağlık sistemi buyuk oranda coktu. Vaka ve vefat sayıları o kadar yuksekti ki İtalyan sağlık sistemi, boyle bir duruma hazır değildi. İkinci dalga ile durum daha da kotuleşti ve alınan tum onlemlere rağmen yaşlı nufustaki can kaybı sayısı kontrol edilemedi. Ulke, uyesi olduğu Avrupa Birliği’nden yoğun destek almasına rağmen hala kritik eşikte bulunuyor.
[h=2]İspanya: Vaka değil, vefatlar gunde bin kişi seviyesinde[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 1,7 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 48 Bin + İspanya, İtalya’dan sonra koronavirusten en cok etkilenen Avrupa ulkesi. İspanya’da olanlara tum dunya şaşırdı cunku hem vaka hem de vefat sayıları hızla yukseliyordu. Bazı gunler, gunde bin kişiye yakın koronavirus kaynaklı olum sayısı acıklanıyordu. Buna rağmen politikacılar sağlık sistemlerinin cokmemesi ile gurur duyuyorlar. Ancak tum dunyada olduğu gibi İspanya’da da pandemi surecinin en buyuk cilesini sağlık calışanları cekiyor ve maalesef hak ettikleri değeri bir turlu gormuyorlar.
[h=2]Almanya: İlk ayların 4 katı kadar yuksek vaka sayısı[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 1,5 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 26 Bin + Almanya’da koronavirus cok hızlı bir başlangıc yapmıştı ancak sıkı tedbirler ile durum hızla toparlandı. Maalesef bu durum uzun surmedi. Yaz aylarıyla beraber hem tedbirler gevşedi hem de Alman halkı bu tedbirlere eskisi kadar sıkı uymamaya başladı. Sonuc olarak vakalar, ilk ayların 4 katına cıktı. Bugunlerde Almanya cok sıkı bir karantina surecine girmiş durumda. Almanya Başbakanı Angela Merkel, sıkı tedbirlerin uzun sure gundemde olacağını soyluyor.
[h=2]İran: Salgın, ulke yonetimini etkiledikten sonra onlemler sıklaştırıldı[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 1,1 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 53 Bin + İran da maalesef pandeminin ilk gunlerinde salgını ciddiye almayan yonetimlerden birine sahip. Salgın ciddiye alınmadığı icin hicbir tedbir de alınmadı ve hem vaka hem de olum sayıları hızla yukseldi. Bugunlerde İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney bile koronavirusun tehlikesine dikkat cekiyor. Cunku ulkede sıradan bir vatandaştan ust duzey devlet yetkilisine kadar pek cok insan koronavirus nedeniyle hayatını kaybetti. Salgın, bugune kadar ulkenin yaşadığı en buyuk tehdit olarak goruluyor.
[h=2]Peru: Toplumsal eşitsizliğin hissedildiği bir ulke [/h]
Toplam Vaka Sayısı: 995 Bin + Toplam Vefat Sayısı: 37 Bin + Peru, COVID - 19 pandemisinden en yoğun etkilenen ulkelerden biri oldu. Uzun bir sure dunya capında kişine başına duşen koronavirus kaynaklı olumlerde ilk sırada yer aldı. Bu durumun nedeni olarak pandeminin başında yoneticiler tarafından alınan yanlış kararlar, insanlar arasındaki eşit olmayan yaşam koşulları, tıbbi oksijen gibi ozellikle koronavirus vakalarında en cok lazım olan tıbbi malzemelerin yetersizliği gosteriliyor. Her 10 Peruludan 7’si koronavirus nedeniyle olen birini tanıyor.
[h=2]Guney Afrika: İşsizlik %42 seviyesine kadar cıktı[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 920 Bin + Toplam Vefat Sayısı: 24 Bin + Zaten ekonomi ve sağlık acısından dunyadaki en kotu durumdaki ulkelerden biri olan Guney Afrika, pandemi ile birlikte buyuk bir darbe daha aldı. Yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle ulkedeki işsizlik %42 seviyesine cıktı. Yine de ulke koronavirusten yoğun bir şekilde etkilenmedi. Bunun nedeni olarak bolgede uzun yıllardır AIDS ile mucadele eden, tecrubeli sağlık calışanları gosteriliyor. Pandeminin ilk gununden beri yoneticiler sağlık calışanlarını dinledi ve onerilerini harfiyen yerine getirdiler.
[h=2]İsrail: Celişkili haberler var[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 370 Bin + Toplam Vefat Sayısı: 3 Bin + İsrail'in pandemi surecini en etkili şekilde yoneten ulkelerden bir tanesi olduğu soyleniyor. Ozellikle tum dunyada Eylul ayında baş gosteren ikinci dalga surecinde ulkeyi tamamen kapatarak başarılı bir hamle yaptıkları konuşuluyor. Ancak yerel haberlere gore ulkedeki Ultra-Ortodoks nufus tedbirlere uymayı reddediyor.Ulkede belirli bir kesim hala ibadethaneleri dolduruyor ve kalabalık cenaze torenleri duzenliyor. Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ndeki halkın ise tamamen kendi haline bırakıldıkları soyleniyor.
[h=2]Japonya: En az hasar alan ulkelerden birisi[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 199 Bin + Toplam Vefat Sayısı: 2 Bin + Bir ada ulkesi olan Japonya’ya ilk vakalar, luks bir yolcu gemisi icinde geldiler. Hızla karantinaya alınan bu gemiye girip cıkan sağlık calışanlarının karantina koşullarını bozmaları nedeniyle vaka sayısı ulke icinde de arttı. Her şeye rağmen Japonya, pandemi surecini en az hasarla atlamakta olan ulkelerden bir tanesi. Sınır kontrolunu ust duzeyde tutan ve sıkı bir maske politikası izleyen ulke, ikinci dalgadan etkilenmedi hatta onumuzdeki yaz ev sahipliği yapacağı olimpiyatlara hazırlanmaya başladı bile.
[h=2]Cin: Salgının cıkış noktası olarak goruldu, ancak en iyi mucadele eden ulkelerden oldu[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 95 Bin + (Veri eksikliği bulunuyor) Toplam Vefat Sayısı: 4 Bin + (Veri eksikliği bulunuyor) Her şeyin başladığı yer olan Cin’de bir suredir hayat normale dondu diyebiliriz. Toplam vaka ve olum sayılarına bakıldığı zaman Cin’in cok buyuk bir darbe yemediği goruluyor. Bunun nedeni olarak ulkeyi yoneten Cin Komunist Partisi’ni sıkı sağlık tedbirleri gosteriliyor. Devletin geniş caplı onlemlerinin yanı sıra her şey normale donmuş olsa bile halkın pek coğunun hala maske takıyor olması, salgından nasıl kurtulacağımızın yol haritasını bize sunuyor.
[h=2]Kenya: Kotu kararların alındığı bir ulke daha[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 94 Bin + Toplam Vefat Sayısı: Bin + Kenya’da olan yine genc garibanlara oldu demek yanlış olmaz. Pandeminin ilk gunlerinden beri okulların kapalı olduğu ulkede olum ve vaka sayıları cok yuksek değil. Ancak ekonomik acıdan oldukca ağır şartlar altına girdiler. Ulkedeki gencler cete savaşlarında olduruluyor, taş ocaklarında calıştırılıyor, hırsızlığa zorlanıyorlar. Kenya’da okulların bir an once acılması ve cocukların ve genclerin olmaları gereken yerde, okulda olmaları bekleniyor.
[h=2]Dunya Geneli: Tarihte ilk kez bu kadar cok insan aynı şeye karşı mucadele ediyor[/h]
Toplam Vaka Sayısı: 76,8 Milyon + Toplam Vefat Sayısı: 1,69 Milyon + Milyonlarca insanı olduren salgınların geride kaldığını, uzay cağında boyle şeyler olmayacağını duşunuyorduk. Koronavirus COVID - 19 pandemisi bir surpriz yaptı ve bizi hic beklemediğimiz yerden vurdu. Maalesef, bu rakamlar gunluk olarak artmaktadır.
Dileriz 2021 yılı, artık olumden ve hastalıktan konuşmadığımız bir yıl olur ve bu pandemi sureci yalnızca silik ancak unutulmaz bir hatıra olarak arşivdeki yerini alır.