Video izlerken, oyun oynarken, bir makale okurken karşımıza devamlı reklam cıkıyor. Elbette, bir yayıncının gelir elde etmesi icin reklam gerekiyor ama oyunda level atlamaya, 10 dakikadan uzun video izlemeye korkar hale geldik. Bu nedenle pek cok kullanıcı artık reklam engelleme hizmetlerini kullanıyor. Reklam engelleme hizmetlerinin mobil, masaustu, internet tarayıcısı ozel versiyonları bulunuyor.
Ozellikle mobil cihazlarda kullandığımız zaman bize ruya gibi bir kullanım deneyimi sunan bu mobil uygulamalar hakkında "verilerimizi başkalarına satıyorlar, reklamverenlerle anlaşmaları var" gibi soylemlere artık alıştık. Bu iddialara yakından bakalım ve guvenli bir reklam engelleme uygulaması nasıl secilir sorusunu yanıtlayalım.
[h=2]Reklam engelleme uygulamaları aslında reklamları tam olarak engellemez: Peki neden?[/h]
Tamamen ucretsiz bir eklenti ya da bir mobil uygulama indiriyoruz ve kabusumuz olan reklamlardan artık kurtuluyoruz, oyle mi? Aslında durum her zaman boyle olmuyor. Yani reklamların bir kısmı gostermelik olarak engelleniyor, ancak kullanıcı hala akın akın reklam gormeye devam ediyor.
2015'te Business Insider'ın yayınladığı bir habere gore Google, Microsoft, Amazon, Taboola gibi buyuk şirketler, AdBlock Plus reklam engelleme hizmetine yuklu miktarda para odeyerek, reklam engelini kaldırttılar. Hatta aynı habere gore Google, standart reklam politikası yerine AdBlock Plus ile anlaştığı icin toplamda 887 milyon dolar tasarruf etti.
Reklam engelleme hizmeti ile reklamveren arasındaki bu emsal anlaşmanın, 2015'ten bu yana aslında yaygın bir iş modeli olduğu duşunuluyor. Hatta bunu siz de deneyimlemiş olabilir, reklam engelleme hizmeti acıkken reklam gormeye devam etmiş olabilirsiniz. Bazı reklam engelleme hizmetleri, anlaşmalarla bazı reklamları beyaz listeye alarak gostermeye devam ediyor. Yani yeterli odemeyi yapan bir reklamveren, engelleme uygulamasına rağmen reklam gostermeye devam edebiliyor.
[h=2]Durum boyle olunca reklam engellemek icin farklı yollara başvuranların sayısı artıyor, ancak cok ciddi riskler var:[/h] [h=2][/h] Reklamveren şirketlerle anlaşma yapmak elbette işin ticari yanı. Bu anlaşmaları yapan reklam engelleme hizmetleri, genelde kullanıcı deneyimi odaklı calışan şirketler oluyor. Ancak reklamlardan tamamen kurtulmak isteyenleri kotu bir senaryo karşılayabilir. Zira guvenilmez uygulamalar, kullanıcı verilerinizi reklamverenlere değil, onun yerine kotu niyetli taraflara satabilir.
Eğer kullandığınız ucuncu parti reklam engelleme hizmeti ucretsiz kullanım sunuyor ve reklamverenle de anlaşma yapmıyorsa geriye en değerli alışveriş urunu olan "kullanıcı verileri" kalıyor. Kimbilir, belki bu uygulamaları indirirken onayladığınız uzun kullanıcı sozleşmesi ile bu duruma onay veriyor bile olabilirsiniz.
Meşhur sozu hatırlamak gerekiyor; eğer bir urune para odemiyorsanız, urun sizsiniz. Tum hizmetlerin bir numaralı gelir kapısı olan reklamları ucretsiz bir şekilde engellemek isterken, aslında bilgilerinizi ticari bir şekilde kullanılmasını da onaylıyorsunuz. Ancak bu ticaretin amacı kotu ise size son baktığınız urunun benzerlerini gostermek icin ticaret yapılmıyor. Onun yerine kredi kartı bilgileriniz, e-postalarınız riske girebiliyor. Hatta galerinizdeki fotoğrafları bile riske sokacak uygulamalar var.
[h=2]Uygulama marketlerindeki reklam engelleme uygulamalarının Google ile anlaşması var:[/h]
Dunya capında en yaygın reklamveren şirket Google, dunya capında en yaygın kullanılan işletim sistemi Android’in sahibi de Google. Nasıl oluyor da kendi uygulama mağazası Play Store uzerinden reklam engelleme uygulamaları yayınlanmasına izin vererek kendi gelir kapısını kapatıyor? Elbette bu sorunun yanıtı da basit, her uygulamaya izin vermiyor.
Play Store uzerinden yayınlanan reklam engelleme uygulamaları genel olarak yalnızca Google Chrome gibi internet tarayıcıları uzerinden yayınlanan reklamları engeller. Oyunlarda ya da YouTube’da yayınlanan reklamları tamamen engelleyecek bir hizmet, Play Store uzerinden yayınlanmaz. Eğer Chrome dışındaki uygulamalarda yer alan reklamları da engellemek isterseniz, ucuncu parti seceneklere başvurmanız gerek. Bu da guvenliğiniz icin endişe duymanız gerektiğini gosteriyor ve bizi bir sonraki başlığımıza goturuyor.
[h=2]Ucuncu taraf uygulama mağazalarındaki reklam engelleme uygulamaları daha da beter olabilir:[/h]
Play Store ya da App Store uzerinden indirdiğiniz reklam engelleme uygulamalarının arka planda yaptıkları anlaşmalar, dev şirketlerin anlaşmalarına kıyasla daha karanlık olabilir. Ucuncu taraftan indirdiğiniz bir reklam engelleme uygulaması, eğer kurumsal bir iş modeli dahilinde hizmet vermiyorsa buyuk ihtimalle kişisel verileriniz, gercek anlamda tehlike altına giriyor.
Tamamen ucretsiz olan ve Google gibi bir şirket ile de anlaşma yapmayan reklam engelleme hizmeti nasıl para kazanıyor? Artık bu, tamamen sizin hayal gucunuze kalmış durumda. Verilerinizi satıyordur, cihazınız uzerinden kripto para madenciliği yapıyordur, mobil bankacılık hizmetlerinize sızıyordur, en iyi ihtimalle karşınıza "olur olmadık reklamlar" cıkarıyordur.
Unutmamakta yarar var, hicbir şirket kamu hizmeti olarak bir mobil uygulama geliştirmez ve bunu yayınlamaz. Ya ucretli abonelik sistemi vardır ya da reklam gostererek gelir elde ediyordur. Her ikisi de yoksa, mutlaka arka planda yapılmış anlaşmalar ya da daha karanlık bir taraf vardır.
[h=2]Eğer reklamları engellemek istiyorsanız, doğru uygulamayı iyi secmeniz gerek:[/h]
Reklam engelleme hizmetleri ile ilgili bu kadar karanlık detay bildikten sonra elbette artık birine guvenmek iyice zorlaşacaktır, ancak yine de boyle bir uygulama indirirken dikkat edebileceğiniz bazı noktalar var. Bu noktalara dikkat ederek en azından sınırlı da olsa bir guvenlik tedbiri almış olursunuz.
Reklam engelleme uygulamasının başlığını ve acıklamalarını dikkatli okuyun. Şupheli uygulamalar baştan savma ve yazım hataları ile dolu acıklamalar ve başlıklar paylaşırlar. Diğer kullanıcıların uygulama hakkında yazdıkları yorumları inceleyin. Cihazda şupheli işlemler gercekleştirdiyse bir kullanıcı mutlaka bu durumdan bahsetmiştir.
Uygulamanın kac kişi tarafından indirildiği de oldukca onemli. Belki yeni bir uygulamadır ve milyonlarca kişiye ulaşamamıştır ama yine de sizi tatmin edecek bir indirme sayısı gormelisiniz. Reklam engelleme uygulamasının cihazda erişmek istediği alanları az cok tahmin edersiniz. Kameranıza, mikrofonunuza, fotoğraflarınıza, mesajlarınıza, kişilerinize erişmek isteyen bir reklam engelleme uygulamasına izin vermeyin.
[h=2]En iyi formul her zaman sevdiğiniz icerik ureticilerini desteklemektir:[/h]
Reklamları engellemek icin aslında yapılması gereken şeylerden birisi de sevdiğiniz icerik ureticilerine destek olmaktır. Abonelik modelinin gecerli olduğu platformlar, cok cuzi ucretler ile daha iyi deneyim sundukları paketlere sahip. Ayrıca abonelik modeli, icerik ureticisinin işine devam etmesini sağlayan destekleme kulturune de uygun bir model. Ayrıca kullanıcı olarak risk almadan reklamları engellemiş oluyorsunuz. Eğer ucretli aboneliklere para harcamak istemiyorsanız, reklamları kapatmadığınızda ureticiye destek sağlarsınız.
Unutmayın ki her icerik ureticisi aslında bir girişimcidir ve yaptığı işi, hayatının merkezi haline getirmek ister. Reklamları engellemek, icerik ureticilerinin desteklenmesini zorlaştırır.