Dunyanın en yuksek enflasyona sahip ulkelerinden olan Turkiye, 2021'de enflasyonla mucadeleyi artıracak. Uzmanlara gore, iktidardan Merkez Bankası'na mudahale gelmezse 2021 sonunda enflasyonda tek haneye ulaşılabilir.Merkez Bankası'nın yılın son Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında 200 baz puanlık faiz artışı yapması, dunyanın en yuksek enflasyona sahip ulkelerinden biri olan Turkiye'de, ekonomi yonetiminin 2021'de enflasyonla mucadeleyi artıracağına dair kanıyı guclendirdi. DW Turkce'ye konuşan ekonomistlere gore, Kasım ayında Murat Uysal'ın yerine Merkez Bankası başkanlığına atanan Naci Ağbal'ın piyasaları memnun eden kararları, yuksek enflasyona dair kaygıları hafifletmeye başladı. Uzmanlara gore, 2021 ortasına kadar faiz indirimi yapılmazsa, yılsonunda tek haneli enflasyonu gormek mumkun olabilir.
İki haneli enflasyonu olan 20 ulkeden biri

Dunya genelinde enflasyon bir sorun olmaktan cıksa da, Turkiye ekonomisi acısından yuksek enflasyon sıkıntısı devam ediyor. Ozellikle gıda fiyatlarının oluşturduğu baskı ile 2020 yılı Kasım ayında TUFE yuzde 2,30 arttı. Kasım ayındaki artışla birlikte yıllık enflasyon yuzde 14,03 duzeyinde gercekleşti. Yılın son doneminde hızlı bir yukseliş eğilimine giren enflasyonun 2021'nin ilk yarısında da artmaya devam edeceği ve enflasyonda yuzde 18 seviyelerinin gorulebileceği ongoruluyor. Tradingeconomics.com'un derlediği verilere gore, Turkiye şu an yuzde 14'luk enflasyon ile 185 ulke icerisinde 15. sırada yer alıyor. Turkiye enflasyonda Nijerya, Zambia, Sierra Leone ve Guney Sudan gibi ulkelerle aynı seviyede bulunuyor. Dunya genelinde cift haneli enflasyona sahip yalnızca 20 ulke var. Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine gore, enflasyon ortalaması dunyada yuzde 2,8 iken, Euro Bolgesi'nde ise eksi binde 3 seviyesinde.
"2021 sonunda tek hane gorulebilir"
Işık Universitesi Oğretim Gorevlisi Doc. Dr. Evren Bolgun'e gore, Kasım ayı başında yapılan başkan değişimi sonrasında Merkez Bankası'nın aldığı tum kararlar 'isabetli' ve 'guven artırıcı' oldu. Son iki yıl icinde alınan yanlış kararlar nedeni ile doviz rezervlerinin eksiye duştuğunu hatırlatan Bolgun, "Gorunen o ki, para politikalarına karar veren Cumhurbaşkanı Erdoğan da yuksek enflasyon nedeni ile faiz konusuna bakışını değiştirmiş gibi" diyor. Merkez Bankası'nın enflasyon hedefinin 2012 yılından beri yuzde 5 olduğunu, ancak bu sure zarfında gercekleşen enflasyonun yuzde 6'dan yuzde 14'e cıktığını kaydeden Doc. Dr. Bolgun, "Merkez Bankası'nın 2021 sonu icin tahminin ise yuzde 9,4. Şu andaki eylem ve soylemler yeni yılın ikinci yarısına kadar devam ettirilebilirse, yılsonunda yuzde 9-10 arasında bir tek haneli enflasyona ulaşmak mumkun olabilir" diye konuşuyor.
"İlk kez pozitif surpriz yaptı"
Turkiye 2016 yılından beri cift haneli enflasyon yaşarken, 2018 yılında enflasyon yuzde 20'nin uzerine cıkmıştı. Ahlatcı Yatırım Araştırma Muduru Yunus Kaya'ya gore, son yıllarda surekli olumsuz surprizler yapan Merkez Bankası son faiz kararı ile piyasalara uzun zaman sonra ilk kez pozitif bir surpriz yapmış oldu. Faiz sonrası Merkez Bankası'ndan yapılan acıklamadaki fiyat istikrarı, enflasyonla mucadele vurgusuna işaret eden Kaya, "Acıklama adeta ekonomi ders kitaplarında okutulan ornek metinler gibi olmuş. Merkez Bankası, faizleri enflasyonun uzerine cıkararak ekonomiye pansuman yapmaya calışıyor" değerlendirmesinde bulunuyor. Merkez Bankası'nın ongorulebilir adımlar atarak zaten asıl gorevi olan enflasyonla mucadele konusunda doğru kararlara imza atmaya başladığına işaret eden Yunus Kaya, "Merkez Bankası gelecekte enflasyonu duşureceğine dair inancı artırıyor. Son donemde faiz artıran Merkez Bankası, gelecek yılsonunda da faizleri indireceğine dair kanıyı guclendiriyor" diye konuşuyor.
"Yabancı yatırımcı Turkiye'ye donuyor"
Atılan adımların uluslararası yatırımcıların da yuzunu tekrar Turkiye'ye donmesini sağladığını belirten Kaya, "Son 2 ayda Turkiye'ye sıcak para girişi ciddi anlamda arttı. Swap'lar ve Eurbond'lar dahil 10 milyar dolarlık giriş oldu" diyor. Merkez Bankası'nın mevcut duruşunu koruması halinde Turkiye ekonomisine sıcak para girişinin artacağını ve bunun da Turk Lirası'nı yeniden değerli hale getireceğini kaydeden Kaya, şunları soyluyor: "Bu atmosfer korunursa, enflasyonun duşmesi icin onemli bir zemin oluşacak. Şu anda buyume yerine, ekonomide yavaşlama politikası tercih ediliyor. Ama bunun yaratacağı hasarları da azaltmaya calışan adımlar atılıyor." Vatandaş dovizini bozar mı?
Faiz kararı ile birlikte Turk Lirası, Dolar ve Euro karşısında yuzde 1 değer kazandı. Dolar kuru 7,55 seviyelerine gerilerken, Euro kuru ise 9,20 seviyelerine indi. Turkiye'nin ulke risk primi de (CDS) 325 puan seviyesine kadar duşerek, ulkede ilk Covid-19 vakasının gorulduğu Mart ayı oncesine geri dondu. Ote yandan son acıklanan verilere gore, dolar kurunda son aylarda yaşanan duşuşe rağmen, Turkiye'deki gercek kişiler doviz almaya devam ediyor. Bankacılık Duzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) yayınladığı son verilere gore, 18 Aralık itibariyle bankalardaki doviz mevduatı son 1 haftada 2,9 milyar dolar artışla 258 milyar dolara cıkmış durumda.
Peki bu faiz artırımı sonrasında, vatandaş elindeki dovizleri satıp Turk Lirası'na yonelebilir mi?
"Turk Lirası'na geciş hızlı olmaz"
İntegral Yatırım Araştırma Mudur Yardımcısı Seda Yalcınkaya Ozer'e gore, ilerleyen gunlerde dolar kurunda 7 TL'ye doğru bir gerileme olursa, vatandaşların doviz satmaya başlaması mumkun. Ancak dovizden Turk Lirası'na gecişin hızlı olmayacağını kaydeden Ozer, "Bu kararla birlikte kurda ılımlı bir gorunum oluşabileceğini ve yabancı girişlerinin hız kazanabileceğini duşunuyoruz. Ancak doviz tevdiat hesaplarında, hızlı bir cozulme olabileceğini soylemek zor. Mevduat faizinin artmasıyla birlikte onumuzdeki surecte vatandaşın yatırım kararının yon değiştirebileceği bir ortam oluşabilir" şeklinde konuşuyor.
"Enflasyon artarsa, yeni faiz artırımı olabilir"
Artan yabancı sermaye girişleri ile birlikte borsa tarafında yeni rekorlar gorulebileceğini dile getiren Ozer'e gore, son faiz kararı ile Merkez Bankası piyasanın bir adım onune gecmiş oldu. Kararı olumlu karşıladıklarını ifade eden Ozer, "Bu hamleyle Merkez Bankası enflasyonla mucadele acısında kararlı duruşunu surdureceği net bir şekilde ortaya koymuş oldu" diyor. Karar metininde enflasyona izin verilmeyeceğine dair net ifadelere de vurgu yapan Ozer, "Merkez Bankası onumuzdeki donemde enflasyonda inatcı seyirlerin devam etmesi halinde icap ederse ince ayar niteliğinde faiz artırımı yapabileceğinin mesajını vermiş gorunuyor" diye konuşuyor.
Aram Ekin Duran
(c)
Kaynak: Deutsche Welle