
Dunya 2020 yılında pek cok olaya tanıklık ederken, uzay boşluğunda da bilim insanlarının onemli buluşlara imza attığı belirtildi.
Turk Astronomi Derneği Başkanı ve Erciyes Universitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bolumu Astrofizik Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kucuk, 2020 yılında uzayda yaşanan gelişmeleri AA muhabirine değerlendirdi.
Kucuk, insanoğlunun ozellikle "dunyanın dışında nerede yaşam var" sorusuna yanıt bulmak amacıyla surdurduğu astronomi calışmalarının 2020 yılında hız kazandığını soyledi.
Dunyanın uydusu olan Ay'ın yanı sıra gezegenlerle ilgili de bilimsel calışmalar olduğunu anlatan Kucuk, "Stratosfer Kızılotesi Gokbilim Gozlemevi (SOFIA) teleskobundan, Ay'ın Guneş goren yuzunde su bulunduğuna ilişkin muthiş bir haber geldi. Bunun yanı sıra Ay'ın kendi ekseni etrafında donmesi ile dunya etrafındaki dolanma periyotları yaklaşık aynı olduğu icin biz hep aynı yuzunu goruyoruz. Ay'ın diğer tarafı hic gorunmuyor. Ay'ın karanlık yuzeyinin araştırılması on plana cıkıyor. Cin yakın zamanda oraya bir arac gonderdi, keşif yapıyor." diye konuştu.
Kucuk, insanlığın "Başka bir gezegende yaşam var mı" sorusunun cevabını aradığını belirterek, "Bu soru 'Evrende yalnız mıyız' noktasına kadar gidiyor. Bununla ilgili buyuk yatırımlar var, buyuk teleskoplarla bunu yıllardır araştırıyoruz. Şu an bir sonuc alınmadı ancak bu alınmayacağı ya da alınacağı anlamına gelmez cunku bilim boyle calışır, bugunden yarına sonuc vermez." ifadelerini kullandı.
"Venus'teki fosfin gazı yaşamı cağrıştırıyor"
Prof. Dr. İbrahim Kucuk, Venus'ten de bu yıl guzel bir haber geldiğini ifade ederek, gok bilimcilerin, Şili'deki Atacama Buyuk Milimetre-Submilimetre (ALMA) Teleskop Dizgesi ile teyit edilen fosfin gazını keşfettiğini, bunun da yaşamı cağrıştırdığını aktardı.
Bununla ilgili bilim insanlarının calıştığını anlatan Kucuk, şoyle devam etti:
"Venus'te mikropların ureyebildiğini gorduk, en azından bu cok onemli bir şey. Mikroplar ureyebiliyorsa yaşam da olabilir noktasına geliyor ama Venus'un cok kalın ve zehirli gazlardan oluşan bir atmosferi var, dunya gibi değil. Mars hep gundemde. Mars'a insanlı arac gonderme duşunceleri var. Gidiyoruz, geri donebilecek miyiz soruları var. Elon Musk'ın projeleri biliniyor. Epey bir yol katedildi. Dolayısıyla Mars, Ay ve Venus ile ilgili bizim hemen yakınımızdaki yorungelerde hareket eden gezegenlerin yapılarının nelerden oluştuğu, orada yaşam olup olmadığıyla ilgili epey calışma var. Bunlar Guneş sistemine ait olan gezegenler. Başka yıldızların da gezegenleri olabilir. Bunlara otegezegen diyoruz. Bunlarla ilgili de calışmalar var."
Kucuk, yakın zamanda gorevini tamamlayan Kepler uydusunun da cok sayıda bilgi gonderdiğini anımsatarak, şunları anlattı:
"Heyecanlandırıcı sonuclar da geldi. Bunlar, dunya buyukluğunde ve yıldızına dunya ile Guneş uzaklığında olan ve dunya benzeri yaşam olabilecek gezegenler keşfedildi şeklinde bilgiler. Ayrıca, NASA'nın uzay keşif araştırmaları icin kullandığı Kepler Uzay Teleskobu'nun gorevini tamamlaması uzerine uzaya gonderilen keşif uydusu TESS de gezegen keşfetmeye başladı. Ayrıca uzun yıllardır bizlere derin uzay cisimleri ile ilgili fotoğraflar gonderen ve gorev suresi tamamlanan Hubble Uzay Teleskobu yerine James Webb Teleskobu derin uzaya gonderilmeye hazır. James Webb Uzay Teleskobu, Evren'e oncelikle kızılotesinde bakacak. Hubble dunya cevresinde cok yakın bir yorungedeydi, James Webb yaklaşık 1,5 milyon kilometre uzaklıkta olacak."
"Turkiye uzay anlamında cok iyi yerlerde olacak"
Prof. Dr. Kucuk, butun bu calışmaların habercisinin NASA olarak belirtildiğini ancak Turkiye gibi başka ulkelerin de bilimsel calışmalar yaptıklarını dile getirdi.
Turkiye Uzay Ajansına (TUA) değinen Kucuk, "Biz istiyor ve hayal ediyoruz ki bu bilimsel bilgiler, uydu yapımı, uzayın fethi, milli uzay araclarının yapımı gibi faaliyetler, TUA uzerinden olsun, bizim beklentimiz ve hedefimiz bu. Biz de Erciyes Universitesi Uzay Bilimleri Bolumu olarak birebir destek veriyoruz. Yakın zamanda Sayın Cumhurbaşkanımız da Milli Uzay Programımızı acıklayacak. Biz de bilimsel olarak cok buyuk katkılar da bulunduk. El birliğiyle, iş birliğiyle ve ortak akıl ile Turkiye uzay alanında cok iyi yerlerde olacak. Buna yurekten inanıyorum." şeklinde konuştu.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Esma Kucukşahin