Bodrum'da tarihi surlar gun yuzune cıkacak
MUĞLA - 3 bin 500 yıllık tarihi gecmişe sahip Bodrum'da, 2 bin 400 yıl once Karya Satrabı Mausolos tarafından inşa edilen Halikarnassos Surlarının kurtarma kazısı, temizlik ve cevre duzenlemesi, Bodrum Belediyesi ve AKADEMİA Vakfı ortak calışması ile Bodrum Sualtı ve Arkeoloji Muzesi denetimde yurutuluyor.

Kasım ayında başlayan calışmalar hakkında kamuoyunu bilgilendirmek uzere Eskiceşme Mahallesi'nde calışmaların başladığı alanda Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, Eskiceşme Mahallesi Muhtarı Gozde Sinop, Muğla Sıtkı Kocma Universitesi Arkeoloji Bolum Başkanı Prof. Dr. Adnan Diler, AKADEMİA Vakfı Başkanı Ozay Kartal ve Bodrum Belediye Başkan Yardımcısı Turgay Kaya'nın katılımıyla basın acıklaması duzenlendi.
"Onemli bir anıt eser olarak kabul ediliyor"
Halikarnassos Surlarında başlayan calışmaların Bodrum tarihi ve turizmi acısından onemine dikkat ceken Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, "2400 yıl once Karya Satrabı Mausolos tarafından inşa edilen Halikarnassos surlarının, kurtarma kazısı, temizlik ve cevre duzenlemesi calışmalarını AKADEMİA Vakfı ile ortak bir şekilde yurutuyoruz. Bu calışmalarımız, Bodrum Muzesi gozetiminde ve denetiminde yapılmaktadır. Karya'nın başkentini, Mylasa'dan Halikarnassos'a taşıyan Satrap Mausolos tarafından inşa edilen surlar, M.O. 377-362 yılları arasında yapılmıştır. Halikarnasos surları, duvarları, kuleleri, Mylasa, Pedesa ve Myndos kapıları ile sadece bir sur değil; onemli bir anıt eser olarak kabul edilmektedir. 7 km uzunluğundaki surların, 5 km.'ye yakın bir kısmı yer yer ağır tahribatlara uğramış olmasına rağmen, gunumuze kadar ulaşabilmiş durumdadır. Bu onemli anıt eserin kurtarma kazısının yapılması, uzerindeki bitki, cop ve molozlardan arındırılıp korunur ve gorunur hale getirilmesi icin bir proje geliştirdik" dedi.
"Bir hazinenin ustunde oturuyoruz"
Proje kapsamında, Muğla Kultur Varlıklarını Koruma Bolge Kurulu 18 Kasım 2020 gun ve 10135 no'lu kararı ile ilk etap Halikarnassos Batı Sur Duvarları Kurtarma Kazısı ve Temizlik Calışmaları yapılması konusunda izin alındığını belirten Başkan Aras, sur duvarlarının uzerinde bulunduğu ozel arazi sahiplerine de verdikleri desteklerden dolayı teşekkur ettiği konuşmasında sozlerini şoyle surdurdu; "Sur duvarlarının uzerinde bulunduğu ozel mulklerin sahiplerinin de izni ve muvafakatleri ile 10 Kasım 2020 tarihinden itibaren calışmalarımız devam etmektedir. Halikarnassos Batı Sur Duvarları Kurtarma Kazısı ve Temizlik Calışmaları, Bodrum adına cok heyecan duyduğumuz ve hayati onemde kabul ettiğimiz bir projedir. Antik surlar ve cevresinin ortaya cıkarılması, Bodrum turizmine onemli bir ivme kazandıracaktır. Kuresel salgının da etkisiyle cok ciddi bir ekonomik krizin icinde olmamıza rağmen, yarınlar icin calışmaya ve projeler uretmeye devam ediyoruz. Bir Hazinenin Ustunde Oturduğumuzu Soylemek Yanlış Olmaz. Bu bizim ortak mirasımızdır. Bir yandan kentimizin tarihsel mirasını ortaya cıkarmak icin projeler geliştirmeye devam ederken, bir yandan da doğal mirasımızın korunması icin mucadeleyi elden bırakmıyoruz. Nasıl Cevat Şakir, bu cennet kasabamızın her yerine bitkiler ekerken; bunu bir borc olarak gorduyse, bizler de Bodrum icin calışmayı ve guzelliklerine guzellik katmayı bir borc olarak goruyoruz. Bu projede; fikir geliştiren, katkı koyan, emek veren herkese sonsuz teşekkurlerimi sunuyorum."
"Cazibe merkezi olacak"
Surların yanından yapılacak yuruyuş yolu ve belli noktalardaki seyir teraslarıyla projenin Bodrum'un cazibe merkezi haline gelmesini hedeflediklerini belirten Başkan Aras,"Bodrum'a gelen herkesin bu surları gormesini istiyoruz cunku bunları goren o zaman Antik Halikarnassos kentini hayal edebilecek. Bu calışmaları aslında, insanların nereye geldiğini fark etmeleri icin yapıyoruz. Biz Bodrum'dayız. 3500 Yıllık tarihe sahip Lelegler, Karyalılar, Romalılar, Bizanslılar, Osmanlı, Rodos şovalyeleri ve bizler duşunun boyle bir değerin uzerinde oturduğumuzun farkında olmuyoruz bazen. O yuzden bir şey yaparken, bir inşaat yaparken doğayı, tarihi kolayca katledebiliyoruz. Nerede olduğumuzu cok iyi bilmemiz lazım. Bizim yaptığımız calışmalar birazda bu farkındalığı arttırmak icindir" diye konuştu.
"3 yılda 10 muze hedefi"
Başkan Aras, Bodrum tarihine ve turizmine değer katacak farklı projeler icinde calışmalara devam ettiklerini bu kapsaman ilceye yeni muzeler kazandıracaklarını belirterek sozlerini şoyle devam etti; " Daha onumuzde cok yolumuz var. Ozellikle Myndos Kapısı konusunda da yine mulk sahiplerinden aldığımız muvafakatlar var. Orayla ilgili bir muze projemiz hazır. Bir taraftan, değirmenlerin mulk sahipleriyle de goruşuyoruz. Yel değirmenlerinin restorasyonu ve ronavasyonunu yaparak o bolgenin turizme kazandırılmasına yonelik projemiz devam etmekte. Diğer taraftan, Bodrum'un tarihine vurgu yapan Sunger Muzesi calışmalarımız devam etmekte. Yine Osmanlı Tersanesi'nin olduğu bolumde, şu anda marinanın olduğu bolumde bir Deniz Tarihi Muzesi yapmak icinde girişimlerde bulunduk. Bunlar dışında Mars Mabedimiz var hic gun yuzune cıkarılmamış. Bir taraftan o sanayinin altında gercekten eşsiz Roma Hipodromu orda duruyor. Bu calışmalarında bizler tarafından en azından fikri aşamada surdurulduğunu, bazılarının proje aşamasında olduğunu halkımızın bilmesini istiyoruz. Bunun gibi elimizde daha Syangela, Theangela, Myndos gibi yapacağımız ve Yarımadanın her yerine yayılmış Leleg kalıntıları var. Bir suru kultur varlığımız var. Bu konuda butun halkımızdan, herkesten destek bekliyoruz."
Başkan Ahmet Aras, başta Kultur ve Turizm Bakanlığına, yıllardır Pedesa Antik Kent kazılarına başkanlık eden Prof. Dr. Adnan Diler'e, AKEDEMİA Vakfı yoneticilerine, Bodrum Sualtı Arkeoloji Muzesine ve calışma yapılan bolgedeki arazi sahiplerine teşekkur ederek konuşmasını tamamladı.
"Faydalı projeler uretmeye devam edeceğiz"
Başkan Aras'ın ardından konuşan Akademia Vakfı Başkanı Ozay Kartal ise, "Akademia Vakfı kendini Bodrum'un en onemli sivil toplum kuruluşlarından biri olarak kendini adlediyor ve kentine sahip cıkıyor. Kentine sahip cıkarken biz Bodrum kentiyle beraber ozellikle Halikarnassos kentine sahip cıkmak istiyoruz" diye konuştu.
"Kentin kendi kimliği ortaya cıkacak"
Projenin danışmanlığını yuruten Prof. Dr. Adnan Diler ise Halikarnassos Surlarının onemine dikkat cekerek şunları soyledi; "Bu surların tabi ki temizlik ve boyle cevre duzenleme calışmalarıyla yeniden gun yuzune cıkarılması, bunlarla ilgili bir koruma projesinin geliştirilmesi takdire şayandır. Yıllardır hep beklediğimiz bir projedir bu. Bu Halikarnassos'da yaklaşık 50 yıldır calışan Danimarkalı ekip tarafından da cok onemsendi ancak bugune kadar boyle ciddi bir yol almamıştık. Bu calışma ortaya cıktığı icin bende cok mutlu oldum ve başkanlık tarafından yapılan teklife de olumlu baktım. Bu surlar kentin kendi kimliğinin ortaya cıkmasına da yarayacak cunku Halikarnassos Surları bizim hattı bala dediğimiz cok tepeler uzerinden gecen cok geniş bir alanı kuşatır. Bunun icerisinde en az 4 kale var. Cok sayıda 40 civarında kule desteklenmiştir ve kent son derece guclu bir savunma sistemindedir. Doğallıkla bu surların planı cıkarılmıştı ama gercekten kendi kimliğiyle temizlik calışması ve kazı calışması yapılmadığı icin bilinmiyordu. Şimdi bu calışmalar yapılıyor. Bu calışmalarla birlikte temizlik calışması ve yer yer kurul izni ile kazı calışmalarıyla gun yuzune cıkarılacaktır ve bunların koruma onlemleri alınarak aynı zamanda cevre duzenlemesi projeleri yapılacak. Buradaki calışmalar Bodrum Su altı Arkeoloji Muzesi denetiminde yapılmaktadır. Bu calışma uzun bir surec alacak ve etaplar halinde yapılacak. Bu calışmanın sonucunda Halikarnassos'da, tum Bodrumluların artık nasıl bir kentte yaşadığını, ben artık daha iyi anlayacağını duşunuyorum. Bu proje sadece bununla kalmamalıdır. Karya'nın bu cok onemli başkenti, ozellikle sanayinin dışarı taşınması, otogarın taşınması, daha sonra Mausoleum ile aradaki boşlukların yeniden duzenlenmesi ile bence yeni bir boyut kazandıracaktır. Bodrum'un, Halikarnassos'un hak ettiği durum budur"
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / EREN AYHAN