
Antalya Ticaret Borsası ile Antalya Tarım ve Orman Mudurluğu işbirliğiyle duzenlenen "Sizin Oraların Nesi Meşhur?" programında "Turkiye'de ve Dunyada Coğrafi İşaretli Urunlerin Onemi ve –e Ticaret" konuşuldu. Gursel Cingoz moderatorluğunde online duzenlendi.YUCİTA Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, yoresel urunlerin coğrafi işaret tescili ile korunabildiğini anlatırken, "Coğrafi işaretlerin kırsal kalkınmada onemli faydaları var. Haksız rekabeti onluyor, dış pazarlara ulaşmayı kolaylaştırıyor" dedi. Tekelioğlu, 2015 yılının coğrafi işaret konusunda kırılma noktası olduğunu belirterek, "Turkiye'de coğrafi işaret icin yılda ortalama 20 başvuru olurken, bunlardan ortalama 10'u tescil alıyordu. 2015'te 39 olan başvuru sayısı 2016'da 93'e, 2017'de 242'ye, 2018'de 228'e, 2019'da 202 ve bu yılın 11 ayında 411'e ulaştı" diye konuştu.
TİGEM Muduru Ayşe Ayşin Işıkgece, yoresel urunlerin kırsal kalkınma ve biyoceşitliliğe olan katkısına dikkat cekti. Bakanlığın yoresel urunler ve coğrafi işaretlerle ilgili calışmalarını anlatan Işıkgece, coğrafi işaretli urunlerin yonetişimi ve denetimiyle ilgili calışmalarda sona yaklaşıldığını bildirdi. Işıkgece, "Logo kullanımı, bilinc, uretim şekliyle alakalı standardizasyon, satın alan kişilerin konuya hakimiyeti ve bu konuda kontrol mekanizmalarını oluşturmaları cok onemli. Yonetişim ve denetimiyle ilgili gerekliliklerin kamu tarafından sağlanması gerekiyor" dedi. Işıkgece, yoresel urunlerle ilgili Tarım ve Orman Bakanlığı'nın anket yaptığını ve tuketicilerin coğunluğunun yoresel urunlere yuzde 15 daha fazla odeyebileceğini dile getirdiğini kaydetti. Işıkgece, Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) ile de dijital ortamda yerel ve coğrafi işaretli urunlerin markalaşması, yoresel urunlerin bolgesinde yok olmaması, kırsal kalkınmanın sağlanması ve bolgede ekonomi yaratması adına calışmalar yapıldığını kaydetti.
"Potansiyelimiz hicbir yerde yok"
YUCİTA Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, yoresel urunlerin coğrafi işaret tescili ile korunabildiğini anlatırken, "Coğrafi işaretlerin kırsal kalkınmada onemli faydaları var. Haksız rekabeti onluyor, dış pazarlara ulaşmayı kolaylaştırıyor" dedi. Tekelioğlu, 2015 yılının coğrafi işaret konusunda kırılma noktası olduğunu soylerken, "Turkiye'de coğrafi işaret icin yılda ortalama 20 başvuru olurken, bunlardan ortalama 10'u tescil alıyordu. 2015'te 39 olan başvuru sayısı 2016'da 93'e, 2017'de 242'ye, 2018'de 228'e, 2019'da 202 ve bu yılın 11 ayında 411'e ulaştı" diye konuştu.
Coğrafi işaret tescilinde uretici birliklerinin payının yuzde 2, TOBB'un payının yuzde 43 olduğunu bildiren Tekelioğlu, ulusal varlıklara sahip cıkmada TOBB'u takdir ettiklerini kaydetti. Tekelioğlu, ureticilerin sistemde olmamasının cok buyuk eksiklik olduğunu soyledi. Tekelioğlu, coğrafi işaretin gıda guvenliğinin teminatı olduğunu soyleyerek, "Pandemi hem tarımın hem de coğrafi işaretlerin onemini one cıkardı. Tarım demek coğrafi işaret demek. Gelecek coğrafi işaretlerde ama bizim sistem kurmamız lazım. Sadece tescil almak bir şeye yaramaz" dedi. Turkiye'nin olağanustu coğrafi işaret potansiyeli ile destan yazabileceğini ifade eden Tekelioğlu, "Bu ulkenin Cİ potansiyeli dunyanın hicbir yerinde yok. Ancak doğru duzgun calışan bir Cİ sisteminin kurulmasına ihtiyac var. Sistemi iyi kurarsak marka urunlerimiz ortaya cıkar" dedi.
TOBB'un gundeminde
TOBB Başkan Danışmanı Hasan Cağlayan Dundar, yoresel urunleri koruyabildiğimiz surece gelecek nesillere aktarabileceğimizi belirtirken, bunun icin coğrafi işaretin onemini vurguladı. Coğrafi işaret deyince uc ismin akla geldiğini kaydeden Dundar, Yavuz Tekelioğlu'nun coğrafi işaret konusunda toplumu aydınlattığını, Ali Candır başkanlığındaki Antalya Ticaret Borsası'nın YOREX'i hayata gecirerek yoresel urunleri sahiplendiğini ve Ayşe Ayşin Işıkgece'nin coğrafi işaretlerin bu seviyeye gelmesinde cok buyuk emeği olduğunu soyledi. Dundar, coğrafi işaretin TOBB'un ana gundem konularından biri olduğunu anlatırken, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nun oda ve borsalara bolgelerindeki yoresel urunleri sahip cıkmaları icin her fırsatta cağrıda bulunduğunu soyledi. Dundar, 611 coğrafi işaretin 251'ini oda ve borsaların tescil ettirdiğini, oda ve borsaların 163 başvurusunun da değerlendirmede olduğunu bildirirken, caba gosteren herkese teşekkur etti. TOBB'un katkılarıyla Antalya Ticaret Borsası'nın duzenlediği Yoresel Urunler Fuarı'nın marka haline geldiğini soyleyen Dundar, son yıllarda YOREX'te ulusal marketlerle yerel ureticilerin bir araya getirilerek iş bağlantısı sağlandığına dikkat cekti. Dundar, "Bu sayede cok sayıda coğrafi işaretli urun market raflarında yerini aldı" dedi.
PTT AVM CEO'su Hakan Cevikoğlu, yoresel urunlere bir talep olduğunu ancak coğrafi işaretli urunlerin yeterince bilinmediğini soyledi. Kargo ile artık Antalya'dan bir urunun Belcika'ya 2-3 gun icerisinde ulaştırıldığını belirten Cevikoğlu, TOBB ile başlattıkları projenin onumuzdeki gunlerde lansmanını gercekleştireceklerini bildirdi. Cevikoğlu, kulturumuzu dunyaya tanıtmak acısından yoresel urunlerin iyi bir potansiyel olduğunu ifade etti. - ANTALYA


