İngiltere'nin ardından koronavirusun bir mutasyonu Guney Afrika'da da keşfedildi. Bu haber ulkede endişeye neden olurken, Guney Afrikalı virolog Wolfgang Preiser, genel durumda buyuk bir değişiklik beklemiyor.DW: Guney Afrika'daki koronavirus mutasyonu hakkında ne biliyorsunuz? İngiltere'deki yeni virus varyantına benziyor mu?
Wolfgang Preiser: Aynı virus varyantı değil. Acıkcası birbirlerinden bağımsız olarak ortaya cıktılar. Ancak bazı ortak yonleri var ve bu benzerlikler bizi endişelendiriyor. Mutasyonların, virusun bir hucreyi ve dolayısıyla yeni bir kişiyi enfekte etme yeteneği uzerinde ve aynı zamanda muhtemelen bağışıklık sisteminin tepkisine bir etkisi olabilir. Guney Afrika mutasyonunun, diğer varyantlarından daha bulaşıcı olup olmadığı henuz kesin olarak bilinmiyor. Ancak iki ay icinde ulkede cok hızlı bir şekilde yayılmış olması, bu virus varyantının aslında cok kolay bulaştığını gosteriyor. Belki de diğerlerine nazaran cok daha kolay oluyor bu. Neden oldukları etkileri birbirinden ayırmak zor. Orneğin, şu anda Guney Afrika'da yaz ortasındayız. Okul ve universiteler uzun bir tatile girdi. Gectiğimiz haftalarda lise mezunları, zorlu bir oğretim yılını geride bırakmalarını ceşitli partilerle kutladı. Nitekim bu partilerin "super bulaştırıcı" işlevi gorduğunu ve akabinde virusun cok daha hızlı yayıldığını da biliyoruz.

Mevcut aşılar icin yeni mutasyon ne anlama geliyor?
Bir aşının ve bunun sayesinde yeni viruse karşı oluşan bağışıklığın, virusun diğer varyantlarına karşı işe yarayıp yaramayacağını henuz bilmiyoruz. Bunu ortaya cıkarmak icin şu anda laboratuvar testleri yapıyoruz.
Bircok ulke İngiltere ucuşlarını iptal etti...
Bunu biraz abartılı buluyorum. Yeni virusun, mevcut durumu kokten değiştireceğini de duşunmuyorum. Olup biteni daha kesin bir şekilde değerlendirene kadar, bir şeyler yapılmak istenmesini anlıyorum. Bir-iki haftaya kadar durumun netleşmesini umuyorum. Zira bazı surprizler olabilir. Mutasyona uğramış yeni virus varyantının uzun sure once Almanya'ya ulaştığı ortaya cıkarsa, bu beni fazla şaşırtmayacak.
Guney Afrika'da enfeksiyon sayısı artıyor. İkinci dalgayı ne tetikledi?
Beni kişisel olarak biraz sarsan şey, yeni dalgayı bu kadar erken yaşıyor olmamız. Burada sonbahara gireceğimiz ve havaların soğumaya başlayacağı Nisan-Mayıs aylarında ikinci dalganın geleceğini ummuştum. Şu anda bir tatil rehaveti var. İnsanlar genelde yollarda ve uzun sure dışarıda vakit geciriyor. Aslında gerek hava sirkulasyonu gerekse ultraviyole ışınlar, boyle bir virusun insandan insana yayılmasını cok daha zor hale getirir. Ama yine de bu ikinci dalgayla karşı karşıyayız. Yoksul nufusun yoğun olduğu Cape Town gibi yerlerde, ilk dalgadaki enfeksiyon oranının yuzde 45'lere ulaştığını biliyoruz. Pek cok insan, hastalığı bir kez gecirince bağışıklık kazandığını sanabilir. Bu bence vurdumduymazlık. Cunku hala virus kapma potansiyeline sahip cok sayıda insan mevcut. Maske ve mesafe gibi tedbirlere mutlaka riayet edilmesi gerekiyor.
Onlem ve kısıtlamalar cok erken mi gevşetildi? Halk yeterince aydınlatılmadı mı?
Guney Afrika'da aslında celişkili uygulamalar yapıldı: Nispeten erken bir kapanma yaşadık. Ekonomisi zaten cok kotu durumda olan bir ulkede, buna ancak birkac hafta dayanabilirsiniz. Pek cok insan, gecinebilmek icin dışarı cıkıp calışmak zorunda. Dilencilik yapıyor olsa da evinden cıkmaktan başka caresi yok. Salgının pik yaptığı bir evrede ise onlemler gevşetildi. Neyse ki daha sonra alınan birkac kucuk tedbirle ilk dalgayı yatıştırmayı başardık. Sanırım şu anda tum bu onlemlerden dolayı toplumda biraz yorgunluk var. Giderek daha fazla insanın -ki zenginlerin de buna dahil olması ilginc- maskelerini yarım yamalak taktığını veya cene altına indirdiğini, hatta hic takmadıklarını gorebilirsiniz.
Afrika'daki ikinci dalga nasıl durdurulabilir?
2020'de oğrendiklerimizi mutlaka uygulamalıyız: Maske takın, mesafenizi koruyun, sosyal hayatı olabildiğince sınırlı tutun. Bunların gerekliliği yapıcı bir mesajla anlatılmalı. Orneğin: "Maskeni takarsan, buyukanneni korursun!" Bunu yanı sıra caydırıcı mesajlar da gerekiyor tabi: "Burada bir parti vardı ve şimdi buyukbaba oldu!" Tıpkı sigara tiryakisi bir kişinin akciğer resminin, sigara paketlerinin uzerine basılması gibi. Virusun bu yeni varyantının, insanları silkeleyip uyandıracağını tahmin ediyorum. Eskisinden cok daha bulaşıcı olduğu ve daha da ciddi hastalıkları tetikleyebileceği duyulduğunda, belki onlemler konusunda daha hassas davranılır. Tabi bu durumun kanıtlanıp kanıtlanmaması ayrı bir mesele. Ancak insanlar "Şimdi daha dikkatli olmalıyım" diye duşunuyor. Bu ne kadar cok kişi tarafından benimsenirse enfeksiyon sayısı da o oranda azalır. Zaten hedefimiz de bu değil mi?
Profesor Wolfgang Preiser, Guney Afrika'nın Cape Town kenti yakınlarındaki Stellenbosch Universitesi'nde Tıbbi Viroloji Bolumu Başkanlığı gorevini yurutuyor. Preiser, Guney Afrika'daki koronavirus mutasyonunun keşfedilmesine de katkıda bulundu.
(Bu soyleşi, daha kolay okunup anlaşılması amacıyla kısaltılarak yayınlanmıştır.)
Soyleşi: Silja Frohlich
(c)
Kaynak: Deutsche Welle