konuşma, konuşma terapisi, konuşma bozuklukları, konuşma kuralları, konuşma bozuklukları

Cocuklukta tedavi edilmeyen, ileriki yaşlarda da kişinin iletişimini ve kendini ifade etme ozgurluğunu elinden alan gec konuşma ve onunla birlikte oluşabilen konuşma bozukluklarının dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Dr. Mehmet Yavuz, konuşma bozukluklarını ve tedavi yontemini anlatıyor.

Konuşmaya ilk adım doğduğumuz gun ağlama ile başlar. Ağlarken ilk cene hareketlerini oğreniriz. Daha sonraki donemlerde anlamlı olmayan, cevreden etkilenerek oğrendiğimiz sesleri cıkartmaya devam ederiz.
Altı aylık donemde bir cocuk hecelemeye, 9. ayda da ritmik sesler cıkartmaya başlar. Normal gelişim gosteren cocuklar 2 yaşında konuşmaya başlarlar. 3 yaşında daha anlamlı cumleler kurarak cevresi ile iletişim kurmayı oğrenir.
Eğer bu surec cercevesinde cocuk anlamlı cumleler kuramıyor, iki yaşında en az 3 kelimeyi arka arkaya sıralamıyorsa cocukta konuşma bozuklukları başlamış olabilir. Duyma, konuşma ve dil, iletişimin başlıca unsurlarıdır. Bu 3 somut kavramdan herhangi birisindeki aksama konuşma bozukluğuna yol acabilir.

Kekemelik: Cocuğunuz cumleyi ya da kelimeyi tamamlamakta gucluk cekiyorsa, kelimeleri uzatarak konuşuyorsa ve sesleri tekrar ediyorsa kekemelik sorunu yaşıyor demektir. Kekemelik sorunun altında yatan sebepler; korku, kıskanclık ve başarısızlık olabilir. Kekemelik, konuşma bozuklukları arasında cocuklarda en cok gorulen durumdur.
Ses bozukluğu: Cocuğunuz cumlesine başladığında once sesi net cıkarıyor ve daha sonrasında sesi kısılıyorsa bu durum ses bozukluğunun işareti olabilir. Ayrıca burnundan nefes almadan ve hırıltılı sesler ile konuşmaya calışıyorsa da cocuğunuz ses bozukluğu yaşıyor olabilir.
Artikulasyon bozukluğu: Cocuğunuz sesleri doğru cıkaramıyor ya da kelimeleri doğru telaffuz edemiyorsa bu durum Artikulasyon bozukluğu olarak adlandırılır. Ornek olarak cocuk ‘para’ yerine “paya”veya “su” yerine ‘tu’ diyorsa Artikulasyon bozukluğu yaşıyor demektir.
Dil bozukluğu: Cocuğunuz konuşma esnasında kelimeleri bir araya getirmede zorlanıyorsa dil bozukluğu yaşıyor olabilir.
Cocuklarda konuşma bozuklukları nasıl ortaya cıkabilir?
—Cocukta duyma kaybı
—Zihinsel engellik veya gerilik
—Down Sendromu
—Erken doğumlar (premature cocuklar)
—Damak ve cene bozuklukları
—Norolojik problemler
—Korku, kıskanclık ve başarısızlık gibi psikolojik problemler(ornek; yeni bir kardeşinin olması, kayıp, travma…)
Bu bozukluklar doğum esnasında kaynaklandığı gibi cocuğun gecirmiş olduğu kaza ve benzeri durumlardan da ortaya cıkabilir. Aynı zamanda ailedeki şiddet ve korku yaratan davranış ve eğilimler de konuşma bozukluklarının yaşanmasına neden olabilir.
Cocuklarda konuşma bozuklukları icin aileler neler yapabilir?
• Cocuğunuzla mutlaka konuşun onun sorularına sıkılmadan cevap verin.
• Aile icindeki sorunları cocuğunuza yansıtmayın.
• Cocuklarınıza karşı şiddet uygulamayın.
• Cocuğunuzun yaşadığı konuşma bozuklukları karşında baskıcı ve şiddet iceren tavırlar sergilemeyin.
• Durumu fark ettiğinizde mutlaka bir hekim ve terapiste goturun.
• İşitme testi yaptırın.
• Ozellikle hamilelik doneminde sigara, icki vb maddeleri kullanmayın.
• Arac kullanırken mutlaka cocuğunuza da emniyet kemeri takın ve cocuğunuzu beyin hasarına karşı koruyun.
Tedavi yontemi nedir?
Konuşma bozukluğunun oncelikli tedavisi konuşma terapisidir. Oncelikle konuşma icin gerekli organların sağlıklı calışması onemli olduğundan, bu organların kontrolden gecirilmesi gerekir. Solunum sistemi, gırtlak, sinirlerin yapısı ve ilgili beyin bolgeleri ne kadar sağlam olursa o kadar uygun bir tedavi sureci gercekleşir.

Tedaviye erken başlanmalıdır. Ne kadar erken başlanırsa cocuğun tedaviye cevap vermesi de erken olacaktır. Sınırları kabullenmeli, tedaviden beklentilerinizi cocuğunuzun kapasitesine gore belirlemelisiniz. Uygulanacak tedavilerin cocuğunuzun ihtiyaclarına uygun olarak planlanmasına, gereken sıklık ve yoğunlukta verilmesine dikkat edilmeli. Kapasitenin altında uygulama yetersiz kalacak, uzerinde yuklenme ise isteksizlik yaratacaktır. Konuşma bozukluğu tedavisi uzun surelidir. Cocuğunuzun yanı sizinde caba gostermeniz gerekir. Hatta gerekirse siz de psikolojik destek almalısınız.
Konuşma bozuklukları nelerdir?