Amargi Kadın Kooperatifi, 2002 yılında cıkan medeni kanundaki kadınların kazanımları anlatmak icin bir kitap cıkardı.

Kadınlara sahip oldukları hakları anlatmayı hedefleyen kitapta en onemli kazanım olarak, "Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi" gosterildi.

Ege yoresinde mal mulk sahibi olan damatlar ve kadınlardır. Bu ailelerin kız cocuklarına cok değer verdiğinden değil, vakti zamanında deniz kıyılarının bataklık olması nedeniyle, değersiz bulunmasındandı.

Zaman değişip, turizm onem kazanınca, kızlara verilen topraklar değerlendi ve damatlar zenginleşti. Turkiye'deki miras hukuku ve boşanmalar halinde ortaya cıkan durum, kadınların aleyhinedir. Ege Bolgesi'ndeki durum bir istisnadır ve bu durum espri konusudur.

Bu aleyhte durum, 2002 yılının 1 Ocak tarihinde yeni Medeni Kanunu'nun yururluğe girmesiyle değişti. Bu kanunla kadınların yaşamını doğrudan etkileyen, ozellikle de aile icinde eşler arasında eşitliği sağlayan yeni duzenlemeler dikkat cekti.

Yeni TCK'dan once elde edilen Medeni Kanun'daki kazanımlarla ilgili olarak kitap hazırlayan Amargi Kadın Bilimsel ve Kulturel Araştırmalar Yayıncılık ve Dayanışma Kooperatifi, "Kadınların, hangi yasal haklara sahip olduğunu bilmesi gerek" dedi.

Amargi Kadın Bilimsel ve Kulturel Araştırmalar Yayıncılık ve Dayanışma Kooperatifi'nin "Yeni Medeni Kanunun Mal Rejimlerine Getirdiği Onemli Değişiklik: Edinilmiş Mallara katılma Rejimi, ve Kadınlar Acısından Getirdiği Diğer Onemli Değişiklik" başlıklı kitabını Avukat Seyda Selek hazırladı.

"Biz zorlamadıkca kanunla değişmiyor. Yine biz zorlamazsak elde ettiğimiz kazanımlar, uygulanabilir hale gelmez. Cunku yasayı yapan da uygulayan da erkek egemen zihniyet" diye konuşan Avukat Seyda Selek, "En buyuk sıkıntımız yasalar konusunda yeterince bilgi sahibi olmamamız" dedi.

Selek, kitabı hazırlama gerekceleri olarak bianet'e şu acıklamayı yaptı:

"Hangi yasal haklara sahip olduğumuzu bilmemiz cok onemli. Ve de mağduriyeti ve eşitsizliği ortadan kaldırabilmek icin yasal kazanımları uygulanabilir hale getirmek onemli. Ne yazık ki yasal haklarımız konusunda yeterince bilgi sahibi değiliz. Cunku bu bilgilere ulaşabileceğimiz kaynaklar yaşamımıza konulmuş sınırlar nedeniyle bizden uzakta. Bu durum kadınların kaderi olmamalı kadınlar ve dayanışma icinde sorunlarını cozumlemeli".

Evlilik sona erdiğinde, kadınların ortak edinilmiş mallara ilişkin sorunlar yaşadığından, yola cıkılarak yapılan yasal duzenlemelerin onemine değinen Selek, Amargi'nin cıkardığı bu kitabın, kadınlara genel bir fikir vermesini istediklerini soyledi:

"Evlilik sona erdiğinde hangi mallarımızı nasıl paylaşacağımız, neler talep edebileceğimiz gibi sorulara yanıt aradık. Orneklerle genel bir tablo cıkartmak istedik.

Kadınları ilgilendiren konuları tespit ettik. Bunlar arasında 'Gaiplik kararı veren yetkili mahkeme', 'Cinsiyet Değişikliği', 'Evlenme Yaşı', 'Evlenme Başvuru Yeri','Aile Konutu', 'Boşanma ve Ayrılık Davalarında Gecici Onlemler', 'Boşanma da Tazminat', 'Yasal Mal Rejimi'vs gibi maddeler vardı. Ama en onemlisi 'Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi'ydi".

Kadınların aile icindeki haksızlıklara ekonomik bağımsızlıkları olmadığı icin tavır koyamadıklarını soyluyor Avukat Seyda Selek.

Kadın hareketinin uzun mucadele, kamuoyu baskısı ve uluslar arası yukumlulukler sonucu Yeni Medeni Kanunu meclisten gecirttiğinin altını cizen Selek, "75 yıldır uygulanan yasal mal rejimi olan, mal ayrılığı rejimi kadınları hep mağdur etti. Bu yasayla boşanma halinde, mal kimin uzerine kayıtlıysa onda kalıyordu" dedi.

Medeni Kanun'daki"Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi"yle ilgili değişikliği Selek şu şekilde anlattı.

"Mal rejiminin devamı suresince, eşlerin (emek) karşılığını vererek edindikleri malvarlığı değerlerinin (hangi eşin uzerine kayıtlı olursa olsun) mal rejiminin sona ermesi (evliliğin boşanma ya da olumle sona ermesi gibi) halinde, eşler arasında kural olarak eşit paylaşımını sağlayan mal rejimidir. Yani evlilik icersinde elde edinilen mallar, erkeğin uzerine kayıtlı olsa bile, kadın, bu malların değerinin yarısını isteme hakkına sahiptir."

Bu yeni kanun medeni kanuna yeni bir takım kavramları da sokar. Eşlerin evlenmeden once yapacakları sozleşmenin yanı sıra, 'Paylaşmalı Mal Ayrılığı', 'Mal Ortaklığı' ve 'Mal Ayrılığı' kanunun secimlik mal rejimleridir.

Selek, ciftlerin mal rejimi sozleşmesi yapmamışlarsa, 1 Ocak 2002 tarihine kadar'Mal Ayrılığı', bu tarihten sonra da 'Edinilmiş Mallara Katılım Rejimi'ne tabi olduklarını soyledi. Eski evli kadınlar icin (1 Ocak 2002) haksızlığın surduğune de vurgu yaptı.