AK Parti milletvekillerinin Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Onlenmesine İlişkin Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
Teklif, Birleşmiş Milletler Guvenlik Konseyinin (BMGK) kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının onlenmesine yonelik yaptırım kararlarının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları duzenliyor.

BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda yer alan kişi veya kuruluşlara veya bunlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak kontrol edilen, bunların adına veya hesabına hareket eden kişi veya kuruluşlara ya da bunların yararına her turlu fon toplanması veya sağlanması yasak olacak. Bunların Turkiye'de iş ortaklığına ya da başkaca iş ilişkilerine girmesi; bu kararlarda yasaklanan nukleer, balistik fuze programları veya diğer faaliyetlerle ilgili olarak organizasyonlara veya bunlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak kontrol edilen kişi veya kuruluşlara ya da bunların adına veya hesabına hareket eden kişi veya kuruluşlara ya da bunların yararına her turlu fon toplanması veya sağlanması da yasak kapsamında bulunacak.
BMGK kararlarının kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen kişi, kuruluş veya organizasyonların veya bunlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak kontrol edilen, bunların adına veya hesabına hareket eden kişi veya kuruluşların Turkiye'de temsilcilik acması, her turlu faaliyette bulunması, faaliyetlerini gercek veya tuzel kişiler aracılığıyla doğrudan ya da dolaylı olarak yurutmesi, bankalarının Turkiye'de şube veya temsil ofisi acması ya da iş ortaklığına girmesi, bankaları ile iş ortaklığı kurulması, sermaye ortaklığına gidilmesi veya muhabir banka ilişkisi tesis edilmesi yasak olacak, mevcut olanlar ise sonlandırılacak.
BMGK tarafından izin verilen haller dışında ilgili kararların kapsamına bağlı olarak bu kararlarda belirtilen madde, malzeme ve ekipmanın ithali, ihracı, transiti ve teknolojinin transferi veya nukleer faaliyetlere ya da nukleer silah atma sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlanması veya destek verilmesi yasak olacak.
BMGK kararlarına karşı ilgililer tarafından Denetim ve İşbirliği Komisyonuna yapılan başvurular Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla BMGK'ye iletilecek.
Mal varlığının dondurulması ve yasakların uygulanması
BMGK'nin kararlarına konu kişi veya kuruluşların veya bunlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak kontrol edilen ya da bunların adına veya hesabına hareket eden kişi veya kuruluşların Turkiye'de bulunan mal varlığının, deniz ulaşım araclarının dondurulması veya yasaklama kararları ile bu kararların kaldırılması kararları Cumhurbaşkanının Resmi Gazete'de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin uygulanacak.
BMGK'nin kararlarında belirtilen organizasyonların veya bunlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak kontrol edilen ya da bunların adına veya hesabına hareket eden kişi veya kuruluşların yasaklı işlem ve faaliyetlerde bulunduklarına ilişkin makul sebeplerin varlığı halinde Denetim ve İşbirliği Komisyonunun onerisi uzerine Turkiye'deki mal varlıkları Cumhurbaşkanının Resmi Gazete'de yayımlanan kararıyla gecikmeksizin dondurulacak.
Kararların Resmi Gazete'de yayımlanması ile birlikte nihai listeler, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından internet sitelerinde gecikmeksizin yayımlanacak.
Yasaklama kararları ilgisine gore yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından derhal yerine getirilecek.
Denetim ve İşbirliği Komisyonu
Teklifin yasalaşmasıyla, uygulamayla ilgili olarak Denetim ve İşbirliği Komisyonu oluşturulacak.
Komisyon; Mali Sucları Araştırma Kurulu Başkanı başkanlığında Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, İcişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Bankacılık Duzenleme ve Denetleme Kurumu, Hazine Kontrolorleri Kurulu, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Nukleer Duzenleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Kurulunun en az genel mudur veya başkan yardımcısı duzeyinde olmak uzere bildireceği uyelerden oluşacak.
Komisyonun sekretarya hizmetleri Mali Sucları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yurutulecek.
Goruş ve bilgilerine gerek duyulan kurum ve kuruluşların temsilcileri Komisyona cağrılabiliecek.
Komisyon, gerek gormesi halinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan goruş, bilgi ve belge talebinde bulunabilecek.
Komisyon, kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak bilgi ve belge istediği takdirde talepte bulunulan kişi, kurum ve kuruluşlar, kanunlarda yer alan hukumlere dayanarak bilgi ve belge vermekten kacınamayacak.
Komisyon, kamu kurum ve kuruluşlarına uygulamaya ve alınması gereken tedbirlere ilişkin olarak goruş bildirebilecek ve oneride bulunabilecek.
Kamu kurum ve kuruluşları, yasak işlem ve faaliyetlere ilişkin bilgi, belge ve bulgular ile değerlendirmelerini Komisyona bildirmekle yukumlu olacak.
Komisyon, yasak işlem ve faaliyetlerin gercekleştirildiği hususunda makul sebeplerin varlığına istinaden kişi ve kuruluşlar ile deniz ulaşım araclarının BMGK listelerine eklenmesine ve bu makul sebeplerin ortadan kalkması halinde listelerden cıkarılmasına ilişkin olarak BMGK'ye gonderilmek uzere Cumhurbaşkanına oneride bulunabilecek.
Komisyon yılda en az iki defa toplanacak. Komisyon, calışmalarını gizlilik esaslarına uygun olarak yerine getirecek.
Ceza hukumleri
Yasaklara aykırı hareket edenler, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suc oluşturmadığı takdirde, 1 yıldan 8 yıla kadar ceşitli cezalara veya adli para cezasına carptırılabilecek.
Mal varlığının dondurulmasıyla ilgili alınan kararın gereğini yerine getirmeyen veya yerine getirmekte ihmal veya gecikme gosteren kişilere, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suc oluşturmadığı takdirde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası verilecek.
Soz konusu sucların kamu gorevinin sağladığı nufuz kotuye kullanılmak suretiyle ya da bir orgutun faaliyeti cercevesinde işlenmesi halinde daha ağır ceza verilebilecek.
Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile Komisyonun calışma usul ve esasları Adalet, Dışişleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları tarafından muştereken hazırlanacak yonetmelikle duzenlenecek. Yonetmelik, kanunun yururluğe girdiği tarihten itibaren bir ay icinde yururluğe konulacak.
(Surecek)
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ahmet Alp Ozden