İngiltere'de bilim insanları, mutasyon gecirmiş yeni koronavirus turunun, salgının seyri ve yeni geliştirilen aşıları nasıl etkileyeceğini anlamaya calışıyor.
Mutasyon gecirmiş virusun, ozellikle İngiltere'de vaka sayılarının hızla artmaya başladığı bolgelerde tespit edilmesi, virusun son mutasyonla birlikte daha bulaşıcı hale geldiği endişesini de doğurmuş durumda.

Sağlık Bakanı Matt Hancock, yeni turun farklı mutasyonları olduğunu ve ulkede vakaların en hızlı şekilde arttığı guney bolgelerinde tespit edildiğini acıkladı.
Hancock'a gore ilk analizler, yeni turun mevcut varyasyonlarından daha hızlı yayıldığına işaret ediyor. Hancock, yaklaşık 60 belediyenin sınırları icin binden fazla vakanın tespit edildiğini ve yeni turun hızla yayıldığını soyledi.
[h=3]Yeni tur daha mı tehlikeli?[/h]Yeni turun, henuz diğer Sars-CoV-2 koronaviruslerinden daha olumcul olduğuna dair bir bulgu yok.
Bunun hastalığın belirtileri ya da suresi ve ağırlık derecesindeki farklılıklarla ilişkisi olup olmadığının yeni toplanan ilave verilerin analizinden sonra ortaya cıkacağı umuluyor.
Bu amacla, 'Covid-19 Genomics UK' adlı bilimsel calışma grubu, tespit ettiği yeni turun ulke icinde nasıl hareket ettiğini izlemeye başladı. Grup, koronavirus vakalarının yaklaşık yuzde 10'undaki genetik kodları inceliyor.
[h=3]Neden daha hızlı yayılabilir?[/h]Virusler her zaman mutasyona uğrayabiliyor. Coğunun cok az etkisi var. ya da hicbir etkisi yok. Bazıları ise virusu engelliyor ve bu mutasyonların ortadan kalkmasını sağlıyor. Fakat mutasyonların virusun daha hızlı yayılmasına yol acması olasılığı var.
Uzmanlara gore yeni turun, virusun hucrelere tutunmasını sağlayan dikensi proteininde birden fazla mutasyonu var. Bilim insanları buna 'silinme' diyor. Son ornekte proteindeki iki amino asidin olmadığı ve bunun da yayılmayı hızlandırabileceği belirtiliyor.
Bu 'silinme' bahar aylarından sonra duşuk seviyelerde başka ulkelerdeki koronaviruslerde de goruldu. Yeni turun İngiltere'nin guneyinde Ağustos ve Eylul aylarında yayılmaya başladığı tespit edildi.
Aynı 'silinme', Cambridge'te bağışıklık sistemi duşuk bir hastadan alınan orneklerde de goruldu.




Bu kişi, başka bir hastadan alınan ve antikor iceren kan plazmasıyla tedavi edilmeye calışıldı.
Hasta sonunda hayatını kaybetti. Tedavi sırasında mutasyona uğrayan virusun antikorlara karşı daha direncli hale gelmiş olabileceği belirtiliyor.
Cambridge Universitesi'ne bağlı İmmunoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitusu'nden klinik mikrobiyoloji uzmanı Prof. Ravi Gupta şunları soyledi:
"Virusun kacmaya başladığı bir mekanizma olduğunu duşunuyoruz. Bunu araştırmamız gerekiyor. Uzun vadede bunun etkisinin ne olacağını bilemiyoruz. Bu yuzden risk alamayız. İnsanları daha hasta etmesini beklemiyoruz. Ama salgının kontrol altında tutulmasını zorlaştırabilir" dedi.




[h=3]Aşıları nasıl etkileyecek?[/h]Virusler mutasyona uğradığı icin her zaman mevcut aşılara karşı direncli bir turun ortaya cıkması ihtimali var.
Covid aşılarının coğu, dikensi proteinlerine yapışarak virusu etkisiz hale getiren antikorlar uretiyor.
Virusun yuzeyi bu dikensi proteinlerle kaplı. Virus bunların yardımıyla insan hucresine giriyor.
Yeni turde olduğu gibi dikensi protein mutasyona uğrarsa, virusun dikensi proteininin eski versiyonlarının kullanıldığı aşıların oluşturduğu antikorlardan kacabileceği belirtiliyor.
Fakat uzmanlara gore burada iki nokta onemli.
Birincisi, aşıların viruse farklı acılardan saldıran bir dizi antikor uretiyor olması. Bu nedenle virusun hepsinden bir anda kacması zor.
İkincisi ise buyuk mutasyonların, virusun insan hucrelerini enfekte etme kabiliyetini etkilemesi olasılığı. Genetik bilimciler 'aşı kacağı' adını verdikleri olguya karşı virusu izliyorlar.
Dunyanın en tehlikeli patojenlerinin araştırıldığı Porton Down ve bir dizi laboratuvarda yeni turun bir tehdit oluşturup oluşturmayacağıyla ilgili inceleme yurutuluyor.




Virusun direncli bir hale gelecek şekilde mutasyona uğraması halinde, aşılarda kucuk değişiklikler yapılarak yeniden etkili hale gelmelerinin sağlanabileceği ifade ediliyor.
Dunya Sağlık Orgutu'nun (WHO) Acil Durum Programı Direktoru Dr. Michael Ryan, virusun yeni turun varlığından haberdar olduklarını soyledi.
"Aslında bu tur bir evrilme ve mutasyonlar oldukca yaygın" diyen Dr. Ryan şoyle devam etti:
"Ancak Danimarka'daki vizonlarda ve daha once gorulen başka mutasyonlarda olduğu gibi bazı sorulara yanıtlar bulmamız gerekiyor. Bu, virusu daha ağır hale getiriyor mu? Virusun daha hızlı bulaşmasına yol acıyor mu? Teşhisi etkiliyor mu? Aşının etkinliğini değiştiriyor mu? Bu soruların henuz hicbirinin yanıtını bilmiyoruz."