HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, "Neoliberal politikaların, şirket tarımcılığının, endustriyel tarımcılığın bu memlekete bir faydası yok." dedi.
TBMM Genel Kurulu'nda, Tarım ve Orman Bakanlığı, Genclik ve Spor Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı ve bağlı kurumların butcelerinin goruşmelerinde HDP'li milletvekilleri soz aldı.
HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, gunlerdir butceyi konuştuklarını ancak şimdiye kadar kimsenin "yoğurdum ekşi" demediğini soyledi.
Butce goruşmelerinde konuşan bir bakanın Turkiye'de yoksulluk olmadığını soylediğini iddia eden Turan, halkın surekli yoksullaştığını ileri surdu.
İhracat ve ithalat oranlarını bakıldığında AK Parti iktidarının ithalatcı olduğunun goruleceğini belirten Turan, tarım alanlarının bu iktidar doneminde 26,5 milyon hektardan 23 milyon hektara duştuğunu iddia etti. Turan, "Bu var ya korkunc. Bir suru Avrupa ulkesinden fazla, 2 tane Trakya ediyor değerli arkadaşlar. 2 tane Trakya'yı iktidar on sekiz yılın icerisinde betona boğmuş durumda. Bunda gururlanılacak, onore olacak bir şey var mı?" diye konuştu.
Tarımsal girdi fiyatlarının arttığını, ciftci borclarının batak haline geldiğini one suren Turan, 600 bin tarımsal işletmenin de AK Parti iktidara geldikten sonra yok olduğunu soyledi.
"Neoliberal politikaların, şirket tarımcılığının, endustriyel tarımcılığın bu memlekete bir faydası yok." diyen Turan, 22 milyar lira tarımsal destekle bu sorunların nasıl cozulebileceğini sordu.
HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan Işık, Turkiye'de her yıl hava kirliliği nedeniyle 30 bin kişinin hayatını kaybettiğini iddia ederek, Van'ın da aralarında olduğu pek cok şehirde hava kirliliği olduğunu kaydetti.
Havadaki partikul oranının da her gecen gun arttığını dile getiren Işık, "Fosil yakıtlara dayalı enerji uretimi, doğayı kirletmek uzerine kurulu sanayi, denetimsiz tarım ilacları kullanımı, oy karşılığı bedava dağıttığınız kalitesiz komur gibi politikalarınız sonucunda 75 milyondan fazla insan kirli hava solumaktadır." dedi.
Işık, AK Parti iktidarı doneminde su kaynaklarının kirletildiğini, HES'leştirildiğini ve ticarileştirildiğini savunarak, HES'lerin yapıldığı yerlerde canlı yaşamının yok edildiğini one surdu.
"Genc işsizlik arttı"
HDP Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ, nufusun yuzde 16'sını oluşturan genclere 2021 yılında da butce ayrılmadığını iddia ederek, hukumetin 13 milyonluk genc kitlesine yoksulluk, aclık, sefalet ve geleceksizlik sunduğunu savundu.
İşsizliğin 2020'de yuzde 20 oranlarına ulaştığını one suren Dağ, genc işsizlik oranının gecen 7 yılda duzenli şekilde arttığını ve rekorlar kırdığını soyledi. Dağ, 2020'de 19 bin 910 oğretmen atandığını ama Kurtce'ye 1 kontenjan ayrıldığını belirtti. Dağ, "Kurt duşmanlığının arttığını" iddia etti.
Duşunceleri beğenilmeyen universite oğrencilerinin burslarının kesildiğini iddia eden Dağ, genclerin yoksulluk ve aclık ile terbiye edilmeye calışıldığını one surdu.
Bazı kadınların fotoğraflarını gosteren Dağ, genc kadınların her gun taciz, tecavuz ve olum tehdidiyle yaşadığını, 2020'nin 10 ayında 435 kadının katledildiğini ifade etti. Dağ, kadınlara yonelik eylemlerin sorumlusu olarak iktidarı gosterdi.
HDP Şırnak Milletvekili Huseyin Kacmaz, butcede bu yıl Genclik ve Spor Bakanlığının butcesinin bir enflasyon kadar bile artmadığını soyledi.
Genclerin yuzde 27'sinin işsiz olduğunu kaydeden Kacmaz, "İşsizlik, bilinmezlik ve belirsizlik gencleri karamsarlığa itmekte. İşsizlik, yoksulluk, baskı ve geleceksizlik madde bağımlılığını artırmakta ve yine, işsizlik ve yoksulluk sebebiyle intiharlar artmakta." dedi.
Kacmaz, işsizlik sebebiyle gunduz uyuyan gencler turediğini belirterek, bunun tembellikten değil, universite okuyup mezun olduktan sonra iş bulamayan genclerin babalarının yuzune bakamadığından olduğunu dile getirdi.
Secim bolgesinde bircok gencin uyuşturucu kullandığını ve ailelerin yardım istediğini belirten Kacmaz, Şırnak'a bir arındırma ve rehabilitasyon merkezi acılmasını istedi.
Amator kuluplerin sporcu, teknik ekibi ve calışanlarının buyuk mağduriyetler yaşadığını da dile getiren Kacmaz, amator kuluplere ayrılan butcenin 1 milyar arttırılmasını daha once talep ettiklerini hatırlatarak, sporun gencleri kotu alışkanlıklardan koruduğunu vurguladı.
Kacmaz, Kurtce dil atolyesi bulunmadığını da iddia ederek, "Sonra da bize bin yıllık Kurt kardeşliği teranesinden bahsediyorsunuz." ifadesini kullandı.
"İc ve dış politikada ciddi transformasyon yaşanıyor"
HDP Diyarbakır Milletvekili Hişyar Ozsoy, Turkiye'de ic ve dış politikada cok ciddi bir transformasyon yaşandığına işaret ederek, "Turkiye'nin ic, dış, ekonomik, hukuki, etnik, dinsel, mezhepsel, sınıfsal, toplumsal, cinsel, dunya kadar meselesi var ama neredeyse butun bu meseleler bir asayiş, bir guvenlik meselesine indirgenmiş. Hal boyle olunca, masada kalmanın tek yolu askeri anlamda sahada olmak gibi duşunuluyor." dedi.
Turkiye'nin insancıl ve girişimci bir dış politikası bulunmadığını one suren Ozsoy, gayet mudahaleci, fırsat buldukca butun boşluklara girmeye calışan alt emperyal, yani bolgesel anlamda emperyal hevesleri olan bir siyaset gudulduğunu iddia etti.
Ozsoy, Turkiye'nin dış politikayı ic politika malzemesi olarak kullandığını da savunarak, "Turkiye'nin şu mevcut noktada, bir ulke olarak ciddi sorunları var, bunlar ic politika malzemesi, hamaset malzemesi olarak kullanılabilecek meseleler değil." diye konuştu.
HDP Batman Milletvekili Feleknas Uca, bu yıl da diğer yıllardan farksız bir şekilde, "dibe daha yakın bir ekonomik cokuşun icinde debelenildiğini" soyledi. Uca, "Hal boyleyken, tabii ki iktidarın sunduğu butce, refah seviyesini yukselten, bu cokuşe karşı onlem alan bir butce olmaktan uzak, yandaşa, ranta, savaşa alan acan bir tekliften ileriye gitmemiştir." dedi.
Turkiye'nin Avrupa Birliğinden her gecen gun uzaklaştığını, bunun da AB raporlarına yer aldığını savunan Uca, "komşularla sıfır sorun" ve Avrupa Birliğine uyelik iddialarıyla toplumdan onay alan dış politika vaadinin, bugun itibarıyla mudahaleci ve yıkıcı yaklaşımlara donuştuğunu soyledi.
"Gencler başımızın tacı"
AK Parti Grup Başkanvekili Bulent Turan, yaptığı konuşmada, en uc goruşlerin ozgurce ifade edilmesini saygıyla karşıladıklarını belirterek, fikirlerinden dolayı genclerin burslarının kesildiğine dair iddiayı reddetti. Turan, bursların verilmesi ve kesilmesinin de somut kriterlere bağlı olduğunu soyledi.
Dersim Dağ'ı işaret ederek "genc" denilen konuşmacının ağır ifadeler kullandığı icin arkadaşlarının uyarıda bulunduğunu, HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş'ın da "Genclere sabredemiyorsunuz." dediğini belirten Turan, "Gencler başımızın tacı. Ama genc ifadesinin arkasında, bu ulkenin terorle olan imtihanında, terorun yanında yer alan ifadeler kullanırsanız bu grup ayağa kalkar ve 'dur' der. Aynı genc hatip 'Kurt duşmanlığı yuzde 900 arttı, Kurtce konuşamıyoruz' dedi. Ama baktım hatibin mezun olduğu okul Mardin Artuklu Universitesi Kurtce Dil Edebiyat Bolumu." diye konuştu.
Dersim Dağ'ın kadınların fotoğraflarını gostererek iktidara yonelik suclamalarda bulunulmasına da tepki gosteren Turan, AK Parti'nin kuruluşundan beri işkenceye sıfır tolerans dediklerini, uygulamada hata varsa, şahsi kusurlar varsa bunların partiye mal edilemeyeceğini belirtti. Turan, "Sucların şahsiliği ilkesini ihlal ederseniz, bize şu hak doğar. O konuşmacınız Dersim Dağ'ın ağabeyi Masum Dağ adlı terorist bizim devlet gorevlimizi şehit eden bir terorist. Şunu mu diyeceğiz; 'Biz bundan sorumluysak siz de ağabeyinizin teror faaliyetinden sorumlusunuz.' mu diyeceğiz?" ifadesini kullandı.
Turan, Turk-Kurt kardeşliğinin "bir terane" diye ifade edilmesine karşılık da, "Ben buna cevap vermeye utanıyorum. Bin yıllık tarihimize 'terane' tarzı bir yaklaşımla eğer soylem haline getirirseniz yazık derim sadece. Derdinizin Kurtler olmadığını, bin yıllık kardeşliğimiz olmadığını bir daha itiraf etmiş olursunuz ancak bu ifadeyle." dedi.
Turkiye'nin kapılarını acarken "Ezidi misin, değil misin?" denilmediğini, mazlumlara kapıların acıldığını ifade eden Turan, milletvekilliğinin "Kandil'in sozculuğu, terorist cenazesine katılmak, Avrupa'ya şikayet etmek" olmadığını soyledi.
MHP Grup Başkanvekili Muhammed Levent Bulbul de Turan'ın ifadelerine katıldığını belirterek, PKK'nın aslında bir narko teror orgutu olduğunu ifade etti. Bulbul, PKK, KCK, PYD'nin Doğu ve Guneydoğu Anadolu'da vatandaşlara zorla kenevir ektirdiğini ve bundan uretilen esrardan komisyon aldığını, koyluleri ve bolge insanını bu vesileyle suca iştirak ettirdiğini de sozlerine ekledi.
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, iktidarın gorevinin muhalefeti dinlemek ve ulkeyi yonetmek olduğunu belirterek, "Biz muhalefet patisiyiz, eleştirimizi yoneltiriz, tespitlerimizi yaparız ve iktidarın bu konularda nerelerde eksiklik yaptığını soyleriz." dedi.
Beştaş, Dersim Dağ'ın da guzel bir genclik konuşması yaptığını soyledi.
Feleknaz Uca'nın da Yezidi bir milletvekili olduğunu dile getiren Beştaş, onun konuşmasında "DEAŞ'ın Şengal'e saldırısını kınadığını" iddia ederek, "Niye ses sizden geliyor?" dedi.
"Esnaf zorda"
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay ise esnafın zorda olduğunu belirterek, Meclisin buna sessiz kalmamasını istedi. Altay, Genel Kurulda konuşan genc milletvekillerinin konuşmalarının birleştirilerek kulak verilmesini talep etti.
İYİ Parti Grup Başkanvekili Lutfu Turkkan da esnafın zor durumda olduğunu vurgulayarak, insanların intihar ettiklerini ileri surdu.
Turkkan, pandemi nedeniyle iş yerlerini acamayan veya acsa da gelir kaybını uğrayan esnaf ve sanatkarlara aylık 2 bin lira olmak uzere 6 ay boyunca karşılıksız yardım yapılmasını, kira stopaj oranının yılbaşından itibaren 6 ay sureyle sıfırlanmasını, Mart 2020'den sonra alınan kredilerinin geri odeme surelerinin bir yıl uzatılmasını ve bu nedenle oluşacak faizlerin hazine tarafından karşılanmasını istediklerini kaydetti.
Vergi borclarından kaynaklanacak odemelerin altı ay ertelenmesini, her esnaf ve sanatkara calışan başına 10 bin lira kredi verilmesini, kredi odemelerinin bir yıl geri odemesiz, otuz altı ay vadeli olmasını ve faizlerin de hazine tarafından subvanse edilmesini talep ettiklerini belirten Turkkan, bu taleplerin yerine getirilmesinin esnafı ve sanatkarları bir nebze rahatlatacağını aktardı.
BBP Genel Başkanı Mustafa Destici ise CHP'li Cengiz Gokcel'in konuşması sırasında partisini ve şahsını kucumseyecek ifadeler kullandığını belirterek, bunu reddettiğini soyledi. Destici, "Buyuk Birlik Partisi kurulduğu gunden bugune kadar 27 yıl şanıyla, şerefiyle, onuruyla Hazineden de bir kuruş almadan devlete, vatana, millete hizmet icin siyasetini surdurmektedir." dedi.
AK Parti Şırnak Milletvekili Rizgin Birlik, şahsı adına yaptığı konuşmada, yıllarca teror olaylarıyla anılan Şırnak'ın şu an tesis edilen huzur ve guven ortamının sosyal alanda olumlu yansımalarının gorulduğu bir cazibe merkezi haline geldiğini soyledi.
Hukumetin Şırnak'a 18 yılda ciddi yatırımlar yaptığını belirten Birlik, universite acıldığını, havaalanı, 7 adet devlet hastanesi, 10 sağlık ocağı, 1 kadın doğum ve cocuk hastanesi, 50 aile sağlık merkezi, 5 adet 112 hizmet binası, 1 diyaliz merkezi yapıldığını ve 500 yataklı bolge hastanesinin yapılması icin proje calışmaları devam ettiğini kaydetti.
Birlik, Şırnak il ve ilcelerinde 10 bin 200 civarında konut ve 506 iş yeri, 63 halı saha, 25 cok amaclı basketbol sahası, 7 genclik merkezi, 498 okul binası ve 21 pansiyon yapıldığını dile getirdi.
Şırnak Cizre kara yolunun da 23 yılın ardından, teror saldırılarına rağmen, hukumetleri tarafından tamamlandığını belirten Birlik, Cizre-Şırnak yolunun mesafeyi yarıya indirdiğini soyledi.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ertuğrul Subaşı