Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "Yıllık 60 milyon dolarlık bir ileri teknoloji ithalatının onune gecmiş olacağız. 2000'li yıllarda yuzde 20'lerde olan yerlilik oranını yuzde 70'lere cıkardık" dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Tusaş Motor Sanayii A.Ş.'de (TEI) duzenlenen İlk Milli Helikopter Motoru TEI-TS1400'un Teslim ve Tasarım Merkezi Acılış Toreni'ne katıldı. Burada konuşan Bakan Varank, "TEI tarafından yerli ve milli imkanlarla geliştirilen, Turkiye'nin ilk milli helikopter motorunun TUSAŞ'a teslim ve TEI Tasarım Merkezinin acılış torenlerinde sizlerle bir aradayız. Bugun, savunma sanayimiz icin tarihi bir gune daha birlikte şahitlik ediyoruz. Bir yandan, GOKBEY'e ve daha pek cok platforma guc verebilecek ilk milli helikopter motorumuz TS 1400'u TUSAŞ'a teslim ederken, diğer yandan bunun gibi daha nice milli motorların tasarlanacağı bir tasarım merkezini acıyoruz" dedi.

"Yıllık 60 milyon dolarlık bir ileri teknoloji ithalatının onune gecmiş olacağız"
Seri imalata gecildiğinde yılda 60 milyon dolarlık bir ileri teknoloji ithalatının onune gecmiş olunacağını aktaran Bakan Varank, "Turkiye, milli teknoloji hamlesi vizyonuyla, kritik teknolojilerin kullanıcısı değil, ureticisi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. İnsan kaynağımız zengin, muhendislik kabiliyetlerimiz oldukca gelişmiş durumda. Artık yuksek teknoloji ve ileri tasarım becerileri gerektiren işlere imza atıyoruz. İşte milli turboşaft motorumuz TS 1400 de bunun en guzel orneklerinden biri. 2019'un ocak ayında TEI'yi ziyaret ettiğimde TS 1400 motorunun testini gercekleştirme imkanı bulmuştum. Bugun de, hamdolsun, motorumuzun teslim torenini gercekleştiriyoruz. Bu motor, tamamen TEI muhendisleri ve teknisyenleri tarafından tasarlandı, geliştirildi ve uretildi. 700 kişilik bir ekip, 3 yıl boyunca gece gunduz demeden bu projede calıştı. Gerekli sertifikasyon sureclerinden sonra seri imalata gecildiğinde, hem bir yurtdışı bağımlılığından daha kurtulmuş hem de yıllık 60 milyon dolarlık bir ileri teknoloji ithalatının onune gecmiş olacağız" diye konuştu.
"Gaz turbinli motor teknolojisine sahip 7 ulkeden biriyiz"
Turkiye'nin gaz turbinli motor teknolojisinde 7 ulkeden biri olduğunun altını cizen Bakan Varank, "Bu sayede, onumuzdeki donemde diğer hava araclarımızda kullanılacak motorları da daha kolay geliştirebileceğiz. Bu manada TS 1400 bundan sonraki başarılarımızın bir oncu fişeği durumunda. Turkiye olarak, gaz turbinli motor teknolojisine sahip 7 ulkeden biriyiz. Bugun acılışını yapacağımız yerli motorların tasarım calışmalarının yurutuleceği tasarım merkezi de bu manada yeni başarı hikayelerimizin cıkış noktası olacak. Tasarım ve Ar-Ge ekiplerinin bir araya gelmesiyle hem verimlilik artacak hem de proje surecleri kısalacak. Kritik bir teknoloji olan gaz turbinli turboşaft motoru geliştirilmesi icin gereken tum uretim ve montaj atolyeleri burada mevcut" şeklinde konuştu.
"Milli hava araclarımızda kullanılacak motorlar bu merkezde rahatlıkla tasarlanabilecek"
Gokyuzunde ucan her iki ucaktan birinde TEI'nin parcalarının olduğuna değinen Bakan Varank, "HURKUŞ gibi ATAK gibi milli hava araclarımızda kullanılacak motorlar bu merkezde rahatlıkla tasarlanabilecek. Yuz akı kurumlarımızdan olan TEI, bu imkanlarla artık cok daha guclu bir uretim donemine adım atıyor. Bundan sonra TEI'nin adını cok daha sık duyacağımıza ben yurekten inanıyorum. TEI imalat ve tasarım kabiliyetleriyle dunyadaki sayılı merkezlerden biri. Bugun gokyuzunde ucan her iki ucaktan birinde TEI'nin parcalarının olması bir tesaduf değil, yetkinliğimizin bir sonucu. İşte bu yetkinliği desteklemek icin biz de bakanlık olarak TEI ile yol arkadaşlığı yapıyoruz. TUBİTAK Marmara Araştırmalar Merkezi'nde milli motorlarımızın kritik turbin kanatcıkları uretiliyor. Gaz turbinli motorların kritik dokum teknolojileri yine TUBİTAK MAM'da geliştiriliyor. Haziran ayında testine katılma imkanı bulduğum Turkiye'nin ilk orta menzilli yerli fuze motoru TJ300 de TUBİTAK desteklerinden faydalanıyor" dedi.
"Milli teknoloji hamlesi ulkemiz icin bir fırsat penceresi aralıyor"
Korona virus surecinde milli teknoloji hamlesinin fırsat olduğunu belirten Bakan Varank, "Onumuzdeki donemde tum imkanlarımızla TEI'nin gucune guc katmaya devam edeceğiz. Tabi, savunma sanayimizin tum bu başarılarına rağmen muzmin muhaliflerin 'tamam ama bunun motoru yerli mi?' 'motor uretebiliyor musunuz ki?' sorularına muhatap oluyoruz. İşte onlara en guzel cevabı; son 7 yılda 10 adet milli motor geliştiren TEİ aslında veriyor. İstediğimiz seviyelerde elbette değil ama Turkiye artık hem askeri hem de sivil alanda motor uretim ve tasarımı yapabilen ender ulkelerden biri. Son yıllarda otomotiv sanayi şirketlerimiz; otomobiller, hafif ticari araclar ve ağır ticari araclar icin dizel ve benzinli motor uretimi ve ihracatı yapıyor. Yine traktor uretimi yapan cok sayıda firmamız dizel motor uretimi gercekleştiriyor. Proje bazlı desteklerimizden yararlanarak, hibrit araclar icin motor, batarya ve aluminyum motor bloğu uretimi yapan tesisler var. Sektorde kapsamlı bir motor geliştirme altyapısı ihtiyacına binaen, bu alandaki firmalarımızın mutabakatıyla TUBİTAK Motor Mukemmeliyet Merkezimizi actık. Tum firmaların kullanımına acık olan bu merkez, motor geliştirme alanında ulkemizdeki en buyuk Ar-Ge ve Tasarım merkezi konumunda. Merkezdeki 8 farklı test odası ile 40 beygirden 4000 beygire kadar yerli icten yanmalı ve elektrikli motorların tum geliştirme ve sertifikasyon sureclerini gercekleştirebiliyoruz. Bu altyapı sayesinde, firmalarımız cok yuksek maliyeti olan altyapıları tekrar kurmadan veya yurtdışına gitmeden calışmalarını ulkemizde surduruyorlar. Hali hazırda stratejik oneme sahip bazı motor geliştirme projelerinin testleri bu merkezimizde yapılmaya devam ediyor. Korona virus salgını ulkelerin sırtına ongorulemeyen yukler bindirirken, kuresel ekonomide ciddi daralmalar yaşandı. Bu surec bizlere, iş birliğinin yanında kendi kendine yetebilmenin de aslında ne denli onemli olduğunu bir kez daha gosterdi. İşte milli teknoloji hamlesi bu noktada ulkemiz icin bir fırsat penceresi aralıyor. Kritik teknolojileri yerli ve milli imkanlarla ureterek, katma değerli uretimi ve yuksek teknolojili urun imalatını artırarak, bu sureci fırsata cevirebiliriz. Bakanlık olarak, savunma sanayimizi bu anlamda cok onemli goruyor ve desteklemeye devam ediyoruz. Son 8 senede savunma alanında toplam yatırım tutarı 13 milyar lira olan 421 projeye teşvik belgesi duzenledik. Bu projeler sayesinde 11 binin uzerinde istihdam oluştu. Sektordeki 39 Ar-Ge, 9 Tasarım Merkezine vergi istisnası prim desteği gibi farklı teşvikler veriyoruz. İlgili kuruluşumuz TUBİTAK aracılığıyla yuruttuğumuz programlarla bugune kadar 813 savunma sanayi projesine 5 milyar liraya yakın destek verdik" dedi.
"2000'li yıllarda yuzde 20'lerde olan yerlilik oranını yuzde 70'lere cıkardık"
Son olarak sektordeki yerlilik oranını yuzde 20'lerden yuzde 70'lere cıkardıklarını ifade eden Bakan Varank şunları soyledi;
"2000'li yıllarda yuzde 20'lerde olan sektordeki yerlilik oranını Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bugunlerde yuzde 70'lere ulaştı. 2005 yılında savunma sanayi istihdamı 30 binlerdeyken, bu sayı bugun 75 bine yaklaştı. Sektorun ihracatı 337 milyon dolardan 2,7 milyar dolar seviyelerine geldi. 15 yıl once en yuksek cirolu 100 savunma sanayi firması arasında tek bir Turk şirketi dahi yokken, bugun 7 firmamız bu listeye girmeyi başardı. İlk milli helikopter motorumuz TS 1400'un ise kilogram başına ihracat değeri ise 6 bin dolar. İşte bu 18 yılda sıfırdan kurguladığımız AR-GE ve girişimcilik ekosisteminin, katma değerli uretimi onceleyen politikalarımızın başarısının ispatı. Turkiye'nin ilk milli helikopter motoru TEI-TS 1400'un TUSAŞ'a teslimatının ve TEI tasarım merkezinin hayırlı olmasını diliyorum."
Ote yandan torene: Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın yanı sıra; Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Ozbal, Hava Kuvvetleri Komutanı Hava Org. Hasan Kucukakyuz, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Umit Dundar, Genelkurmay Başkanı Org Yaşar Guler, Eskişehir Valisi Erol Ayyıldız, Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Milli Savunma Bakan Yardımcısı Muhsin Dere ve TEI Yonetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mahmut F. Akşit katıldı. - ESKİŞEHİR
Kaynak: İhlas Haber Ajansı