
Antalya'da Toros Dağlarında yetişen iğneli andız ağacının olgunlaşmış kozalaklarını toplayan aileler, sonbahar doneminde bu kozalaklardan pekmez uretiyor. Bin ile bin 500 metre rakımlı dağlardan toplanan andız ağacı kozalakları, zorlu işlemlerin ardından pekmez haline gelip sofralara ulaşıyor. Pekmezin kilosu 40 liradan satılıyor.
Antalya'nın Akseki'nin Toros Dağları'ndan iğneli andız ağacından olgunlaşmış andız kozalaklarını toplayan aileler sonbahar doneminde pekmez uretip, ev ekonomilerine katkı sağlıyor. Andız ağaclarının kozalaklarını yaz ayından, sonbahar donemine kadar toplayan ve imece yontemiyle calışan kadınlar elbirliğiyle kozalakları kırıyorlar. 2 gun sureyle ıslatıp elde edilen şıralarla buyuk tavalarda kaynatarak pekmez yapıyorlar.
Kuyucak Mahallesi'nde yıllardır pekmez yaparak aile butcesine katkı sağlayan kadınlardan Emine Erdoğan, dağlarda ağaclara tırmanarak topladıkları andız kozalaklarını, cuvallarla sırtlarında taşıdıklarını soyledi. Gunde 1 ya da 2 cuval andız kozalağı toplayabildiğini anlatan Erdoğan, "Andız kozalaklarını Toroslar Dağlarından topluyoruz. Andız ağaclarına cıkıyoruz. Oldukca zahmetli ve zor bir iş. Daha sonra ağaclardaki kozalakları cırparak diplerine indirip cuvallarla sırtımızda getiririz. Bunu komşular ile birlikte imece usulu kırarak iki gun bidonlarda ıslatır ve suzeriz. Daha sonra tavalarda 24 saat kaynatırız. Epey bir eziyetlidir. Pekmezi yaparken de 2 siter odun yakarız. Bu andız pekmezi ise uzum pekmezine geri dur der. Cok lezzetli ve şifa kaynağıdır" dedi.
Erdoğan, yaklaşık 10 cuval andız kozalağından yaklaşık 150-160 kilo pekmez elde ettiklerini soyledi.
"Tamamen doğal ve şifa kaynağı"
Akseki'de alternatif turizm işletmecisi olan Mustafa Kavasoğlu, andız pekmezinin ham maddesi olan kozalakları Toros Dağlarında bin - bin 500 metre rakımlı yerlerden toplattığını, bu işten anlayan kadınlara ise bizzat kendisinin eşliğinde pekmezi yaptırdığını ve butik otelinde sattığını soyledi. Kaynatılan andız pekmezinin tamamen doğal olduğunu anlatan Kavasoğlu, "İcinde herhangi bir karışım bulunmuyor. Andız pekmezinin, basur, kansızlık, mide, akciğer, karaciğer, romatizma, şeker hastalığı, idrar yolları iltihabı, astım gibi bircok hastalığa iyi geldiği biliniyor. Bu pekmez, şifa kaynağı" ifadelerini kullandı.
Toroslarda andız pekmezi zamanı olduğunu soyleyen Kavasoğlu, "Kışa hazırlıklarının en onemli bolumu pekmez yapımıdır. Bu bolgede pekmez cok onemli bir olgudur. Hatta bir besin uretimi anlamında duşunun, bir nevide aslında ticari bir olaydır" dedi.
En onemli pekmez andız pekmezidir
Akseki bolgesinde uzum, keciboynuzu ve andız pekmezlerinin yapıldığını ve bu pekmezlerden en onemlisinin andız pekmezi olduğunu soyleyen Kavasoğlu, "Aslında bu bolgede uzum ve keciboynuzu pekmezi de yapılır. Bu pekmezlerden en onemlisi andız pekmezidir. Nedeni ise, uzum pekmezindeki ozellikleri herkes bilir. Besleyici ve her turlu minareli zengin olan bir olgudur. Keciboynuzu da oyle. Bunların saymakla bitmez bir suru faydası vardır. Ama bu uzum ve keciboynuzunun icindeki besini kendilerini tuketerek de kullanabilirsiniz. Ama andız pekmezi oyle değil. Andız pekmezini ancak pekmezini yaparak kullanabilirsiniz. Andız pekmezi insanlık icinde tıbbi olarak da cok faydalı bir besindir."
Ayrıca bu bolgedeki insanların bir nevide bir gecim kaynağıdır
Akseki yoresinin insanlarının da onemli bir gecim kaynağı olduğunu soyleyen Kavasoğlu, "Dağlardan toplanır, temizlendikten sonra ezilir. Ezildikten sonra biriktirme, bekletme teknelerine konur. Burada en az 24 saat en fazla 48 saat bekletilir. ve suyu suzulerek tavalara alınır. Tavalarda 8-10 saat kaynatılarak icerisinde ozu şırası kalır. Şekerli şıranın dili burkan bir tadı olur. Bunun tadının hafifletilmesi icinde tam pekmez olmaya yakın pişmemiş bir ekmeğin yarısı kadar hamur tavanın icine batırılır ve birkac dakika kaldıktan sonra şıranın burukluğunu alıp lezzetini verir" - ANTALYA
Kaynak: İhlas Haber Ajansı