Erken doğum riski
Sağlıklı bir cocuk dunyaya getirmek butun ciftlerin hayalidir. Ancak bazen elde olmayan bazı gelişmeler yaşanabilir. Beklenmedik bir zamanda bebeğinizin erken dunyaya gelmesi gibi. Buradan anne-babalara sesleniyoruz. Hemen endişelenmeyin ve paniğe kapılmayın… Cunku bebeğiniz icin yapılabilecek bircok şey var.
Erken doğum, gebeliğin 37nci haftasından once gercekleşen doğuma denir. Gunumuzde, bebeklerin yaklaşık yuzde 9u erken doğmaktadır ve yenidoğan olumlerinin yuzde 83u 37nci haftadan once doğan bebeklerde gorulmektedir. Bu nedenle, erken doğan bebeklerin (premature) tedavi edilmesinde yenidoğan yoğun bakım uniteleri yaşamsal bir onem taşımaktadır.
Erken doğum onemlidir
Miadında gebelik 37nci gebelik haftasını tamamlamış gebeliktir. Bu nedenle “erken doğum” (miad oncesi doğum), 37nci haftadan once gercekleşen doğuma denir. Erken doğum eylemi doğum hekimliğinin başlıca sorunudur. Yılda 300 bini aşkın cocuğun yaşama şansını ve sağlığını etkilemektedir. Gunumuzde, bebeklerin yaklaşık yuzde 9u erken doğmaktadır. Yenidoğan olumlerinin yuzde 83u 37nci haftadan once doğan bebeklerde gorulmektedir. Erken gebelik haftasında yuksek olan yenidoğan olum hızı gebelik haftası ilerledikce onemli oranda azalır.
Birden fazla sebebi vardır
Doğum ağrılarını vakitsiz başlatan nedenlerin arkasında, gebeliği miada kadar koruyan guvenlik mekanizmasının yetersizliği yatmaktadır. Genellikle erken doğum eyleminin birden fazla sebebi olduğu ve birden fazla mekanizma ile başladığı kabul edilmektedir. Bunlardan bebeğe ait nedenler arasında en başta gelenler; melformasyonlar, coğul gebelik, bebeğin eşinin erken ayrılması, suyunun fazlalığı veya azlığı vardır. Anneye ait nedenler ise; 17 yaş altında 34 yaş uzerinde olma, aşırı boy kısalığı, boya gore aşırı kilolu olma, enfeksiyonlar, gebelikteki kanamalar, rahim anomalileri, duşukler, sık aralıklı doğumlar, gebelikte tansiyon yukselmesi, annenin akciğer, kalp, bobrek, karaciğer hastalıkları, kansızlık, beslenme yetersizliği, sigara ve alkol icimi, ruhsal bunalımlar, sosyal koşullar ve ağır iş koşullarıdır.
Erken başlayan belirtilerden şuphelenin
Miadından once rahimde kasılma şeklinde sertleşme veya sancı ifade eden her gebede erken doğum eyleminden şuphe edilmelidir. Ayrıca bel, sırt ağrısı, kasık ağrısı, uyluğa varan ağrı, akıntıda değişiklik, lekelenme ve ishal şikayetleri de erken doğum ihtimalini akla getirmelidir.
Erken doğumu erken teşhisle onleyin
Erken doğumun onlenmesinde yuksek riskli gebelerin erken tanısı on plandadır. Bu nedenle gunumuzde konunun uzmanları tarafından ceşitli sistemler kullanılmaktadır. Erken doğum olaylarına yaklaşımda amac geri donuşumsuz safhaya gelmeden erken eylem tanısının doğru olarak konmasıdır. Ancak bu her zaman mumkun olamamakta, gebelerin bu konuda yeterince bilgi sahibi olmadıkları deneyimlerle gorulmektedir. Yapılan araştırmalarda gebelerin ucte birinin erken doğum eylemi belirtilerini tanımadıklarını, yarısının ise ikiz gebelik ve daha once erken doğum yapmış olmanın risk arttırıcı faktor olduğunu bilmedikleri gorulmuştur. Son yıllarda ceşitli araştırmacılar tarafından erken doğumu onleme programları geliştirilmiştir. Bu programlar, erken doğum eyleminin uyarıcı belirti ve bulguları konusunda hastanın eğitilmesi esasına dayanmaktadır. Programın temel ozellikleri kansızlık, enfeksiyon gibi erken doğuma hazırlayıcı faktorlerin duzeltilmesi, gebelere erken doğum belirtilerinin tanıtılması, bunların nasıl saptanacağının oğretilmesi hastanın herhangi bir sorun anında ilgili sağlık personeli ile temas kurabilme imkanına kavuşması ve duzenli muayenelerle kontrolune dayanır.
Tedavi anneye ve bebeğe yonelik olmalıdır
Başlangıcta yatak istirahatı, annenin sıvı alımının arttırılması ve sedosyonu en sık kullanılan tedavi şeklidir. Takiben rahim kasılmalarının durdurulması amacıyla ceşitli tedavi yontemleri, erken doğum eylemine neden olan enfeksiyonların tedavisi icin antibiyotik uygulaması ve bebeğin akciğer olgunlaşmasını sağlayıcı ilaclar uzman hekim tarafından uygulanır.
Erken doğan bebekler yuksek risk altındadır
Erken doğan bebekler, solunum, mide-barsak, bobrek ve sinir sistemleri komplikasyonları acısından yuksek risk altındadır. Erken doğmasına rağmen yaşama şansına sahip olan bebeklerin onemli bir bolumunde fiziksel ve zihinsel ciddi sorunlar gelişebilmektedir. Komplikasyonların giderilmesi ve rehabilite edilmesi sırasında oluşan tıbbi bolum masrafları da oldukca buyuk rakamlara ulaşmaktadır.
Yenidoğan yoğun bakım uniteleri bebeğinizin hayatını guvence altına alır
Yenidoğan yoğun bakım uniteleri erken doğan bebeklerde (premature) yaşamsal bir onem taşır. Yenidoğan bakım teknikleri geliştikce, erken doğanların hastalık ve olum oranları, onemli olcude duşmuştur. Gunumuzde, yaşatılabilen ve şu anda 6 yaşında olan en kucuk bebeğin doğum ağırlığı 280 gramdır. Ancak ne yazık ki her bebek bu kadar şanslı değildir. Bu nedenle, erken doğumlarda bebeği guvence altına alabilmek icin, yenidoğan yoğun bakım merkezlerinin ve bu konuda uzmanlaşmış sağlık personelinin yaygınlaştırılması gerekir.
Erken doğum riskine karşı onlem alın
Erken doğum, yenidoğan doneminin hastalık ve olumlerinin en onde gelen nedeni olup, zeminde yatan hastalık nedeninin kesin olarak bilinmemesi, yetersiz ve gec teşhis gibi nedenlerden dolayı tedavide her zaman istenen sonuc alınamamaktadır. Erken doğum riskine sahip gebelerin dikkatli olması, beslenmesini duzeltmesi, yorucu ve stresli yaşamdan kacınması, sigara icimini aza indirgemesi, gerekli tıbbi onlemleri dikkatle uygulaması gerekir. Erken doğum belirtileri başlamışsa en kısa zamanda yenidoğan yoğun bakım imkanlarının bulunduğu bir merkeze başvurulması gerekir.