
Mersin Barosu avukatlarından Hibe Gokalp, anayasanın 10. maddesine ilave edilen cumlede, pozitif ayrımcılık gereği 'engelliler hakkında alınacak tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı olamayacağı' ifadesinin yer aldığını hatırlatarak, devletin, durumları sebebiyle ozel eğitime ihtiyacı olanları topluma yararlı kılacak tedbirler aldığını soyledi.
Gokalp, yaptığı acıklamada, engellilerin bilmesi gereken yasal haklarını anlattı. Anayasanın 42. maddesinin 8. fıkrasının, 'Devlet, durumları sebebiyle ozel eğitime ihtiyacı olanları topluma yararlı kılacak tedbirleri alır' dediğini hatırlatan Gokalp, ayrıca anayasanın 49. maddesinde, 'calışma, herkesin hakkı ve odevidir', 50. maddesi 2. fıkrasında, 'bedeni veya ruhi yetersizliği olanların calışma şartları bakımından ozel olarak korunurlar', 70. madde ise 'her Turk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir' ifadelerinin yer aldığını belirtti.
Bu kapsamda su indiriminden telefona, ulaşımdan arac alımlarına kadar engellilere bir cok muafiyet tanındığını kaydeden Gokalp, "Engelli cocuğu olan aileler icin ise gelir vergisi indirimi, nobet muafiyeti ve izin hakkı. Engelli cocuğu olan calışan annelere erken emeklilik hakkı, refakat izni, senelik ve mazeret izin hakkı, tayin hakkı gibi haklar da yer alıyor. Bunların dışında, elli ve uzeri calışanı bulunan ozel sektor iş yerlerinde en az yuzde 3, kamuda yuzde 4 engelli personel calıştırılması zorunludur. Yuzde 3luk yasal kotanın uzerinde engelli personel calıştıran ozel şirketlerin fazladan calıştırdıkları engelli personele ait sigorta primlerinin tamamı hazinece karşılanmaktadır" dedi.
Engelli cocuğun engel oranının yuzde 60 ve uzeri olması halinde calışan anne ya da babasının vefatı halinde cocuğa yetim maaşı bağlandığını dile getiren Gokalp, "Anne ve babasının her ikisin de memur olması halinde, sadece talep halinde maaşı yuksek olan anne ya da babasının uzerinden maaş bağlanır. Anne ve babası ayrı sigorta kollarında ise malul cocuk her ikisi uzerinden yetim maaşı alır. Engelli cocuğun engel oranı yuzde 60'ın altında ise engelli cocuk Sosyal Guvenlik Kurumu tarafından malul olarak kabul edilmediği icin cocuğa yetim maaşı bağlanmamaktadır. İşe girdikten sonra engelli hale gelenlerden engel oranı yuzde 60'ın altında olanlar, engelliler icin erken emeklilik hakkını alırken, engel oranı yuzde 60 ve uzeri olanlar Sosyal Guvenlik Kurumu tarafından malulen emeklilik hakkını alırlar" diye konuştu.
Engelli bireyin, 'ağır engelli' ibareli raporu olması şartı ile yasaya gore uygun şartları taşıyan, hane icinde kişi başına duşen ortalama aylık gelir asgari ucretin ucte ikisinden az olan engelli yakınlarına 'evde bakım' ucreti odendiğini de belirten Gokalp, "Hane icinde birden fazla bakıma muhtac engelli var ise birinci engelliden sonraki engelli iki kişi sayılır. Bu maaşı bağlatanların aylık gelir hesabına gore kişi başına duşen gelir miktarı asgari ucretin ucte ikisini aştığı durumlarda, durumlarını Sosyal Hizmetler İl Mudurluklerine bir ay icinde bildirmeleri gerekmektedir. Evde bakım ucreti alan kişinin engelli bireye kesintisiz 8 saat fiili bakım vermesi şarttır" ifadelerini kullandı. - MERSİN
Kaynak: İhlas Haber Ajansı