Turkiye'nin ilk kultur bakanı, şair, yazar, cevirmen, akademisyen ve diplomat Talat Sait Halman'ın vefatının uzerinden 6 yıl gecti.
İhtiyat Filosu Komutanı Tumamiral Sait Bey ile Nemlizade Tahsin Paşa'nın kızı Fatma İclal Hanım'ın cocuğu olan Halman, 7 Temmuz 1931'de Kadıkoy'de dunyaya geldi.

Sekizinci Moda İlkokulu'nda, 1938'de eğitim hayatına başlayan Halman, kucuk yaşlarda gecirdiği romatizma rahatsızlığı nedeniyle iki bucuk ay tedavi gordu. Hastalık doneminde okuduğu eserlerle edebiyat zevkini geliştiren Halman, 1947'de Robert Koleji'ne başladı.
Halman, yuksek lisansını 1954'te Columbia Universitesi Siyaset Bilimi Bolumu'nde tamamlayarak, aynı yıl Barbara Teitz ile evlendi ve bu evlilikten oğlu Hur Talat Halman dunyaya geldi. Cift, anlaşamadıkları icin 1957'de ayrıldı.
Askerlik gorevi nedeniyle Turkiye'de bulunduğu sırada Devlet Planlama Teşkilatında yayın ve temsil şubesini kurmakla gorevlendirilen Halman, Yuksek Planlama Kurulunun ilk raportoru oldu. Bu gorev sayesinde Turkiye'deki siyasi cevreyi tanınma imkanı buldu.
Talat Sait Halman, 1960'ta Turkiye'nin ilk hava subaylarından Salim Taşkıranel'in kızı Seniha Taşkıranel ile evlendi. Bu evlilikten tiyatro oyuncusu kızı Defne Halman ile bir kaza sonucu 17 yaşında hayatını kaybeden oğlu Sait Salim dunyaya geldi.
Akademik hayatına Columbia Universitesi'nde Turk dili ve edebiyatı dersleri vererek başlayan Halman, 1966'da Princeton Universitesi'ne gecti. Halman, gecici surelerle Turkiye'de bulunsa da 30 yıl ABD'de Columbia, Princeton ve Pennsylvania Universitelerinde oğretim uyeliği yaptı.
Turkiye'nin ilk, kultur bakanı olarak gorev yaptı
Halman, 12 Mart Muhtırası'nın ardından Turkiye'ye dondu ve Nihat Erim kabinesinde oluşturulan Kultur Bakanlığında, kultur bakanı olma teklifini kabul etti ve Turkiye'nin ilk kultur bakanı oldu.
Beş ay suren bakanlığı doneminde Galata Mevlevihanesi'nin sema gosterileri icin yeniden acılması kararına imza atan Halman, bestekar Buhurizade Mustafa Itri'nin 259'uncu olum yılı nedeniyle duzenlenen klasik Turk muziği konseri icin Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu'nun tahsis edilmesini onayladı.
Birinci Erim Hukumeti'nin sona ermesinin ardından kurulan ikinci Erim hukumetinde kultur bakanlığı kaldırıldı. Halman da ABD'ye donerek akademik hayatına devam etti.
Talat Sait Halman, 12 Eylul Darbesi'nden sonra Turkiye'nin yurt dışındaki kultur faaliyetlerini organize etmesi icin Dışişleri Bakanlığı Kultur Elcisi olarak gorevlendirildi.
1989'un Yunus Emre Yılı olarak kutlanması kararının verilmesinde rol oynadı
Birleşmiş Milletlerde baş delege yardımcılığı ve ABD PEN Derneği yonetim kurulu uyeliği gorevlerini de yuruten Halman, 1998'de Bilkent Universitesi'nde Turk Edebiyatı bolumunu kurdu ve yonetti. Halman ayrıca aynı universitede, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakultesi Dekanı olarak gorev yaptı. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kultur Orgutu (UNESCO) yonetim kurulu uyeliği de yapan Halman, 1989'da duzenlenen 25. genel kurulda Yunus Emre'nin 750. doğum yılının dunyada Yunus Emre Yılı olarak kutlanması kararının verilmesinde rol oynadı.
Halman, 2003'ten itibaren Birleşmiş Milletler Cocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Turkiye Milli Komitesi'nin başkanlığını ve 2008'den itibaren de İstanbul Kultur Sanat Vakfı (İKSV) Mutevelliler Kurulu başkanlığını vefatına dek surdurdu. İKSV tarafından 2015 yılı itibarıyla Halman anısına "Talat Sait Halman Ceviri Odulu" veriliyor.
Turkce ve İngilizce telif ve ceviri, 75 kitap ile uc bini aşkın makale, inceleme ve deneme, beş binin uzerinde şiir cevirisi yayımlayan Halman'ın, klasik ve modern Turk edebiyatının başlıca eserlerinden orneklerin yer aldığı 30 civarında İngilizce kitabı bulunuyor.
Yazar Halman, ilk İngilizce bilimsel Turk edebiyatı dergisi olan "Journal of Turkish Literature"ın baş editorluğunu yaptı. Halman'ın kitaplarından bazıları, Almanca, Cince, Farsca, Fransızca, Hintce, İbranice, İspanyolca, Rusca ve Urduca dillerine cevrildi.
Gecirdiği kalp krizi nedeniyle 5 Aralık 2014'te hayatını kaybeden Halman'ın cenazesi Teşvikiye Camisi'nde kılınan namazının ardından Edirnekapı Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Aldığı bazı oduller
"Turkiye Bilimler Akademisi Hizmet Odulu"
"ABD Turk Dernekleri Asamblesi: ABD'deki en başarılı Turk bilim adamı armağanı"
"Columbia Universitesi Thorn Wilder Ceviri Armağanı"
"Rockfeller Vakfı Bilimsel Araştırma Bursu"
"Dışişleri Bakanlığı Ustun Hizmet Odulu"
"Knight Grand Cross Madalyası"
Kaynak: Anadolu Ajansı / Fatih Turkyılmaz