
Evliya, gunluk dilde sık kullanılan kelimelerden birisidir. Hem sosyal medyada hem de gundelik yaşantıda kullanılan evliya kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Turk Dil Kurumu'na (TDK) gore farklı anlamları olan evliya kelimesi, Turkce'de tek başına ya da ceşitli cumleler eşliğinde kullanılabilir. Evliya kelimesi ne demek, TDK'ya gore anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar icin sabah.com.tr doğru adres! Peki, evliya kelimesi ne demek, TDK'ye gore anlamı nedir? Evliya kelimesinin kokeni ne, evliya kelimesinin kac anlamı var? İşte, TDK bilgileri ile merak edilenler…
[h=3]EVLİYA NE DEMEK, NEDİR?[/h]Evliya kelimesi, dilimizde oldukca kullanılan kelimelerden birisidir.
Evliya, Arapca dilinden Turkce'mize gecmiştir.
TDK'ye gore evliya kelimesi anlamı şu şekildedir:
- Ermiş
Evliya cumle icinde kullanımı
- Yeşil sarıklı evliya yataklarının huzurunda gibiyim.
[h=3]EVLİYA İLE ATASOZU VE DEYİMLER[/h]- evliya gibi
[h=3]EVLİYA BİRLEŞİK YAZIMI[/h]evliya otu
[h=3]EVLİYA KELİMESİ NEREDEN GELİR?[/h]Veliler, Allah'ın sadık dostları, Allah'ın şerîatına bağlı olan kimseler. Kur'an-ı Kerîm'de evliya kelimesi, insanların sahte ilÂh ve mÂbudlar hakkındaki ceşitli inanc ve davranışlar ortaya koymaları; "Allah'tan başka veliler edinmek" şeklinde ifade edilmektedir: "Allah'ın dışında birtakım veliler edinenler ise; Allah, onların uzerinde gozetleyicidir. Sen onların uzerinde bir vekil değilsin" (eş-ŞûrÂ, 42/6). Bu Âyette gecen veliler kelimesi şu anlamları kapsamaktadır:
1. Bir kimsenin başkasının gosterdiği yola gore amel ederek onun koyduğu kurallara, kanunlara ve adetlerine uyması (en-Nisa, 4/118-120; el-A'rÂf, 7/3, 27, 30).
2. Bir kimsenin başkasının yol gostericiliğine inanması, o şahsın gosterdiği yolun itimat edilir, diğerlerinin yanlış olduğuna iddi etmesi (el-Bakara, 2/257; el-İsrÂ, 17/97; el-Kehf, 18/17-50; el-CÂsiye, 45/19).
3. Bir kimsenin başkasının yaptığı kotulukleri gozardı ederek kendisini obur dunyada kurtaracağına inanması (en-NisÂ, 4/123-173; el-En'Âm, 6/51; er-Ra'd, 13/37; el-Ankebût, 29/22; el-AhzÂb, 33/65; ez-Zumer, 39/3).
4. Bir kimsenin bir başkasının yuce kerÂmetleri dolayısıyl kendisine yardım ederek afetler ve musibetlerden kurtaracağına inanması (Hud, 11/20; er-Ra'd, 13/16; el-Ankebût, 29/41).
Geniş halk kitlelerinden bazı kimseler, İslÂm hakkında ciddi bilgileri olmadığı icin salih zatların kendi kaderlerini değiştireceklerine inanarak batıl yola sapmışlardır. Oysa Allah'tan başka hidÂyet edici yoktur. Bu tur davranışlar, Allah'tan yuz cevirme ve ondan başkasına yonelme demektir. Allah onlara veli olmayacak, onlara azap edecektir. Allah'tan başka veli yoktur, velÂyet yalnız O'nun hakkıdır: "Rabbinizden size indirilene uyun, O'ndan başka veliler edinmeyin. Ne az oğut alıyorsunuz" (el-A'rÂf, 7/3).
Lugatte veli; dost, arkadaş, itaatkar, komşu, işi ustlenen kişi anlamlarına gelmektedir. İslÂmi ıstılahta; Allah dostları, Allah'ın sevgili kulları demektir: "İyi bil ki, gercekten evliyÂullah icin korku yoktur, onlar mahzun da olmazlar'' (Yûnus, 10/62).
Hz. Peygamber (s.a.s.) de evliyayı şoyle tarif etmiştir: "Onlar gorulduğu zaman akla Allahu TeÂl gelir. Yuzleri nurludur. Onlarla beraber bulunanlar şakı olmaz."
[h=3]EVLİYA SOZLERİ NELERDİR?[/h] Cahil dosttan ziyade akıllı duşmana guven. - Hz. Ali (r.a.)
Genclik zamanında dinin emirlerine uymak, dunya ve ahiret nimetlerinin en ustunudur. - İmam Rabbani
Derdi dunya olanın, dunya kadar derdi olur. - Yunus Emre
Başkalarının sozlerini sana taşıyan bir kimse, bil ki senin sozlerini de onlara taşıyordur. - Hasan-i Basri
Sabredin! Huzunsuz bir neşe ve darlıksız bir bolluk olmaz. - Abdulkadir Geylani
Kadın ile erkek arasında fark yoktur. Fark senin goruşlerindedir. - Hacı Bektaşi Veli
Sabır saadeti ebedi kalır, sabır kimde ise o nasip alır. - Yunus Emre
Ehli diller arasında aradım, kıldım talep. Her huner makbul imiş, illa edep illa edep! - Yunus Emre
Eğriyi kendinde arayan, doğruyu kalbinde bulur. Aşkına emekle yuruyen, dermanı derdinde gorur.- Hz. Mevlana
Sabır, şukre eş bir aşk halidir. - Hz. Omer (r.a.)
Ya tam acacaksın yureğini, ya da hic yeltenmeyeceksin. Grisi yoktur aşkın. Ya siyahı, ya beyazı sececeksin. - Şems-i Tebrizi
Cok suyun ekinleri oldurmesi gibi, cok gulmek de kalbi oldurur. - Hz. Omer (r.a.)
Edebin ne kadar onemli olduğunu bilseydiniz. Allah'tan rızık yerine edep isterdiniz. - Hz. Ali (r.a.)
Allah'a ne zorluğu olur, alemi bir şahsa doldurur. - İmamı Rabbani
Kabre hazırlıksız giren, denize kayıksız acılmış gibidir. - Hz. Ebubekir (r.a.)
Kişinin kendi nefsine hakim olması saadetin tamamı; şehvetin ve nefsin kişiye hakim olması ise şekavettin tamamıdır. - İmam-ı Gazali
Duanı aziz bir yolcuyu uğurlar gibi yap. Cunku dua, Hak katında bir yer hazırlar, elcilik yapar. - AbdulkÂdir-i Geylanî
Bir kadın edepten daha guzel elbise giymemiştir. Bir erkek edepten daha guzel bir servet edinmemiştir. - İmam-ı Gazali
Kendi nefsinde gormediğin ayıbı başkasında gormen, ayıp olarak sana yeter. - Hz. Omer (r.a.)
İlim ilim bilmektir, İlim kendin bilmektir, Sen kendini bilmezsen, Bu nice okumaktır. - Yunus Emre
Ey insan! İnsanların cokluğuna bakıp da aldanma. Cunku sen yalnız olecek, kabre yalnız girecek, yalnız kabirden kalkacak ve kendi hesabını yalnız vereceksin. - Hasan-ı Basri
Pergel gibiyiz; bir ayağımız sımsıkı şeriata bağlı, diğer ayağımızla yetmiş iki milleti dolaşıyoruz. - Hz. Mevlana
İci dışına, sozu işine uymamak, nifaktandır. Nifakın temeli ise yalandır. - Hasan ı Basri
Bir evin temeli curuk ise, yine bir muddet dayanır. Fakat icindeki kadın fena ise hemen yıkılır. - Hz. Ali (r.a.)
Hararet nardadır; sacda değildir, Akıl baştadır; tacta değildir, Her ne arar isen kendinde ara, Mekke'de, Kudus'te, Hac' da değildir. - Hacı Bektaş-ı Veli
Kalp salih olunca daimi zikir elde edilir ve kalbin her tarafına Hakk'ın zikri yazılır. Boyle bir kalbin sahibinin gozleri uyuyabilir ama kalbi Rabbini zikreder. - Abdulkadir Geylani
Kalp katılığı, cok yalan ve hasetten meydana gelir. - Hz. Ebubekir (r.a.)