Anayasa Mahkemesi, 7139 Sayılı Devlet Su İşleri Genel Mudurluğunun Teşkilat ve Gorevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Gorevleri Hakkında Kanun Hukmunde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un bazı hukumlerini Anayasa'ya aykırı olduğu gerekcesiyle iptal etti.
Resmi Gazete'de yayımlanan karara gore, Anayasa Mahkemesi, CHP'nin duzenlemenin bazı kısımlarının iptaline ilişkin başvurusu ile Soze 2. Asliye Ceza Mahkemesinin aynı yondeki başvurusunu ele aldı.

Buna gore, Anayasa Mahkemesi, soz konusu duzenlemenin "DSİ veya proje idaresi gerekli hallerde asgari tarımsal arazi buyukluğunun altındaki tarımsal arazileri toplulaştırabilir veya bu madde kapsamında değerlendirmek uzere kamulaştırabilir." cumlesindeki "proje idaresi" ibaresinin iptalini kararlaştırdı.
[h=3]Bunlar da ilginizi cekebilir[/h]Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni korona tedbirleri icin sinyali verdi: MecburuzKafalar yine karışık! Bu hafta sonu kısıtlama var mı, kacta başlayacak? İşte tum detaylarBir ay icinde hamile bıraktığı 6 kadınla yan yana gelip poz verdiKararda, kamulaştırmanın yalnızca devlet ve kamu tuzel kişilikleri tarafından yapılabileceği ifade edilerek, "Kanunda proje idareleri tanımlanmadığı gibi bu idarelerin DSİ dışındaki kurum ve kuruluşları ifade etmekle birlikte kamu veya ozel hukuk tuzel kişiliğine sahip olup olmadıkları hususunda acıklık da bulunmamaktadır." denildi ve duzenlemenin Anayasa'nın "Mulkiyet hakkı" başlıklı 35. ve "Kamulaştırma" başlıklı 46. maddelerine aykırı olduğu belirtildi.
Yuksek Mahkeme, "Birinci fıkraya gore, devralınan sozleşme ve protokollerden Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yurutulen ve bu maddenin yururluğe girdiği tarih itibarıyla işlemleri devam eden arazi toplulaştırması işleri ile inşası devam etmekte olan tarla ici geliştirme hizmetlerine DSİ tarafından son verilebilir." fıkrasındaki "son verilebilir" ibaresini iptal etti.
Kararda buna yonelik, "Kuralın yer aldığı maddenin yururluğe girmesinden once tarafların ozgur iradeleriyle duzenlenen ve hukuken gecerli olan sozleşme ve protokollere gore yapılmaya başlanan işler ile hizmetlerin, bu sozleşme ve protokollerin akdedildiği tarihte yururlukte olmayan ve sonradan getirilen duzenlemeyle gecersiz hale getirilebilmesine imkan tanınması meşru bir sebebe dayanmamaktadır." ifadelerine yer verildi.
Fıkranın kalan kısmının ise Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 43. maddesinin (4) fıkrası gereğince iptalini kararlaştıran Anayasa Mahkemesi, 6831 Sayılı Orman Kanunu'nda devlet ormanlarında balık uretmek uzere tesis kurulmasına imkan tanıyan duzenlemenin de iptaline karar verdi.
Kamulaştırma Kanunu'ndaki duzenlemeye yonelik karar
Yuksek Mahkeme, torba kanunla 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nda yapılan idare ve hak sahibinin anlaşamaması durumunda kamulaştırma bedelinin nasıl belirleneceğine ilişkin duzenlemede de Anayasa'ya aykırılık olduğuna hukmetti.
Bu doğrultuda 2942 sayılı kanunun 10. maddesindeki "idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hakim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar ucer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara gore hak sahibine verilmek uzere..." ve "idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine..." ibarelerinin iptali kararlaştırıldı.
Kararda, Anayasa'nın 46. maddesine gore ozel mulkiyette bulunan taşınmazların gercek karşılıklarının nakden ve peşin olarak odenmesi, istisnai hallerde taksitlendirme suresinin beş yılı aşmaması, taksitlendirmelerde ve herhangi bir sebeple odenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları icin ongorulen en yuksek faizin uygulanmasının kamulaştırma icin esas olduğu kaydedilerek, mulkiyetin idareye gecmesine ve Anayasa'nın 46. maddesinde yer alan taksitlendirme halleri de bulunmamasına rağmen kamulaştırma bedelinin odenmesinin kararın kesinleşmesi sonrasına bırakılmasının, peşin odeme guvencesine aykırılık oluşturduğu belirtildi.
Anayasa Mahkemesi, soz konusu kanunla Kamulaştırma Kanunu'nun "Hakların sınırlandırılması ve mulkiyetin idareye gecmesi" başlığını taşıyan 25. maddesine eklenen "bu sure" ve "bir defaya mahsus olmak uzere beş yıl sure ile uzatılabilir." ifadelerini de iptal etti.
Sulama birliklerinin bakan onayıyla feshine iptal
Yuksek Mahkeme, Sulama Birlikleri Kanunu'nda yapılan, "birliğin amacına ulaşamayacağının tespit edilmesi durumunda birliğin, DSİ'nin teklifi uzerine bakan onayı ile feshine", "birliğe uyelik kaydı sırasındaki katılım payının DSİ tarafından belirleneceğine" ve "denetimler sonucunda maksadına ulaşamayacağı tespit edilen sulama birliklerinin, sulama tesislerinden beklenen faydanın ve surdurulebilir işletme yonetiminin sağlanabilmesi maksadıyla ve DSİ'nin gerekli gormesi halinde bakan onayıyla bu birliklerden birinin tuzel kişiliği altında birleştirilebileceğine" ilişkin duzenlemelerin de iptalini kararlaştırdı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Barış Kılıc