TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu uyeleri, Ermenistan'ın Azerbaycan sivil yerleşim birimlerine gercekleştirdiği saldırılarda yaşanan hak ihlallerini araştırmak icin geldiği Gence'de incelemelerde bulundu.
Ermenistan'ın balistik fuzelerle saldırdığı ve 26 sivilin yaşamını yitirdiği Gence kentine gelen, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bunyesinde kurulan "Ermenistan'ın Azerbaycan'a Saldırması ile Başlayan Gerilim ve Catışma Surecinde Yaşanan Hak İhlalleri ve Turkiye'deki Ermeni Vatandaşlarının Durumu Alt Komisyonu"nun uyeleri, yıkılan binaların bulunduğu alana karanfil bırakarak dua etti.

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Hakan Cavuşoğlu, bolgede calışan basın mensuplarının 27 Eylul'den itibaren zor şartlar altında hakikatleri ve gercekleri dunyaya aktardığını belirterek onlara teşekkur etti.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bunyesinde Ermenistan'ın Azerbaycan'a saldırılarıyla ortaya cıkan hak ihlallerinin araştırılması alt komisyonunu kurduklarını ifade eden Cavuşoğlu, calışmalarına dun akşam itibarıyla başladıklarını belirterek, "Azerbaycan'da yapmış olduğumuz calışmalar meydana gelen hak ihlallerinin araştırılması, incelenmesi ve bir rapora bağlanması ile ilgilidir." diye konuştu.
"Ermenistan uyruklu kişilerin dahi mağduriyete uğradığı, hayatını kaybettiğini hepimiz biliyoruz"
Uluslararası catışma surecinde devletlerin kullanacakları yontem ve silahlar bakımından sınırsız tercih yapma hakkına sahip olmadığına değinen Cavuşoğlu, şoyle devam etti:
"Askeri gereklilikler ile insani mulahazalar arasında bir denge olması gerekmektedir. Yaklaşık 30 yıla varan Karabağ bolgesi ve etrafındaki 7 rayonun işgali sureci, son olarak 12 Temmuz ve 27 Temmuz'da Ermenistan tarafından başlatılan saldırılar neticesinde, Azerbaycan ordusu da işgal altındaki topraklarını işgalden kurtarmak icin girişim başlatmıştır. Catışmalar daha ziyade Karabağ bolgesi denen işgal altındaki topraklar uzerinde gercekleşmiştir. Azerbaycan sınırları icerisinde bu catışma yaşanmıştır. Sivillerin yaşadığı bolgelere Ermenistan sınırları icinden cok sayıda fuze ve bombalar atılmış, saldırılar duzenlenmiştir. Cenevre sozleşmelerinin 4 nolu protokolu gereği herhangi bir uluslararası catışma surecinde bir devletin savaşa taraf olmayan, sivil alanları bombalaması suc olarak duzenlenmiştir. Bu bakımdan Ermenistan, askeri gereklilik olmaksızın, sivil hayatın rutin olarak devam ettiği bir yere; Gence, Berde ve Terter'e saldırması savaş sucudur. ve burada cocuklar, yaşlılar, hatta Ermenistan uyruklu kişilerin dahi mağduriyete uğradığı, hayatını kaybettiğini hepimiz biliyoruz."
Ermenistan'ın bilerek ve isteyerek gercekleştirmiş olduğu saldırıların insanlığa karşı suc vasfında olduğunu belirten Cavuşoğlu, "1998 yılında imzalanan Roma statusuyle beraber, kalıcı, yetkili bir uluslararası ceza mahkemesi kurulmuştur. 117 ulke bu uluslararası ceza mahkemesinin statusune taraf olmuştur. Ancak Ermenistan ve Azerbaycan bu statuye taraf değildir. Dolayısıyla uluslararası ceza mahkemesi, savcılığı resen bu noktada bir soruşturma başlatamıyor. Aynı şekilde taraf Azerbaycan'da burada bir muracaatta bulunamıyor. Bunun tek istisnası vardır. O istisna da BM tarafından uluslararası ceza mahkemesinin gorevlendirilmesi istisnasıdır." dedi.
"İnsanlığa karşı suclar konusunda uluslararası kurumlar harekete gecmemiş, adeta gormezden gelmiştir"
Beklentilerinin insanlığa karşı suclar nedeniyle bu sucları lider bazında planlayan da dahil olmak uzere, tetiği ceken, duğmeye basan, organizasyon icinde bulunan kim varsa adaletin onune cıkarılarak yargılanması, hak ettiği cezalara carptırılması olduğuna dikkati ceken Cavuşoğlu, şunları kaydetti:
"Bu aynı zamanda burada bekleyen mağdurların yureğini serinleteceği gibi, bundan sonra bu kabul sucların işlenmemesi icin de caydırıcı olacaktır. Burada yaşanan insanlığa karşı işlenen sucların gercekleştiği sırada biz dilerdik ki; uluslararası toplum, BM, Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu tam da bizim bugun yapmakta olduğumuzu buraya gelerek yapsınlar, gerekli raporları tanzim edip bu noktada bir adım atsınlar. Maalesef yaşanan surec bize gosterdi ki bircok alanda olduğu gibi Ermenistan'ın Azerbaycan'a donuk saldırılarıyla burada işlenen insanlığa karşı suclar konusunda bu uluslararası kurumlar harekete gecmemişler, adeta gormezden gelmişlerdir. Biz burada yaşananları kayıt altına almak, gelecek nesillere ibret vesikası olarak bırakmak ve elbette sucluların cezalandırılması icin bir on ayak olmak bakımından bu raporu hazırlayarak meclis başkanlığımıza sunacağız. Gence'de bu surecte 26 sivil, cocuk hayatını kaybetmiş, şehit olmuştur. Onların yakınlarıyla birebir temas sağlayarak, olayın oluş şekli, meydana geldiği saat ve vefat edenler konusunda kendilerinin bilgilerini alacağız ve calışmamıza yarın itibarıyla Berde ve Terter'de surdureceğiz."
Ziyarette, Cavuşoğlu'nun yanı sıra AK Parti Diyarbakır Milletvekili Oya Eronat, Van Milletvekili Osman Nuri Gulacar, Antalya Milletvekili Atay Uslu, CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, Ankara Milletvekili Servet Unsal, MHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bulent Karataş ve HDP Muş Milletvekili Gulistan Kılıc Kocyiğit de yer aldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Berk Ozkan