
Boğazici Universitesi Gorme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı (GETEM) Direktoru Engin Yılmaz, gorme engelliler icin gonullu okuyucuların seslendirdiği sesli kitaplarla pandemi surecinde hizmet vermeye devam ettiklerini belirterek, "GETEM'de 2 binin uzerinde kitap seslendiren kayıtlı gonullu okuyucumuz var. Sadece Turkiye'den değil dunyadan da gonullu okuyucularımız bulunuyor." dedi.
Engin Yılmaz, doğuştan gorme engelli. Gormeyen bir birey olmasının kendisi icin bir farklılık olduğuna inanan Yılmaz, 41 yıllık yaşamına sığdırdığı başarılarla dolu hayatıyla diğer engellilere de umut oluyor. Boğazici Universitesi Psikoloji ve Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bolumlerini cift ana dal oğrencisi olarak bitirdikten sonra, Bilişsel Psikoloji alanında yuksek lisansını tamamlayan Yılmaz, son olarak 2016 yılında yine Boğazici Universitesi Yetişkin eğitimi alanından doktorasını aldı. Halen Boğazici Universitesi'nde, Marmara Universitesi'nde ve MEF Universitesi'nde dersler veren Yılmaz, aynı zamanda GETEM'in direktorluğunu yurutuyor.
Yılmaz, AA muhabirine, doğuştan gorme engelli olduğunu ve başarısının sırrının da cok calışmak ve okumak olduğunu soyledi. Yılmaz, "Korluk ve sağırlık sadece bir farklılıktır. Bunu engel haline getiren tıpkı kitaplarda olduğu gibi bize yaşatılan engellenmişliklerdir. Herkese tavsiyem hayatlarını bir tek engellilik ya da engelli olmamak uzerinden okumak yerine gercekten bir şeyler yapmaya calışsınlar. Erişilebilirliğin bir hak olduğunu kavrasınlar." diye konuştu.
GETEM'in 2006 yılında kurulduğuna değinen Yılmaz, şunları kaydetti:
"GETEM'in amacı, o yıllarda kurulurken aslında gormeyenleri internetle buluşturmak ve internet uzerinden kitaplarla buluşturmaktı. O gune kadar da sesli kitaplar vardı elbet ama daha once bu kitaplar kasetlere okunuyordu. GETEM'in ve bu alanda kurulan birkac kutuphane bu sistemi internete taşıdı ve dijital ortama sesli kitapları taşıdı. Boylelikle gormeyenler de herkes gibi internet olanaklarından yararlanarak 7-24 saat kitaplarını indirebilme olanağına kavuştu."
"GETEM kurulduğunda elimizde 300 civarından kitabımız ve 200 civarında uyemiz varmış." diyen Yılmaz, sozlerine şoyle devam etti:
" 2006 yılından bugune internet kutuphanesinin artmasıyla bugun 8 bine yaklaşan uye sayısına ve 45 bin kitaba ulaştık. Bu kitapların 20 bin civarı gonullu okuyucularımız tarafından seslendirilmiş sesli kitap. 2 bin uzerinde GETEM'de bize kitap seslendiren kayıtlı gonullu okuyucumuz var. En son kayıtlı gonullu okuyucu sayısı olarak 2 bin 500 uzerine cıktık. Sadece Turkiye'den değil dunyadan da gonullu okuyucularımız var. Hollanda, Avusturya, ABD'den diğer ulkelerden de okumalar geliyor. Gonullu okuyucular sesli kitapla seslerini de olumsuzleştiriyorlar."
Pandemide sesli kitap talebi
Pandemi doneminde gonullu okuyucuların uzaktan evden kitap okumaya devam ettiklerine dikkati ceken Yılmaz, "Pandemi bircok kurumun işlerini yavaşlatmış olabilir ama GETEM'in işlerini yavaşlatmadı. Ozellikle Mart, Haziran doneminde, pandeminin Turkiye'de en yoğun olduğu donemde, GETEM kitaplarında ciddi bir artış oldu. Gecen yılın aynı donemiyle karşılaştığımızda yaklaşık yuzde 30-40 oranında daha fazla kitap okunmuştur." diye konuştu.
Gonullu okuyucuların pandemi doneminde evden kitapları okumaya devam ettiklerine işaret den Yılmaz, sozlerine şoyle devam etti:
"Pandemin başladığı Mart ayında herkes evlere kapandı. Uzaktan gonullu okuyucularımız ise okumaya devam etti. O donem evde GETEM iyi bir alternatif oldu. Bu surecte işlerimiz arttı. Gonullu okuyucular heryerden kitap okuyabiliyorlar. Sessiz bir ortamınız olsun, kaydınız temiz olsun. Cok mukemmel, harika bir diksiyon, tiyatral yetenek gibi bir derdimiz yok. İşin ciddiye alınmasını istiyoruz. Deneme kaydının ardında gonullu okuyucularımız başlıyor."
Gonullu okuyucular sesli kitapları gorme engellilerin talepleri doğrultusunda sectiklerini dile getiren Yılmaz, sesli kitabın gorme engelliler icin onemine değindi. Yılmaz, "Sesli kitap goremeyenler icin bilgiye erişim kaynağı. Maalesef hala yayınevleri, kitaplarını sadece belirli yeti farklılıkları kişilere gore planlıyorlar. Kitapların zaten tamamının raftan cıktığı anda, benim de erişebileceğim ceşitli formatlarda, bu ne olabilir sesli kitap, PDF, elektronik, sunulabilirdi. Bununla ilgili hala o noktaya gelemedik. GETEM, bunu sağlıyor." ifadelerini kullandı.
"Gonulluluk sesiniz aracılığıyla oluyor"
Gonullu okuyuculardan Birsen Coban, yıllarca ozel sektorde muşteri hizmetleri yonetiminde calıştığını ve gercekleştirmek istediği diksiyon ve seslendirme eğitimini aldıktan sonra da tavsiye uzerine GETEM'e kitap seslendirmek icin gittiğini anlattı. Coban, şunları soyledi:
"GETEM'e giderek, bir deneme seslendirmesi yaptım o anda, beğenildi. Sonra da sistemde Engin Bey'in anlattığı gibi ilerledim. Her hafta aksatmaksızın size gun ve saat veriyorlar, oradaki kabinlerde, o saatte gelip okuyorsunuz. Onlarla tanışıyorsunuz ve buluşuyorsunuz. Cok şey oğretti GETEM bana. Kitap okumak, ozellikle GETEM icin okumak, hayatımın onceliklerinden biri oldu. Sadece sesinizle bir gonulluluk hizmeti yapıyorsunuz. Başka gonulluluk hizmetlerinde boyle imkanlarınız yok. Siz de varolan bir şeyi sunuyorsunuz. Bu cok buyuk mutluluk. Şimdi pandemi doneminde de sesli kitap okumam arttı. Calıştığım icin zorlanıyordum, şu an evden katılabilmem daha rahat oldu."
Gonullu okuyucu olarak sevdiği bir şeyi yaptığını dile getiren Coban, sozlerini şoyle tamamladı:
"Ben gonullu okuyucuyum ve sesimin tınısının iyi gitmesi lazım. Bu yuzden sorumluluk duygumu cok geliştirdi. Verdiği mutluluğu anlatamam. Katlanmış bir mutluluk. Sesiniz var ve iyi kullanıyorsanız kabul goruyor. Siz o insanların hayatına giriyorsunuz. 'Bu kitabı okumanızı istiyorum. sizinle tanışmak istiyorum.' diyor. Bundan daha fazlasını başka gonullulukte hisseder miyim bilmiyorum."
Kaynak: Anadolu Ajansı / Lale Bildirici