
Guneydoğu Asya Ulkeleri Birliği (ASEAN), tartışmalı Guney Cin Denizi sorununda ortak değerlerin korunduğu barışcıl cozum istiyor.
Vietnam Başbakanı Nguyen Xuan Phuc, ulkesinin ASEAN donem başkanlığında video konferans yontemiyle duzenlediği "37. ASEAN Zirvesi"nde yaptığı konuşmada, anlaşmazlık icindeki tum tarafları gozeten ve etkili Guney Cin Denizi "davranış kuralları" benimsenmesini umut ettiğini belirtti.
ASEAN'ın, Guney Cin Denizi'nde barış, istikrar ve guvenliği surdurme kararlığını yineleyen Nguyen, birliğin, tartışmalı suları ticari akışın sağlandığı emniyetli bir deniz şeridine donuşturmede kararlı olduğunu vurguladı.
Nguyen ayrıca, Guney Cin Denizi meselesinde, 1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sozleşmesi'ne (UNCLOS) uygun olarak hareket edilmesinin onemine işaret etti.
Cin Başbakanı Li Kıciang ise video konferans yontemiyle katıldığı 23'uncu ASEAN-Cin (10+1) Zirvesi'nde, Pekin yonetiminin, soz konusu "davranış kuralları"nda anlaşmaya varılmasında ısrarcı olduğunu savundu.
Li, anlaşma kapsamında da tartışmalı Guney Cin Denizi'nde barış ve istikrarın daha sağlam bir şekilde garanti altına alınacağını belirtti.
Guney Cin Denizi Anlaşmazlığı?
Cin, 1947'de yayımladığı haritayla egemenlik ihtilaflarının yaşandığı Guney Cin Denizi'nin yuzde 80'i uzerinde hak iddiasında bulunurken, yeraltı kaynakları acısından zengin bolgede başta Filipinler olmak uzere aralarında Vietnam, Brunei ve Malezya'nın da bulunduğu komşu ulkelerle egemenlik tartışmaları yaşıyor.?
Pekin yonetiminin Guney Cin Denizi'ndeki adalara us inşa ederek egemenlik hakkı iddiasına, bolge ulkelerinin yanı sıra ABD de karşı cıkıyor.?
Uluslararası kamuoyunda "Paracel" ve "Spratly" olarak bilinen takım adalar, Vietnam tarafından "Hoang Sa" ve "Truong Sa", Cin tarafından ise "Şişa" ve "Nanşa Cundao" olarak adlandırılıyor.?
Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 2016'da Filipinler'in başvurusuyla Cin'in, Guney Cin Denizi'nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal zemini olmadığına karar vermişti.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Mahmut Atanur