ABD’li ilac şirketi Pfizer ile Turk bilim insanları Prof. Dr. Uğur Şahin ile Dr. Ozlem Tureci’nin kurucuları arasında yer aldığı Almanya merkezli biyoteknoloji şirketi BioNTech SE, pazartesi gunu gercekleştirdikleri acıklama ile şu ana kadar Turkiye dahil dunyanın farklı bolgelerindeki 43 bin insan uzerinde test edilen aşılarının COVID-19’a karşı yuzde 90 etkili olduğunu duyurmuşlardı.
Soz konusu aşı ile ilgili tum testler henuz sonuclanmamış durumda ve daha da onemlisi aşı, henuz duzenleyici kurumlardan resmi onayı almadı. Bununla birlikte aktarılan bilgilere gore ABD ve İngiltere, FDA’nın onaylaması halinde durumu kritik olan kişileri ivedilikle aşılamayı planlıyor. Zira bu kapsamda Pfizer’ın ABD ile 100 milyon doz, İngiltere ile 10 milyon dozluk aşı anlaşması da bulunuyor.Pfizer, BioNTech SE ile geliştirdikleri aşının etkinliğini yeni acıklamış olsa da, Oxford/AstraZeneca, Sinovac ve diğer buyuk ilac ureticileri gibi geliştirme calışmaları başladığından bu yana onaylanacağı ya da etkili olacağı kesin olmamasına rağmen yuz binlerce doz aşı uretilmiş durumda. İlacın viruse karşı etkili olduğunun belirlenmesiyle birlikte uretilen aşılar, Avrupa ve ABD’ye nakledildi.
Pfizer ile BioNTech SE’nin geliştirmiş oldukları aşı, 2020 yılının neredeyse tamamında tum dunyayı etkisi altına alan COVID-19 sağını icin umut olsa da soz konusu aşının dağıtımını yapmak, sıradan bir aşıya gore cok daha zor olacak. Zira aktarılan bilgilere gore geliştirilen COVID-19 aşısının -70 derecede saklanması gerekiyor ve nakliye sırasında uygun sıcaklığın korunması icin tonlarca kuru buz kullanılıyor.
[h=2]COVID-19 aşısının uretim ve nakliye aşamaları[/h] [h=3]1. mRNA teknolojisinin uretilmesi[/h]
Pfizer’in COVID-19’a karşı yuzde 90 etkili olduğunu acıkladığı aşıda, BioNTech tarafından geliştirilen mRNA teknolojisi kullanılıyor. Virus proteinini tetikleyen ve vucudun bununla savaşmasına izin veren bu sentetik genetik kod, Almanya'nın Mainz kentindeki BioNTech tesisinde uretiliyor.
[h=3]2. Aşının uretimi[/h]
Enjekte edilmeye hazır olan aşılar, laboratuar teknisyenleri tarafından steril fırcalamalar yapılan şişelerde toplanıyor.
[h=3]3. Filtreleme[/h]
Bu aşamada aşılar Belcika'nın Purrs kentindeki Pfizer fabrikasına taşınıyor ve sıvı ile filtreleniyor.
[h=3]4. Dolum istasyonu[/h]
Teknisyenler, aşının kullanıma hazır hale geleceği doluma hazırlanıyor. Onumuzdeki yıl toplamda 1 milyar doz uretilmesi planlanıyor.
[h=3]5. Şişelere dolum[/h]
Bu aşamada aşılar, şişelere dolduruluyor.
[h=3]6. Şişelerin kapaklanması[/h]
Avrupa’ya nakliye edilmeye hazırlanan aşıların şişelerine mor kapaklar takılıyor.
[h=3]7. Kontrol[/h]
Aşının her dozu kontrol ediliyor.
[h=3]8. Soğutma[/h]
Aşının kimyasal olarak etkisini koruyabilmesi icin -70 dereceye soğutulması gerekiyor.
[h=3]9. Dondurulmuş aşılar nakliyeye hazırlanıyor[/h]
Pfizer’in acıklamalarına gore aşı, standart buzdolabı sıcaklığında yalnızca 5 gun etkili bir şekilde kalabiliyor. Bu nedenle aşının gideceği ulkeye donmuş halde nakliye edilmesi gerekiyor.
[h=3]10. Kutulama[/h]
Gonderilmeye hazır olan aşılar, dikkatli bir şekilde kutulara yerleştiriliyor.
[h=3]11. Nakliye[/h]
Aşılar, termal kontrol sağlayan sensorlerin bulunduğu kasalar ile nakliye ediliyor. Boylece sıcaklıkları surekli olarak kontrol edilebiliyor.