
Marx ve Weber, icinde yaşadığımız dunyayı anlamak icin vazgecilmez oneme sahip iki duşunur. Bu dunya ki, 19. yuzyıldan farklı bicimlerde olsa da hÂl kapitalist olmayı surdurmekte. Kuşkusuz, bu iki yazarın sunduğu kuramsal araclar bazı gunumuz gercekliklerini -orneğin ekolojik krizi- anlamamızda her zaman yeterli olmuyor; ama bu kesinlikle daha az onem arz ettikleri anlamına gelmez. Zira kendini bireylere amansız bir alınyazısı gibi dayatan gayri şahsi guclerin -piyasa, finans, borclanma, krizler, işsizlik- butuncul iktidarına her zamankinden daha cok, Marx’ın ya da Weber’in doneminde olduğundan cok daha fazla boyun eğer durumdayız. Hicbir donemde, modern sınai kapitalist uygarlığın celikten kuralları, halklar uzerinde bu denli baskıcı ve zorlayıcı bir guc uygulamamıştı. Yeni kuşak yazarlardan Aurélien Berlan’ın yazdığı gibi, tum vecheleriyle dış mihraklarca yonetilen bir dunyanın boyunduruğunda kısılıp kalmışlık hissi her alanda daha da guclenmekte.
Fritz Lang’ın “Metropolis”inin ilan ediyor gorunduğu gibi, gelecek zamanların koleliğine mahkûm muyuz? Bu bir Verhangnis, yani onune gecilemez, hicbir şekilde kacmanın mumkun olmadığı kor bir talih midir? Marx’ın kanaati asla bu yonde değildi; ne Weberci Marksistlerin ne de Adorno ve Horkheimer’ın tum radikal karamsarlığına rağmen. Acaba Weber’in kanaati bu muydu diye sorabiliriz kendimize. Kaldı ki eserinin bazı bolumleri bunu doğrular nitelikte: Onda bazen Nietzscheci “kahramansı bir boyun eğişi” buluyoruz. Ama bazen, eserinin bazı bolumlerinde, bilhassa Protestan Ahlakı’nın son paragrafları, bize tam tersine, utopyaya, Ernst Bloch’un Wunschlandtschaften olarak adlandırdığı “arzu manzaraları”na acık bir pencere bırakmış gorunuyor. Bunu, Antonio Gramsci’nin sozunu ettiği, aklın karamsarlığı ile istencin iyimserliği arasında kurulan vazgecilmez ortaklık olarak gorebiliriz: işte elinizdeki kitap da, atkı ve cozgulerinin bu ortaklığında dokunmuştur.
-M. Lowy-
(Tanıtım Bulteninden)
Kitap Adı: Demir Kafes-Max Weber ve Weberci Marksizm Yazar: Michael Lowy Cevirmen: Nihan Cetinkaya Yayınevi: Ayrıntı Yayınları Hamur Tipi: 2. Hamur Ebat: 13 x 19,5 İlk Baskı Yılı: 2018 Baskı Sayısı: 1. Basım Dil: Turkce Barkod: 9786053143048