Medicana International İstanbul Hastanesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Oğretim Uyesi Cengiz Uzun, umumi tuvaletlerde pek cok enfeksiyonun bulunabileceğini belirterek, "Umumi bir tuvaletteyken hicbir şeye dokunmamaya calışmalıyız, ya da cok zorundaysak bu en asgari seviyede olmalıdır. Oturmadan once tuvaleti kağıtlarla kaplamalıyız. Dokunmak zorunda kaldığımız musluk gibi yerlere kağıt havlu ile dokunmalıyız." uyarısında bulundu.
Medicana acıklamasına gore, Uzun, tuvalet ve kanalizasyonun insan yaşamında yerini almasının cevre temizliği ve insan sağlığı acısından onemli bir donum noktası olduğunu ifade ederek, tedbir onerilerini paylaştı.
Solunum yolu ile bulaşan bir mikrop ile hasta olan kişinin tuvaleti kullandığı sırada mikrobu havaya sacması ile tuvaleti kullanan diğer kişilere bulaştırabileceğini aktaran Uzun, "Etrafa sacılan mikrobu dokunarak alabiliriz. Dışkı ile bulaşan hastalık yapıcı mikroorganizmaları el hijyenine uymaz isek etrafa bulaştırabiliriz. Yine etraftan temas ile bu mikrop diğer kişilere bulaşabilir. Ayrıca sinekler etraftan mikropları başka yerlere taşıyabilir. Dışkı ile bulaşan hastalıkların başında; tifo, basilli dizanteri, amipli dizanteri, kolera, hepatit A ve mikrobik ishaller gibi hastalıklar gelmektedir." bilgilerini verdi.

Sindirim yolu ile bulaşan enfeksiyonların hijyen koşullarına uyulmaması sonucu enfekte kişilerin dışkıları, bazen de idrarları ile atılan etkenlerle bulaşmış su ve besin maddelerinin alınması sonucu da oluşabileceğini ifade eden uzun, şunları kaydetti:
"Bu hastalıklarda en sık gorulen belirti ishaldir. Karın ağrısı, bulantı ve kusma eşlik edebilir. İshal ve kusmaya doğrudan mikroorganizmalar sebep olabileceği gibi bu mikroorganizmaların salgıladığı maddeler (toksinler) ile de olabilir. Ateş, iştahsızlık ve halsizlik olabilir. Aşırı susuzluk hissi, vucuttan fazla miktarda su kaybedildiğini gosterir. Bazı durumlarda ishal kanlı olabilir (dizanteri).
Salmonella ishali, tifo dışı Salmonella bakterilerinin neden olduğu, kramp şeklinde karın ağrısı, ateş, bulantı, kusma ve ishalle seyreden infeksiyon hastalığıdır. Salmonella'ların 2000'den fazla serotipinden "salmonella typhi" haric diğerleri salmonellozise neden olur. Etken barsakta enterotoksin ureterek hastalığa neden olur."
"Hepatit A'da yağlı yiyeceklere karşı tiksinme gorulur"
Uzun, tifonun Salmonella typhi'nin neden olduğu uzun suren ateş, dokuntu ve akyuvarlarda azalma ile karakterize sindirim sisteminin enfeksiyon hastalığı olduğunu belirterek, hepatit A'nın, tum dunyada gorulen ve bilinen en eski hastalık olduğunu kaydetti.
Halk arasında sarılık diye adlandırılan hepatit A'da belirtilerin iki donem şeklinde ortaya cıktığını aktaran Uzun, "Sarılık oncesi donem (preikterik donem): Virus, sindirim sistemi ile alınır. İnce bağırsak epitel hucrelerine yerleşip coğalır. Bulantı, kusma, iştahsızlık, halsizlik, baş ve karın ağrısı ile yağlı yiyeceklere karşı tiksinme gorulur. Bu donemde idrar koyu cay rengindedir. Hepatit A hastalığının en tipik belirtisidir." ifadelerini kullandı.
Sarılık doneminde (ikterik donem), sarılık oncesi donemde gorulen belirtilerde gecici iyileşme gorulebileceğini aktaran Uzun, "Ateş duşer, iştah acılır, halsizlik azalır. Goz akında sararma gorulur ve daha sonra tum vucuda yayılır.
Bu durum 3-4 hafta devam eder." diye devam etti.
"Kolerada tansiyon duşer, şok ve olum gelişir"
Cengiz Uzun kolerada pirinc suyu gorunumunde ishalin, en onemli belirtisi olduğunu ifade ederek, akut donemde şiddetli kusma, bulantı ve su kaybının gorulduğunu kaydetti.
Cildin kuru ve buruşuk olmasını hastalığın ikinci tipik belirtisi diye aktaran Uzun, şoyle devam etti:
"Kolerada tansiyon duşer, şok ve olum gelişir. Kolerada ateş yoktur. Halsizlik, ses kısılması, elektrolit kaybına bağlı hızlı kilo kaybı, dehidratasyon, idrar azalması ya da kesilmesi, şok ve bobrek yetmezliği gelişir. Kas krampları, kanlı dışkı da gorulur. Gunluk dışkı sayısı 15-30 kadardır.
Umumi bir tuvaletteyken hicbir şeye dokunmamaya calışmalıyız, ya da cok zorundaysak bu en asgari seviyede olmalıdır. Oturmadan once tuvaleti kağıtlarla kaplamalıyız. Dokunmak zorunda kaldığımız musluk gibi yerlere kağıt havlu ile dokunmalıyız. Ellerimizi en az 30 saniye boyunca su ve sabun ile yıkamalıyız. Ellerimizi yıkadıktan sonra herhangi bir yere dokunmamalıyız."
Kaynak: Anadolu Ajansı / Musab Turan