TBMM Genel Kurulunda, istihdam teşvikini de iceren İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin 22 maddeden oluşan birinci bolumu kabul edildi.
İki bolum halinde goruşulen teklifin kabul edilen maddelerine gore, vergi borcları yapılandırılarak 18 taksitle odenebilecek. Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Katma Değer Vergisi (KDV), Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), Ozel Tuketim Vergisi (OTV), tum idari para cezaları, KYK borcları, Hazine alacaklarını kapsayan vergi borcları yapılandırılabilecek. Borcunu peşin odemek isteyenlere indirim sağlanacak.

Vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları; trafik, secim, nufus para cezaları; Karayolu Taşıma Kanunu'na gore kesilen para cezaları; kara yollarından usulsuz gecişler nedeniyle kesilen para cezaları gibi tum idari para cezaları yapılandırma kapsamında olacak.
Oğrenim katkı kredisi ve oğrenim kredisi borcları, ecrimisiller, haksız alınan destekleme odemeleri, kaynak kullanımı destekleme fonu, taşınmaz kultur varlıklarının korunmasına katkı payı da yapılandırılabilecek.
Kamu Finansmanı ve Borc Yonetiminin Duzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki Hazine alacakları, madenlerden alınan devlet hakkı, Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun'a gore takip edilen diğer alacaklar icin de yapılandırmadan yararlanılabilecek.
Yapılandırmadan faydalanmak isteyenlerin, kanunun cıktığı tarihten itibaren yıl sonuna kadar muracaat etmesi gerekecek ve en fazla 18 taksitte bu borclar odenebilecek. Taksitler iki ayda bir odenecek. İlk taksit tarihine kadar peşin odemenin yapılması durumunda, işleyen faizler silinecek. İlk taksit odemesi, Ocak 2021'de gercekleştirilecek.
Sosyal guvenlik primi idari cezaları, gecikme cezaları ve faiz zamları da yapılandırılabilecek.
Ayrıca il ozel idarelerine olan borclar, emlak vergisi, cevre temizlik vergisi, ilan ve reklam vergisi, diğer vergi ve harclar, su, atık su, katı atık ucretleri, yol katılım payları, muhtelif ucretlerden kaynaklı kurum alacakları ve zam ve faizleri de yapılandırılabilecek.
TOBB, TESK, Turkiye Barolar Birliği, TURMOB, ihracatcı birliklerinin aidat odemeleri de yapılandırmaya dahil olacak.
KOSGEB tarafından kullandırılan desteklerden kaynaklananlar ile aidat alacakları, il ozel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yuzde 50'den fazlası bunlara ait şirketlerin taşınmazları hakkında yapılan irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan alacaklar, Vakıflar Genel Mudurluğu ve mazbut vakıfların kira alacakları, kalkınma ajanslarının il ozel idareleri, belediye ve sanayi odalarından olan alacakları, Turk Standartları Enstitusu hizmet bedeli alacakları da yapılandırma kapsamında yer alacak.
Yapılandırmadan ciftci ve orman koyluleri de faydalanabilecek
Belediyelerin tasarrufuna bırakılan tas¸ınmaz kiralamaları ve irtifak hakkı tesisinden kaynaklanan alacakları da yapılandırma kapsamına alındı.
Teklifle buyukşehir belediyeleri ile bağlı kuruluşlarının Devlet Su is¸leri Genel Mudurlugˆune olan borcları da yapılandırılabilecek.
Tarım Kredi Kooperatiflerine borcu olan ciftciler ile kredi kullanan orman koyluleri de duzenlemeden yararlanacak.
İşsizlik odeneğinden yararlandırılanların, işten ayrılmalarını takip eden 90 gun icinde işe girmeleri ve 12 ay sureyle kesintisiz hizmet akdine tabi olarak calışmaları halinde, işsizlik odeneğinden yararlandıkları sure icin hesaplanacak uzun vadeli sigorta primleri, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak.
Cumhurbaşkanı; kadın, genc ve mesleki yeterlilik belgesi sahiplerini istihdam etmesi halinde işverene sağlanan prim desteğinin bir onceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler icin 12 ay, bu kişinin kadın, genc veya engelli olması durumunda 18 ay sureyle işverene sağlanan prim teşvikinin ve ilave istihdam sağlayan işverene Gelir Vergisi stopaj teşviki ile Damga Vergisi desteği uygulamasının suresini 31 Aralık 2023'e kadar uzatmaya yetkili olacak.
Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının yururluk tarihi, yeni tip koronavirus (Kovid-19) salgınının olumsuz etkileri nedeniyle 1 Ocak 2021'den 31 Aralık 2023 tarihine ertelenecek. Cumhurbaşkanı, kısa calışma odeneği uygulamasının suresini 30 Haziran 2021'e kadar uzatma yetkisine sahip olacak.
İşverene odenen prim desteği suresi 30 Haziran 2021'e kadar uzatılabilecek
Cumhurbaşkanı, kısa calışma odeneğinden yararlanan sigortalıların normal calışma surelerine donmeleri durumunda işverene odenen ve İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanan prim desteği suresini 30 Haziran 2021'e kadar uzatabilecek.
Kanun teklifiyle İşsizlik Sigortası Kanunu'na gecici madde ekleniyor.
İşsizlerin yeniden istihdamı ile SGK'ye bildirilmeksizin calışanların da istihdam edilebilmesi icin iş veya hizmet sozleşmesi 1 Ocak 2019-17 Nisan 2020 doneminde sona erenlerle SGK'ye bildirilmeksizin calışanların en son calıştıkları iş yerlerine başvurmaları, işverenlerce de fiilen calıştırılmaları halinde, işverenlere her ay kuruma odeyecekleri tum primlerden mahsup edilmek uzere gunluk 44,15 lira destek verilecek.
Başvuruda bulunanlardan işverence işe alınıp, ucretsiz izne ayrılanlar icin gunluk 39,24 lira, bu kapsamda olup başvurusunun kabul edilmediğini bildirenler icin ise soz konusu şartlar dahilinde hane başına gunluk 34,34 lira destek sağlanacak.
Hizmetleri SGK'ye bildirilmeksizin calıştırıldığı işverence kabul edilenler, bu şekilde calıştırıldıkları doneme ilişkin ucret ve ucrete bağlı hakları haric olmak uzere, diğer haklarından feragat etmiş sayılacak ve bu şekilde calıştırıldıkları donemde ilgili mevzuat uyarınca daha once yararlanmış oldukları sosyal yardım ve diğer haklar borc cıkarılmayacak.
Bu madde uyarınca başvuruda bulunanlardan hizmetlerini SGK'ye bildirmeksizin istihdam ettiğini kabul eden işverenlere, ilgililerin işveren yanında hizmetleri bildirilmeksizin calıştırıldığı donemler icin Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca idari para cezası uygulanmayacak, işsizlik sigortası primi de dahil olmak uzere sigorta primi tahakkuk ettirilmeyecek, ilgili mevzuatta yer alan ortalama ve toplam sigortalı sayısı hesabında dikkate alınmayacak.
İşsizlik Sigortası Kanunu'na eklenen başka bir gecici maddeye gore de işverene, Ocak 2019-Nisan 2020 doneminde en az sigortalı bildirimi yapılan ay veya donemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edeceği her bir sigortalı icin her ay SGK'ye odeyeceği tum primlerden mahsup edilmek uzere nakdi ucret desteği sağlanacak.
Bu kapsamda, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak destek tutarının, işe alındığı tarihten itibaren fiilen calıştırılacak sigortalılar icin gunluk 44,15 lira, ilave işe alınacaklardan işveren tarafından ucretsiz izne ayrılacaklara ise gunluk 39,24 lira olması ongoruluyor.
Cumhurbaşkanı, soz konusu destek ve nakdi destek tutarlarını, maddelerin yururluk tarihinden sonra tespit edilecek asgari ucret artış oranında artırmaya yetkili olacak.
Evde urettiklerini internetten satanlara muafiyet
Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılan duzenlemeyle ayrı bir iş yeri acmaksızın ve sanayi tipi veya seri uretim yapabilen makine, alet kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları internet ve benzeri elektronik ortamlar uzerinden satanların bu faaliyetleri muaflık kapsamına alınacak. Bu muafiyetten faydalanılabilmesi icin vergiden muaf esnaf belgesi alınması, Turkiye'de kurulu bankalarda bir ticari hesap acılması, tum hasılatın munhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi ve hasılat tutarının belirlenen tutarı aşmaması gerekecek.
Bankalar, acılan ticari hesaplara aktarılan tutarlar uzerinden, aktarım tarihi itibarıyla yuzde 4 (bir ve uzeri işci calıştırıldığı durumda yuzde 2) Gelir Vergisi tevkifatı yapacak, kanun cercevesinde bunları beyan edip odemekle yukumlu olacak.
Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısıyla gercek usulde Gelir Vergisi'ne tabi olanlar ile maddede sayılan faaliyetleri gelir ve kurumlar vergisi mukelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar bu muafiyetten faydalanamayacak.
Cumhurbaşkanına, maddede belirtilen oranları ve tutarı, yarısına kadar indirme ve iki katına kadar artırma yetkisi veren duzenleme 1 Ocak 2021 itibarıyla yururluğe girecek.
(Surecek)
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ertuğrul Subaşı