Hak ettiği ilgiyi ne Doğu'da ne de Batı'da goren, 14. yuzyılda yaşamış Arap duşunur I?bni Haldun'un onemini A.Toynbee şu sozlerle dile getiriyor: "I?bni Haldun oyle bir tarih felsefesi tasarlamıs? ve ortaya koymus?tur ki, bugune kadar hicbir yetenek, hicbir donemde, hicbir ulkede boylesine buyuk bit yapıt yaratamamıs?tır."

I?bni Haldun'un, tarihin bilim olarak dog?us?unu simgeleyen yapıtı Mukaddime, Ortacag? Arap uygarlıg?ının sonmeye yuz tuttug?u bir sırada kaleme alındığından, İbni Haldun'u ve duşuncelerini dog?rudan izleyen bir akım ortaya cıkmadığı gibi, bu dus?unce daha sonraki yuzyıllarda unutulmaya yuz tuttu.

Yakın tarihte yeniden keşfedilen I?bni Haldun'un tarih biliminin kurucuları arasında sayıp hakkını teslim etmekle kalmayıp, duşuncesinin de derinlerine inme cabasına girersek, yalnızca gecmişin olaylarından ve duşuncelerinden dersler cıkarmakla kalmayacak aynı zamanda bugunumuzu anlamaya ve geleceg?i kurtarmaya adım atmış da olacağız.
I?bni Haldun, 14. yuzyılda toplumların iktisadi, sosyal ve siyasi kos?ullarının bilimsel bir cozumlemesini yaparken, bir takım temel tarihsel sorunları ortaya koyuyordu. Ortacag?'a ilis?kin yapıları, iktisadi, toplumsal ve siyasal evrimi yavas?latan ya da engelleyen yapıları betimliyordu. İşte bu gecikme, yabancı guclerin etkileriyle birles?erek birkac yuzyıl sonra somurgecilig?i olanaklı kılacak; somurgecilik de azgelis?mis?lik olgusunun ortaya cıkıs?ını getirecekti.

I?bni Haldun, Kuzey Afrika tarihini yuzyıllar boyunca kesintiye ug?ratan siyasal (daha sonra iktisadi ve toplumsal) bas?arısızlıklar dizisini son derece yontemli bir bicimde irdeleyen ve durgunluk nedenlerini bir tanrısallıkta ya da dıs? guclerin etkisinde deg?il, yas?adıg?ı toplumun ic yapısında arayan bir duşunur oldu. Onun tarih anlayıs?ı, Avrupa'da iktisadi ve toplumsal alanlarda yurutulen aras?tırmalar sayesinde ancak XIX. yuzyılın sonuna dog?ru gelis?ecekti.
Ancak Aziz Augustinus, Machiavelli ya da Montesquieu ile kıyaslanabilecek bir duşunur olan I?bni Haldun'un yapıtını, yas?adıg?ımız donemin sorunlarıyla bağlantılandırıp bugunun kavramlarıyla ele almak, onun dus?uncesini as?ırı olcude modernles?tirmek ya da carpıtmak değil, tam tersine onun dus?uncesinin gercek zenginlig?ini ortaya cıkarmaktan. Yves Lacoste da İbni Haldun'da bu yoldan ilerliyor.



Sayfa Sayısı: 224

Baskı Yılı: 2012


Dili: Turkce
Yayınevi: Ayrıntı Yayınları
Kitap Adı: İbni Haldun: Tarih Biliminin Doğuşu Yazar: Yves Lacoste Cevirmen: Mehmet Sert Yayınevi: Ayrıntı Yayınları İlk Baskı Yılı: 2012 Dil: Turkce Barkod: 9789755396927