
Doksanlardan bu yana toplumsal cinsiyet, cinsel kimlik, psişe, ozne oluşumu ve beden uzerine yaptığı calışmalarla duşunsel hayata yon vermiş son derece onemli bir duşunur olan Judith Butler; Foucault, Deleuze ve Lacan gibi duşunurlerin actığı ufukta yurumuş, ele aldığı konuları bu duşunurlerin ışığında tartışmıştır. Calışmalarıyla feminist duşunceye yeni boyutlar kazandırmayı amaclayan duşunur, ozellikle toplumsal cinsiyetlerin tartışılmasında kadın-erkek kutupsallığının mutlak olarak alınmamasını savunur. Zira Butler'a gore "kadın" ve "erkek", birtakım ozsel niteliklerin belirlediği sabit kategoriler olarak gorulmemelidir. Oznenin cinselliği, bu tur dışlayıcı ve sabitleyici kategorilerle değil, pratiklere ve bunların yol actığı akıcı kimlik oluşumlarına yapılan gondermelerle ele alınmalıdır. İktidarın Psişik Yaşamı, Butler'ın Foucault'cu ozne anlayışından hareketle ozne-iktidar ilişkisini ele aldığı bir calışma. Butler bu kitabında farklı kaynaklara yonelerek Foucault'nun calışmasında teşhis ettiği şu onemli paradoksa mercek tutuyor: Eğer iktidar sadece ozneyi kısıtlayan değil, aynı zamanda ozneyi kuran temel unsursa, o halde herhangi bir iktidar ilişkisi olmadan oznenin var olamayacağını soylemek zorundayız. Peki eğer iktidar ilişkilerinden azade bir ozneden bahsedemeyeceksek, oznelerin iktidara direnebileceklerini ya da tabi olduklarını soylememiz nasıl mumkun olacaktır? Ozne basit anlamda iktidarın bir urunu mudur, yoksa ozneyle iktidar arasında daha karmaşık bir ilişki mi soz konusudur? Butler, bu sorunu cozmek uzere Hegel, Nietzsche, Freud, Althusser gibi duşunurlerin kuramlarına başvuruyor; mutsuz bilinc, kara vicdan, cağırma, ozdeşleşme ve melankoli gibi kavramları Foucault'nun kuramıyla iletişime sokarak psişenin iktidarla olan ilişkisinin basit bir kabullenme ve icselleştirmeden ibaret olmadığını vurguluyor. Butler boylece sozunu ettiğimiz dongusellikle baş etmeye calışıyor, ancak bunu yaparken onu devre dışı bırakmayı değil, derinleştirip inceltmeyi hedefliyor. Butler, diğer kitaplarında başlattığı cizgiyi surdurerek, İktidarın Psişik Yaşamı'nda da oznenin kuruluşunda pratiklerin, performansın ve değişken ozdeşleşme ilişkilerinin onemini irdeliyor. Sonucta karşımıza, icinde ceşitli eylem ve ozdeşleşme olanakları barındıran, akıcılığı sayesinde her turlu sabitleştirici sınırı ihlal edebilen, değişime acık bir ozne resmi cıkıyor: İktidarın sınırlayıcı ve donuşturucu imkÂnlarını kendi bunyesinde buluşturan, eylemsel ve uretici enerjisini bu catışmadan alan bir ozne.
(Tanıtım Bulteninden)
Sayfa Sayısı: 190
Baskı Yılı: 2015
Dili: Turkce
Yayınevi: Ayrıntı Yayınları
Kitap Adı: İktidarın Psişik Yaşamı Yazar: Judith Butler Cevirmen: Fatma Tutuncu Yayınevi: Ayrıntı Yayınları İlk Baskı Yılı: 2005 Dil: Turkce Barkod: 9789755394428