
Kant 22 Nisan 1724'te Doğu Prusya'da Konigsberg'de Lutheran bir aileye doğdu, babası bir saractı, ve sekiz yaşında Pietist bir okula (Collegium Fridricianum) verildi. Latince'yi burada sekiz yıl suren temel eğitimi sırasında oğrendi. 1740'ta Konigsberg Universitesinde felsefe ve matematik ve bunların yanısıra fizik ve tanrıbilim eğitimi gordu. Gecim sıkıntısı icindeydi, ve 1755'te bir Privatdozent olarak aynı Universitede 15 yıl surecek olan oğretmenliğine başladı. Oğrencilerinden aldığı ucret yeterli olmadığı icin bir sure kitaplarını satarak gecinmek zorunda bile kaldı. 1770'te metafizik ve mantık profesoru oldu. Felsefeye olmaktan cok doğa bilimlerine ilgi duyuyorduı, ve Fransızca'da yazmış olan Leibniz'i bile ancak Wolff ve Baumgarten aracılığıyla ikinci elden tanıdı. Newton'ı okur ve savunurdu, ve gokbilime ilgisinin olcutu daha sonra evrenin kokeni konusunda Kant-Laplace kuramı olarak bilinecek olan kurama katkılarıdır. Latin klasiklerden ozellikle Lucretius'u okumayı severdi; yaşamında Rousseau'nun Emil'ini okurken gundelik dizeminin tekduze akışını bozarak haftalarca eve kapanması dışında hicbir dramatik olay yoktur ve doğduğu kentten bile yalnızca yuz km. uzaktaki bir kasabaya yaptığı yolculuk dışında hic ayrılmadı.
Arı Usun Eleştirisi 1781'de cıktı. İkinci ve gozden gecirilmiş yayım 1787'de geldi ve bunu cok gecmeden 1790'da bir ucuncu basım, 1794'de bir dorduncusu, bir yıl sonra izinsiz bir basım, ve 1799'da beşinci basım izledi. Arkadan gelen calışmaları şunlardı: Bir Bilim Olarak Ortaya Cıkabilecek Gelecek Bir Metafizik İcin Prolegomena [Prolegomena zu einer jeden kunftigen Metaphysik die als Wissenschaft wird auftreten konnen] (1783); Tore Metafiziğinin Temellendirilmesi [Grundlegung zur Metaphysik der Sitten] (1785); Kılgısal Usun Eleştirisi [Kritik der praktischen Vernunft] (1788); Yargı Yetisinin Eleştirisi [Kritik der Urteilskraft] (1790); Salt Us Sınırları İcerisinde Din [Die Religion innerhalb der Grenzen der blossen Vernunft] (1793); Tore Metafiziği [Die Metaphysik der Sitten] (1797).
1871'de Kritik der reinen Vernunft'u yayımladığı zaman Kant 57 yaşındaydı. On yıllık bir meditasyonun urunu olan yapıt daha başından başlayarak ve tum bu sure boyunca her zaman uc ay icinde yayımlanacağı inancına karşın buyudukce buyudu, tum felsefi temalar bir Ding an sich soyutlaması karşısında yeniden hizaya cekilip ayarlandı, ve sonucta butun bir yapı gotik bir ton icerisinde baştan sona dizgesiz bir kutleye yoğruldu. İlkin Duyarlığın ve Usun Sınırları [Der Grenzen der Sinnlichkeit und der Vernunft] başlığı altında cıkması tasarlanan calışma Kant'ın bircok ertelemesinden sonra yeni adı ile son dort ay gibi kısa bir sure icinde yayıma hazırlanarak 231 yıl once basıldı (1781 - bu ceviride 'A' metni), sonucta 'arı' olmayan her tur icerik "arı us" başlığı altına sığdırıldı. Tum yapıtın en carpıcı yanı nesnel olduğu varsayılan usun bir duşunurun oznel olduğu cok iyi bilinen kişisel bilinci tarafından yargılanması, e.d. eleştirilmesidir. Eleştirel Felsefenin eleştirel yanı goreli, kişisel, oznel olandan daha coğunu anlatmaz.
-Aziz Yardımlı-
(Tanıtım Bulteninden)
İnce Kapak:
Sayfa Sayısı: 512
Baskı Yılı: 2015
Dili: Turkce
Yayınevi: İdea Yayınevi
Kitap Adı: Arı Usun Eleştirisi Yazar: Immanuel Kant Cevirmen: Aziz Yardımlı Yayınevi: İdea Yayınevi İlk Baskı Yılı: 2003 Dil: Turkce Barkod: 9789753971140