Ozne ve İktidar'da bir araya getirilen metinler, Descartes'ten gunumuze Batı duşuncesinde neredeyse vazgecilmez bir yer tutan ozne ve bilinc felsefesinin hakimiyetini sarsan yeni bir duşunme bicimini temsil ediyor. 1960'lı yıllardan itibaren ozellikle Nietzsche ve Heidegger'in etkisiyle ortaya cıkan bu yeni duşunme bicimi, Foucault'nun "antropolojizm" olarak adlandırdığı ve oncelikle insanı ve insan doğasını felsefi duşunce icin cıkış noktası olarak alan, ozelde ise oznede ve bilincte yoğunlaşan geleneği hedef alıyordu.

Kendi yapıtlarında doğruda doğruya ozne sorunun hedef alan Foucault'nun bu yeni eleştirel bakışta tuttuğu yer cok onemlidir. Oznel deneyimi acıklamak icin oznenin ve bilincin değil, o deneyimi kuran soylem ile soylemin karşılıklı ve kacınılmaz bir ilişki icinde olduğu iktidar sistemlerinin, yani bilgi/iktidarın tarihsel bir analizini yapmak gerektiğini gosteren Foucault bir yandan iktidar ile oznellik arasındaki ayrılmaz ilişkinin altını cizmiş: ote yandan bu ilişkinin kurulmasında insan bilimlerinin oynadığı rolu ortaya cıkararak cok guclu bir bilim eleştirisi getirmiştir. Foucault'nun bu analizlerde geliştirdiği ve kullandığı iktidar modeli klasikleşmiş siyaset felsefelerinin kullandığı modelden radikal bicimde farklıdır. Yeni bir iktidar anlayışından yola cıkan Foucault, delilikten suca, sağlıktan cinselliğe kadar daha once uzerinde yeterince durulmamış deneyim bicimlerinin modern bireyin tanımlanmasında ne kadar onemli tekniklerinin belirleyiciliğini gostermiştir.

Ote yandan Foucault ısrarla bu belirleyiciliğin ozgurluğunu ve iktidara karşı direnişi dışlamadığını, tersine iktidar ilişkisinin ozunde yatan şeyin "ozgurluğun inadı" olduğunu soyler. Foucault'ya gore ozgurluğun kullanımı bir "ahlaki ozneleşme", yani kendimizi ozne olarak yeniden kurma bicimini almalı ve yeni tahakkum bicimleri uretmeden iktidara karşı direnmeyi mumkun kılmalıdır. Siyaset felsefesi ve insan bilimlerinde bir cığır acan bu goruşlerin incelikle işlendiği makale ve soyleşileri iceriyor Ozne ve İktidar.



Sayfa Sayısı: 315

Baskı Yılı: 2016


Dili: Turkce
Yayınevi: Ayrıntı Yayınları
Kitap Adı: Ozne ve İktidar Yazar: Michel Foucault Cevirmen: Osman Akınhay , Işık Erguden Yayınevi: Ayrıntı Yayınları İlk Baskı Yılı: 2000 Dil: Turkce Barkod: 9789755392844