İngilizcesi 1968 yılında yayımlanan bu kitabın yazarı Herbert Marcuse, Paris 68’inin en cok okunan yazarıydı. Nazilerden kacarak Amerika’ya yerleşen, sonrasında Amerikan toplumu uzerine duşunen Marcuse “ileri kapitalist endustri toplumları”nın analizini yaparak pasifleşen bir işci sınıfının kapitalizmin hedonist metalarının sahibi olmaya başladığını (mutluluk fikrinin nesnelliğini) ve boylece “devrimci” rolunu kaybetmeye yuz tuttuğunu saptamıştı, hem de 1960’lı yılların başında. İlk yazıların 1930’lu yıllarda efsanevi Frankfurt Okulu’nun dergisinde, İkinci Dunya Savaşı başlamadan evvel Almanca olarak kaleme alındığını duşunduğumuzde, yazarın bu analizlerini ne kadar erken geliştirmiş olduğunu fark edeceğiz. Sonraları İngilizceye cevrilen bu yazılarından derlenen elinizdeki kitap hakkında “bugun okuyucuya ne verecektir?” sorusu sorulabilir. Kitap bir yandan, kureselleşmeyle birlikte sadece Batılı olarak adlandırılan toplumlardaki sınıfsal pasifleşmeyi değil, aynı zamanda kuresel boyutta işleyen arzunun, kapitalizmin cağrılarına boyun eğmekte olduğunu bir kez daha bize anımsatacaktır (feodal değerlerin kapitalistleştirilmesi sureci); diğer yandansa, cağdaş “kurumsallaşmış kapitalizm”in bir reddi olarak da okunabilecektir. Bu yazılar hem tikel tarihsel bir momenti işaret etmekte hem de bugun icinden gectiğimiz donemi yakın tarihle kıyaslama imkÂnını bize vermektedir. Boylece bugun bize zevk verdiğini duşunduğumuz ve aslında bizi boğmakta olan, uretken olmayan bir tuketim toplumunun mallarını ve teknolojisini nasıl icselleştirmekte olduğumuzu bu calışma bir kez daha ortaya koymaktadır. Biz “bilincli bir şekilde arzulayan” değil, “arzulanan makineler”iz.
Ali Akay
Frankfurt Okulu’nun kurucu duşunurlerinden biri olan Herbert Marcuse’nin cok onemli metinlerini bir araya getiren Olumsuzlamalar, yayımlandığından bu yana Eleştirel Teori’nin klasiklerinden biri olmuştur. Bu teori, iki dunya savaşı arasında Batı toplumlarının gitgide kendi icine kapanan totaliter yapılara donuşmesine tanıklık eden ve bu yapıların yeniden uretilmesine hizmet eden geleneksel teorinin veya pozitivizmin tersine sosyal bilimleri radikal bir direniş aracı olarak kurmayı hedefler. Felsefe, siyaset ve politik-ekonomi gibi geleneksel disiplinlerin yanı sıra kultur eleştirisini de iceren bu direniş teorisi, aynı zamanda klasik “iyi yaşam” arayışını modern top- lum icin bir ickin utopya olarak işlemeyi de hedefler. Olumsuzlamalar, Eleştirel Teori’nin bu stratejisini en incelikli, derin ve keskin haliyle temsil ediyor.

(Tanıtım Bulteninden)


Kitap Adı: Olumsuzlamalar - Eleştirel Teori Denemeleri Yazar: Herbert Marcuse Yayınevi: Ayrıntı Yayınları Hamur Tipi: 2. Hamur Sayfa Sayısı: 108 Ebat: 12 x 18 İlk Baskı Yılı: 2020 Baskı Sayısı: 1. Basım Dil: Turkce Barkod: 9786053144816