
ABD'nin 46. Başkanı secilen Joe Biden, secim zaferinin ardından en buyuk onceliği olan koronavirus salgınıyla mucadele konusunda ilk adımlarını atmaya ve ekibini oluşturmaya başladı.
Calışmalarına başlayan Biden ekibi ilk adımın test sayısını artırmak ve Amerikalılardan maske takmalarını istemek olacağını soyluyor.
Biden'ın Pazartesi gunu 12 kişiden oluşan koronavirusle mucadele ekibinde yer alacak isimleri acıklaması bekleniyor.
Ote yandan Başkan Trump henuz secimde yenildiğini kabul etmiş değil ve sonucu değiştirici olması ihtimali gorulmese de kritik bazı eyaletlerde oyların sayımı hala devam ettiği icin Biden'ın secim zaferi resmen ilan edilebilmiş değil.
Ancak ulkede gelenek olduğu uzere, onde gelen Amerikan medya kuruluşlarının secimi Biden'ın kazandığına kanaat getirip bunu ilan etmesi ardından Demokratlar Ocak ayında iktidarı devralmak uzere hazırlıklarını yapmaya başladılar.
Demokratların oncelikli adımları arasında Kongre'nin onayını almaya gerek olmadan yururluğe girebilen bir dizi Başkanlık Kararnamesi de olacağı, ve bunlarla Trump'ın bazı politikalarından geri donuşun hedefleneceği haberleri de geliyor.
ABD medyasında yer alan haberlerde bunlar arasında şu konuların olacağı konuşuluyor:
Biden secimi kazandığı belli olduktan sonra Cumartesi gunu yaptığı ilk konuşmada ABD'nin "yaralarının sarılma zamanı" olduğunu soyledi, bolunme değil birleşmeyi sağlama sozu verdi.
Doğrudan Trump'ı destekleyen secmene seslenen Biden, "Muarızlarımızı duşman olarak gormeye bir son vermeliyiz" dedi.
ABD Başkan Yardımcısı secilen Kamala Harris ile birlikte internette bir geciş donemi sitesi acan Biden, burada ekonomi, ırkcılıkla ve iklim değişikliğiyle mucadelenin de diğer oncelikleri olduğunu ilan etti.
Trump, 90'lardan beri ikinci donem secilemeyen ilk Başkan
Resmi olmayan sonuclara gore Donald Trump, ABD'de 1990'lardan bu yana ikinci donem secilmeyi başaramayan ilk başkan oldu.
Trump secim ekibi bir cok eyalette sonuclara cok sayıda itiraza hazırlanıyor ama secim yetkilileri Trump'ın one surduğu şekilde oylamaya hile karıştığına dair bir kanıt bulunmadığını soyluyorlar.
Bu arada secimler sonrasında secilmiş başkanı tanıyıp geciş surecini başlatmakla gorevli resim kurum olan Genel Hizmet Yonetimi (General Services Administration) adlı kurum henuz Biden'ın secildiğini ilan etmiş değil.
Trump tarafından atanmış olan kurum yoneticisi Emily Murphy'nin henuz bu ilanı yapacağı konusunda bir belirti yok ve bu yapılana kadar Biden'ın ekibi hukumet fonlarını kullanamadığı gibi atama yapacağı federal kurumlarla resmen iletişime de gecemiyor.
Medyada yer alan haberlerde onde gelen Cumhuriyetci politikacılar arasında Biden'ın zaferine nasıl tepki verecekleri konusunda goruş birliği yo ve bir kısmı secim sonucunu henuz kamuoyu onunde kabullenmeyi reddediyor.
Cumhuriyetcilerin Temsilciler Meclisi'ndeki grup başkanı Kevin McCarthy Fox televizyonuna verdiği demecte butun sayımların ve butun hukuki itirazların tamamlanmasını beklemek gerektiğini soyledi ve "Ancak ve ancak o zaman Amerika yarışı kimin kazandığına karar verecek" diye konuştu.
Fakat eski Cumhuriyetci başkanlardan George W Bush Biden'ı zaferinden dolayı kutladı ve Amerikan halkının secimin esasen adil ve sonucun acık olduğuna guvenebileceğini soyledi. Bush ayrıca Trump'ı da guclu bir kampanya yuruttuğunu soyleyerek tebrik etti.
[h=3]Biden'ın salgınla mucadele planında neler var?[/h]Joe Biden, koronavirus salgınının ciddiyetini kabul etmeyi reddeden ve kamusal onlemler almaya direnen Trump yonetiminden salgınla mucadele konusunda cok faklı bir cizgi izleme sozu verdi.
Biden'ın ekibi butun Amerikan vatandaşlarının sık sık ve duzenli olarak bedava test olabilmesini sağlayacaklarını ve kamuoyuna salgınla mucadele konusunda "acık, tutarlı ve kanıtlara dayalı" rehberlik sunulacağını soyluyorlar.
Bu konuyla ilgili calışmaları yurutecek "gorev gucu"ne eski sağlık bakanlarından Vivek Murthy ile Amerikan Gıda ve İlac Kurumu'nun eski başkanı David Kessler'in liderlik yapacakları anlaşılıyor.
Biden ayrıca ulkenin her yerinde maske kullanımı gibi bazı uyulması zorunlu kurallar da koymak istiyor ve bunun binlerce hayat kurtarabileceğini soyluyor. Her bir Amerikalıyı evlerinin dışında oldukları zaman maske kullanmaya cağırmayı planlıyor ve eyaletlerin valileri ve yerel yetkililerden bunu zorunlu ilan etmelerini istemeyi duşunuyor.
ABD'de gunluk koronavirus vakalarının sayısı Pazar gunu beşinci gun de 100 binin uzerinde seyretti ve ulkede salgın yuzunden hayatını kaybedenlerin sayısı 237 bine cıktı.
Bu ayın başlarında ABD'nin salgınla mucadele konusundaki en ust duzeyde uzmanı Dr Anthony Fauci kış bastırırken "ulkenin salgın konusunda bundan daha kotu konumda olamayacağını" soylemişti.
Biden ayrıca salgının milyonlarca kişinin işini kaybetmesine yol actığı ABD ekonomisini ayağa kaldırma, imalat sektorunu teşvik etme, alt yapı yatırımları yapma, cocuk bakımını ucuzlatma ve farklı etnik toplumlar arasındaki ucurumları azaltma yoluyla yaraları sarma sozu de verdi.
[h=3]Irkcılıkla mucadele konusunda ne yapacak?[/h]Farklı etnik gruplar arasındaki gerginlikleri artırmak ve beyaz ırkın ustunluğunee inanan ırkcı grupları kınamamakla suclanan Trump yonetimi ardından Biden ırkcılıkla mucadelenin, yonetiminin ana gundem maddelerinden biri olacağını soyluyor.
Vaadleri arasında siyah ve diğer etnik azınlık toplumlarının daha uygun fiyatla konut edinebilmesi, işyerlerinde adil muamele ve daha adil ucret almaları icin calışmak ve para politikalarını yoneten Federal Merkez Bankası'nın ırka dayalı ekonomik ucurumları kapatmaya yonelik onlemler almasını sağlamak var.
Joe Biden ayrıca polisin son bir yıl icinde buyuk tepki yaratan olumlere sebep olan gozaltı sırasında yatırıp diz ile enseye bastırma yoluyla nefes kesme yontemini yasaklamayı, polise savaşlarda kullanılan silahlar verilmesine son vermeyi ve ulusal duzeyde polis gucunu denetleyen bir komisyon kurmayı istiyor.
Biden infaz sisteminde de reform yapmayı, ulke capında şu anda iki milyonu aşan ve etnik azınlıkların oransal olarak cok fazla olduğu tutuklu ve hukumlu sayısını azaltmayı ve daha cok "pişmanlık ve iyileşme" sureclerine odaklanmayı da hedefliyor.
Programında ırk, cinsiyet ve sınıfa dayalı eşitsizlikler yok edilmedikce adil bir ceza infaz sistemine sahip olunamayacağını soyluyor.
Secimde sandık cıkışlarında yapılan yoklamalarda ABD secmeninin oylarını belirleyen faktorler arasında ırk eşitliği konusunun, ekonomiden sonra ikinci sırada geldiğini gostermişti.
[h=3]Trump ne yapmayı duşunuyor?[/h]Kampanya sozcusu Tim Murtaugh'nun Reuters ajansına verdiği bilgiye gore Başkan Trump sonuclara yaptığı hukuki itirazlara guc vermek amacıyla ulkenin dort bir yanında secim kampanyası benzeri mitingler yapmayı planlıyor.
BBC, onde gelen Amerikan medya kuruluşları gibi, Cumartesi gunu kritik Pennsylvania ve Nevada eyaletlerinde sona yaklaşan sayımlarda arayı giderek acan Biden'ın, başkan secilmek icin ihtiyac duyulan en az 270 secici kurul delegesini elde ettiği kanaatine vararak bunu ilan etmişti.
O gunden beri Trump kamuoyu onunde konuşma yapmadı fakat tweetlerinde daha onceki secimde hile yapıldığı yonundeki temelsiz iddialarını yineledi. Twitter, bu iddiaların tartışmalı olduğu notuyla Başkan'ın tweetlerine mudahale etti. Trump kampanyası, Başkan'ın şu aşamada yenilgisini kabullenmeyi duşunmediğini belli etti.
Trump, medya kuruluşları geleneksel şekilde Biden'ın secilmiş başkan olduğunu ilan ettikten sonra da rakibini "kazanmış gibi poz yapmakla" sucladı ve secimin henuz sonuclanmadığında ısrar etti.
Trump ulusal duzeyde, Biden'dan milyonlarca oy geride gorunse de 70 milyonu aşkın oy almayı başardı.
Cumhuriyetcilerin adayı Trump secim sonuclarına bir cok cephede itiraz ediyor.
Sonucların cok yakın olduğu Georgia'da yeniden sayım yapılacak ve Trump Wisconsin'de de boyle bir karar cıkmasını istiyor. Ayrıca elinde secime hile karıştığına dair kanıt oludğunu soyleyerek konuyu Yuksek Mahkeme'ye de gotureceğini soyluyor.
Secim sonuclarıne itirazlarıh once eyalet mahkemelerine goturulmesi gerekiyor. Eyalet mahkemeleri itirazı kabul ederlerse yeniden sayım emri verebiliyor ve ancak o aşamada Yuksek Mahkeme'ye başvurularak eyalet mahkemesinin kararına itiraz edilebiliyor.
Trump kampanyası Arizona eyaletinde secim gunu bazı secmenlerin oylarının haksız yere kabul edilmediğini soyleyerek bir başvuru yaptı ama Arizona secim yetkilisi acıklamasında Trump ekibinin itirazının cok zayıf olduğunu soyledi.
[h=3]Şimdi ne olacak?[/h]ABD'de bazı eyaletlerde oy sayımı halen devam ediyor ve nihai resmi acıklamalar gelene kadar sonuclar resmiyet kazanmıyor. Bu resmi nihai sonuclar genellikle her bir eyaletin yetkilileri tarafından secimden haftalar sonra acıklanıyor.
Bu sonucların 14 Aralık oncesinde belli olması gerekiyor. Bundan sonra her bir eyalette kazanan partiye gore belirlenen 538 secici kurul delegesi 14 Aralık gunu bulundukları eyaletlerin başkentlerinde biraraya gelerek resmen ve nihai olarak secimi kimin kazandığını belirleyecekler.
Secici kurul delegeleri genel olarak bulundukları eyalette secimi kim kazanmışsa o yonde oy kullanıyor. Fakat bazı eyaletlerin yasalarına gore bu zorunlu değil.
Yeni başkan, kabinesini belirleyip planlarını yaptığı bir geciş doneminden sonra 20 Ocak'ta yemin ederek gorevi devralıyor.
Devir teslim toreni geleneksel olarak federal başkent Washington DC'deki Capitol binasının onundeki merdivenlerde yapılıyor.