Ukrayna pek cok insan tarafından oldukca dikkat ceken ve sevilen bir ulke. Peki, Ukrayna nerede? Ukrayna para birimi nedir? Ukrayna asgari ucret ne kadardır? Ukrayna nufusu kactır? Ukrayna dili nedir? Ukrayna şehirleri hangileridir?
[h=3]UKRAYNA NEREDE?[/h]Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ulke. 603.628 km² yuz olcumuyle tamamı Avrupa'da olan en geniş ulkedir. Doğusunda ve kuzeydoğusunda Rusya, kuzeybatısında Beyaz Rusya, batısında Polonya, Slovakya ve Macaristan, guneybatısında Romanya ve Moldova ile kara sınırı vardır. Ayrıca guneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır. Ukrayna yasama, yurutme ve yargının ayrı olduğu, yarı başkanlık sistemi ile yonetilen bir uniter devlettir. Başkenti ve en buyuk şehri Kiev'dir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından bu yana Ukrayna, yedek ve yarı askerî gucler de hesaba katıldığında Rusya'nınkinin ardından Avrupa'daki en buyuk ikinci silahlı kuvvetlere sahiptir.

Ukrayna eski slav dillerinde sınır ulkesi anlamına gelen bir kelimedir ama şimdi bilimsel cevrelerde başka goruşler de vardır. Eskiden Ukrayna'ya Rutenyada denilmekteydi. Ukrayna, Slavlardan once sırayla İskitler (Sakalar), Hunlar, Hazar Kağanlığı, Kıpcaklar, Pecenekler, Kumanlar, Oğuzlar ve Altınordu Devleti, Osmanlı Devleti tarafından kontrol edilmiştir. Gunumuzde Ukrayna'nın başkenti olan Kiev, 9. yuzyılın ortalarına kadar Hazar Kağanlığı'nın bir parcasıydı. Pecenekler Kiev şehrine Turkce ''Sambat'' adını vermişlerdi. 860 yılı civarında Viking kralı Rurik'in komutanları tarafından Hazar Kağanlığı'nın elinden alındı ve Kiev Knezliği'nin bir parcası oldu. 14. yuzyılda Ukrayna topraklarının doğu kısmı Kiev dahil Litvanya Grandukluğu'nun eline gecti. Batı kısımlar ise Lehistan Krallığı'nın bir parcası haline geldi.
9. yuzyıldan itibaren, Ukrayna toprakları, Polyany Kiev liderliğindeki Rus topraklarının merkezi oldu. 882'de Kiev, kendisini "Rus şehirlerinin annesi" ilan eden ve Varangian Rurik hanedanının gucunu kuran Varang kralı Oleg (882-912) tarafından ele gecirildi. Prenses Olga (945–965) doneminde, oğlu Sviatoslav Ihorovych (965–972) ve torunu Volodymyr Sviatoslavych (980-1015), Rus devletinin toprakları komşu Doğu Slav, Baltık ve Finno-Ugric kabilelerini Kiev'e boyun eğerek genişletildi.
988 yılında, Volodymyr doneminde, Rutenliler, gelecek binlerce yıl icin Ukrayna topraklarının medenî bağlılığını belirleyen Bizans'tan Hristiyanlığı kabul ettiler ve Avrupa monarşileri onunla hesaplaşmaya başladı. Ancak 11-13. Yuzyıllarda feodal parcalanma sureci, zayıflamasına neden oldu.
Kiev Knezliği'nin gerilemesinden sonra, Ukrayna topraklarının siyasi, ekonomik ve kulturel merkezi Galicya-Volyn eyaletine taşındı.
Rostislavlar tarafından yonetilen Galicya'daki bağımsız beylikler 1084'ten Przemysl, Terebovlia ve Zvenigorod'daki merkezlerle ortaya cıktı. 1141'de Volodymyrko Volodarovych onları Yaroslav Osmomysl doneminde zirveye ulaşan tek bir Galicya prensliği olarak birleştirdi. 1199'da Roma, Galicya ve Volhynia'yı tek bir Galicya-Volyn devletinde birleştirdi.
1245'te Moğol istilasının gercekleştiği oğlu ve varisi Daniel, Altın Orda bağımlılığını kabul etti, ancak Katolik Avrupa'nın bağımsızlık mucadelesinde yardımını umarak Polonya, Macaristan, Mazovya ve Cermen Duzeni ile gizli ittifaklar yaptı. Papa Masum IV'ten Rusya Kralı'nın tacı olan otokratın işaretini kabul etti.
1256 civarında, Kuremsa Moğolları'ndaki zaferlerden sonra Danylo Lviv şehrini kurdu. 1259'da, Batı'dan gelen askerî yardım eksikliği nedeniyle, kral Orda'nın ustunluğunu yeniden tanımak zorunda kaldı. Halefi Leo I, Polonya ve Litvanya'daki Altın Orda seferlerine surekli olarak katıldı. 1303'te Danyliv'in torunu Kral I. Yuri, Galicya metropolunu kurmayı başardı. 1308'de devlet, Cermen Şovalyeleri ve Mazovyalı prenslerle ittifak halinde Altın Orda'ya karşı mucadeleye başlayan oğulları Andrew ve Aslan II'ye gecti.
Ancak, olumunden sonra, son hukumdar II. Yuri tekrar Altın Orda'nın vassalını ilan etti. 1340 yılında suikastı, Rus tahtına hanedan hakları olan komşu Polonya ve Litvanya'yı Galicya-Volyn mirası icin bir savaş başlatmaya itti. 14. yuzyılın sonunda, Ukrayna toprakları farklı eyaletlerin bir parcasıydı. Litvanya daha once Kiev, Cernihiv ve Volhinya topraklarını fethetti. Polonya Galicya ve Podolia'da hukum surdu. Ukrayna'nın guney bozkırı, 1447'de kurulan Kırım Hanlığı ve Transkarpatya - Macaristan'ın yonetimi altındaydı. 15. yuzyılın sonunda, Litvanya, Moskof ve Kırım sınırında, Zaporozhye'nin "vahşi bozkırlarında", kendilerini Kazaklar olarak adlandıran bir grup asker ortaya cıktı. 16. yuzyıldan itibaren Sich onların askerî merkezi oldu. Zaporijya Ordusu'nun Kazakları, Milletler Topluluğu'nun yanındaki savaşlarda yer alan ayrı bir sosyal sınıf oluşturdu. Soyluların hukuki ve sosyal baskısı nedeniyle, Kazaklar surekli olarak en buyukleri 1591-1593'teki Kosinsky ayaklanması, 1530-1596 Nalyvayk ayaklanması, 1635'in Zhmail ayaklanması, 1635'in Fedorovich ayaklanması, 1635'in Pavlus ayaklanması ve Pavlyuk ayaklanmasıydı. 1638 yılında ostryanin ayaklanması. Kazaklar, Commonwealth'de dini ve ulusal baskıya maruz kalan Ukrayna nufusunun haklarını defalarca savundu.
Kendilerine Kazak adını veren bu savaşcı insanlar; Lehistan, Osmanlı Devleti ve Carlık Rusya'sını talan ederek gecimlerini sağlıyorlardı. 1648 yılında Bohdan Khmelnytsky'nin onderliğindeki Kazaklar, Lehistan'a karşı buyuk bir ayaklanma cıkardılar. Rusya'nın desteğiyle cıkarttıkları bu ayaklanmada başarılı olan Kazaklar Lehistan'dan ozerklik kazanarak Zaporizya'da tarihteki ilk Ukrayna devleti olan Kazak Atamanlığı'nı kurdular. 17. yuzyılın ikinci yarısında bu bolge; Lehistan, Osmanlı Devleti ve Carlık Rusya'sı arasında buyuk cekişmelere sahne oldu ancak Lehistan ve Osmanlı Devleti'nin zayıflaması uzerine bu durumdan Rusya karlı cıktı. 18. yuzyılın sonunda Lehistan'ın parcalanması sonucu Rusya, Ukrayna'nın buyuk bir bolumune el koydu.
1917'de Rusya'daki Şubat Devrimi monarşiyi devirdi ve Gecici Hukumet ortaya cıktı. Bu olayların yankısı, Profesor Mykhailo Hrushevsky başkanlığında; 17 Mart'ta Kiev'de Merkez Konseyi'nin kurulmasıydı. 20 Kasım'da, Rusya'daki Bolşevik darbesinin ardından, Ukrayna'nın temsilci organı olan Merkez Rada, ozerk bir kuruluşun ilan edildiğini ilan etti. Ukrayna Merkez Konseyi Ukrayna Halk Cumhuriyeti (UPR). 29 Nisan'da, Ukrayna monarşik kuvvetlerinin darbe etkisinin bir sonucu olarak, Orta Rada hukûmetinin yerini Hetman Pavlo Skoropadsky aldı. Skoropadsky rejimi, ana muttefikleri Almanların I.Dunya Savaşı'nda teslim olduğu Kasım ayına kadar surdu. 14 Aralık'ta Simon Petliura liderliğindeki Rehber'in ayaklanması, hetmanate devirip Cumhuriyet'i restore etti.
I. Dunya Savaşı'ndan sonra, 1919 yılında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu. Bu cumhuriyet, 1922 yılında Sovyetler Birliği'ne katıldı. II. Dunya Savaşı başladıktan sonra, 22 Haziran 1941 tarihinde Alman Wehrmacht birlikleri, Sovyetler Birliği'ne girdiler. İşgal doneminde, 5-8 milyon civarında Ukraynalı yaşamını kaybetti; 500 bin civarında Yahudi, Naziler tarafından olduruldu. Ukrayna'nın Sovyet donemi tarihindeki en uzucu olaylardan birisi de 26 Nisan 1986 tarihindeki Cernobil reaktor kazasıdır. Bu kazadan dolayı ortaya cıkan radyoaktif serpinti, 350.000 kişinin olay bolgesinden uzaklaştırılmasına neden oldu. 8 Aralık 1991'de Beyaz Rusya, Rusya ve Ukrayna ortak bir karar alarak Sovyetler Birliği'ni resmen ortadan kaldırmaya karar verdi. Bağımsız Devletler Topluluğu ilan edildi ve Ukrayna bağımsız bir ulke haline geldi. 2004 yılında, Ukrayna tartışmalı bir ulke başkanlığı secimi yaşadı. Turuncu Devrim adı verilen protestolar sonucu secimler yenilendi ve Viktor Yuşcenko devlet başkanı secildi. 2014 yılının başında gercekleşen halk ayaklanması sonucunda devlet başkanı Viktor Yanukovic istifasını vermek zorunda kaldı. Bu ic karışıklar yuzunden ve Kırım'da yapılan referandum sonucunda Rusya Kırım'ı ilhak etti.
[h=3]UKRAYNA COĞRAYASI NASILDIR?[/h]603.628 km² yuz olcumu ve 2.782 km kıyı şeridi ile Ukrayna, dunyadaki en geniş 46. ulkedir. Tamamı Avrupa'da olan en geniş ulke ve Avrupa'daki en geniş ikinci ulkedir. Ukrayna'da coğrafi acıdan Doğu Avrupa ovasının guneybatı kısmını oluşturan ova bolgeleri hakimdir. Ukrayna'da sıradağlar da mevcuttur. Karpatlar, deniz seviyesinden 2061 m yukarıda yer alan ve Ukrayna'nın en yuksek zirvesinin yer aldığı Hoverla Dağı'nı barındırır. Kırım Dağları'nın en yuksek zirvesi ise Roma-Koş Dağı'nda bulunmaktadır.
[h=3]UKRAYNA POLİTİKASI NASILDIR?[/h]Ukrayna 1991 yılında Sovyetler Birliği'nden ayrıldıktan sonra ekonomik ve siyasal acıdan ciddi problemler yaşadı. İktidarlar icin en onemli sorun politik yakınlıkta Rusya ya da Avrupa Birliği arasında tercih yapmaktı. Zira halkın secimdeki tercihi bu politik duruşa gore şekilleniyordu. Ancak Rusya yanlısı partiler ile Avrupa Birliği yanlısı partilerin toplamda hemen hemen eşit oya ulaşması istikrarlı bir siyasi yapının oluşmasını engelledi. 1994 yılında yapılan ilk cok partili secimde Komunist Parti % 13.6 oy oranıyla galip gelirken, ona en yakın parti % 5 oyla Demokratik Blok oldu. Buna karşın Bağımsız adaylar mecliste egemen duruma geldiler. 1998 secimlerinde ise yine Komunist Parti % 24.7 oyla birinci oldu ve Rusya ile birliği savunan diğer partilerle birlikte mecliste hakim konuma geldi. Ancak bu partiler 2004 yılında batı yanlılarının Turuncu Darbesi ile uğraşmak zorunda kaldılar. Bu darbeyle iktidara gelen AB ve batı yanlısı partiler ise 2012 secimlerinde oy kaybederek iktidarı yine Rusya taraftarlarına bırakmak zorunda kaldılar. Bu istikrarsız ortamda iktidardaki Bolgeler Partisi'nin Avrupa Birliği ile muzakereleri askıya alması ulkede yeni bir siyasi kriz yarattı. 2013 yılında batı yanlılarının yeni bir darbe girişimi Devlet Başkanı Viktor Yanukovic'in istifasıyla sonuclandı. Bu gelişmeler de ulkenin fiili olarak ikiye bolunmesine sebep oldu. Kırım referandumla Rusya'ya katılma kararı alırken, doğuda Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti adıyla iki bağımsız devlet kuruldu.
Ukrayna, uniter bir demokratik parlamenter başkanlık cumhuriyeti ve cok partili bir siyasi sisteme sahip. Ukrayna'da aşağıdaki devlet iktidar kurumları faaliyet gostermektedir: Başkan, yasama organı, yurutme ve yargı. Yurutme organını Bakanlar Kurulu, merkezi yurutme organları ve yerel yurutme organları temsil eder. Meclise, parlamentoya Ukrayna Verkhovna Radası denir. Yargı, Ukrayna Anayasa Mahkemesi ve genel yargı mahkemeleri tarafından temsil edilmektedir - ceşitli davaların genel ve ihtisas mahkemeleri sistemi. Ukrayna Anayasası'nın 75. Maddesine gore, Parlamento - Ukrayna'nın Verkhovna Radası - Ukrayna'daki tek yasama organıdır [97]. Ukrayna'nın Verkhovna Rada'sının anayasal bileşimi, evrensel, eşit ve doğrudan oy hakkı temelinde 5 yıl boyunca gizli oyla secilen 450 kişinin milletvekilinden oluşuyor. Halkın milletvekillerinin yetkileri Ukrayna Anayasası ve Kanunlarıyla belirlenir. Ukrayna Anayasası'nın 102. Maddesine gore, Ukrayna Cumhurbaşkanı devlet başkanı, devlet egemenliği, Ukrayna'nın toprak butunluğu, Ukrayna Anayasası'na uyulması, insan ve sivil haklar ve ozgurluklerin garantisidir. Ukrayna Anayasası ve Ukrayna yasalarına dayanarak ve bunlara gore, Cumhurbaşkanı Ukrayna topraklarını bağlayıcı kararlar ve emirler cıkarır. 2019 Ukrayna cumhurbaşkanlığı secimi sonucunda Volodımır Zelenskyi, 20 Mayıs 2019'dan beri Ukrayna'nın şu anki Başkanıdır.
[h=3]UKRAYNA EKONOMİSİ NASILDIR?[/h]Tum SSCB devletlerinde olduğu gibi Ukrayna'da da ekonomi ve uretimin butun sektorleri başta Rusya olmak uzere diğer Sovyet cumhuriyetlerine bağlıydı. 1991'de SSCB dağıldıktan sonra Ukrayna'da bircok fabrika ve işletme kalmıştı ancak yeni kurulan ulkeler derin ekonomik ve siyasal krizler yaşamakta oldukları icin Sovyetler zamanındaki ilişkiler kesilmişti; bu nedenle işletmeler, fabrikalar calışamıyordu. Yeni piyasa koşullarında ekonominin yeniden yaşama donuşturulmesi ve canlandırılması yıllar aldı. Haksız ozelleştirme sonucu SSCB'den kalan fabrikaların coğu yeni oligarşinin temsilcilerine neredeyse bedava satılmıştı. Şimdi Ukrayna'nın ekonomisi canlanmış durumda, cok iyi calışmaktadır. Ukrayna'da maden komuru rezervleri coktur ancak yeni teknolojilerin yetersizliği nedeniyle maden komuru cıkarımı pek gelişmiş değildir ve ocaklarda sık sık gaz patlamaları meydana gelmektedir. Başlıca ihracatlar, maden komuru; buyuk caplı borular ve hurda demirdir. Ukrayna'nın tarımı gelişmiştir ancak AB ve WTI (DTO) engelleri yuzunden Ukrayna tarım urunlerini fazla ihrac edememektedir. Doğal gaz konusunda Ukrayna, tum Avrupa gibi Rusya'ya bağlıdır; petrol konusunda da Rusya'ya ve Asya ulkelerine bağımlılık soz konusudur. Ukrayna'da sıradan yurttaşların yaşam duzeyi orta; yoksul sayılabilen insanların sayısı, tum nufusun %0,7'si civarındadır. Aynı zamanda iktidarda bulunanlar (oligarşi) cok zenginlerdir. 2007-2008 başında enflasyon oranları yukselmiştir (2007 - %17; Ocak 2008 - % 2,9).Ukrayna'nın gelişmişlik oranı %87,3 tur. Son yıllarda sanayileşme ve teknoloji buyuk bir artış gostermiştir. Sonuc olarak Ukrayna, Doğu Avrupa'nın 2. gelişmiş ulkesidir. 2016'da, 2010'dan bu yana ilk kez ekonomi% 2'den fazla buyudu. Dunya Bankası'nın acıklamasına gore, buyume 2017'de% 2, 2018'de% 3.5 olarak ongoruluyor.
[h=3]UKRAYNA'NIN DEMOGRAFİK YAPISI?[/h]Eski zamanlarda Ukrayna'ya Rutenya da denmiştir. Bilimsel acıdan kabul edilen, en yaygın goruş; Ukraynalıların, Rusların ve Belorusların (Beyaz Rusların), tahminen 14-16. yuzyıllarda Doğu İslav kavimlerinden kaynaklanmış olmaları şeklindedir. Ote yandan, Sovyet kaynakları ve gunumuz Rusya Federasyonu'nda kabul edilen kaynaklar, Ukraynalıların ve Belorusların Ruslardan geldiklerini soyler ancak 8-9. yuzyıllarda kurulan, merkezi cağdaş Ukrayna'nın başkenti Kiev'de bulunan ve sonradan Kiev Rus Devleti adı verilen devlette eski Slav kavimlerinin temsilcilerinin yaşadıkları bir gercektir ve mevcut vakayinamelerde ulus olarak Rus, Ukraynalı adı gecmiyor.
Bu konuda, gunumuz Ukrayna'sında yaygın kaynaklar aslında Rusların Ukraynalılardan kaynaklandığını iddia eder. Yaklaşık 14. yuzyıla kadar varlığını surduren eski Kiev Rus Devleti'nde yaşayan ulus, Ukraynalılarmış; Moğollar geldikten sonra Ukraynalıların coğu, Kiev'i terk edip kuzeye doğru goc etmeye başlamış ve sonra, yeni bir devletin başkenti olacak Moskova adlı bir kenti kurmuş. Yeni devletin adı, Moskova Rus Devleti; sonra Rus Carlığı, sonra da Rus İmparatorluğudur yani bu goruşe gore, gunumuzde Moskova'da ve etrafında yaşayan ulus, Kiev'den gelen Ukrayna kokenli ulusmuş; Kiev'de ve Ukrayna'da gunumuzde yaşamakta olan ulus ise Ukraynalı ve Moğol-Tatar karışımıymış, diye bir goruş de yaygındır. Ruslar, SSCB zamanında Ukraynalılara yoğun bir şekilde baskı yapmışlar; onlara Rus kultur ve dilini yoğun bir şekilde aşılamışlardır. Oyle ki, Ukraynalıların ayrı bir ulus olduğunu duşunenler hapse atılmış; baskı altına alınmıştır. Yoğun baskılar sonucu Ukraynalılar, ayrı bir ulus olduklarını ayrı bir dil konuştuklarını yıllarca kimseye anlatamamışlardır. Bağımsızlıktan sonra Ukrayna dili resmî dil olmuş, okullarda ve gunluk yaşamda Ukrayna dili yoğun bir şekilde kullanılmaya başlamıştır.
2001 Ukrayna nufus sayımında etnik dağılım, toplam sayılan 48.457.100 kişi uzerinden değil, yerleşik nufus olan 48.241.000 kişi uzerinden yapılmıştır.
10 yılda bir yapılması planlanan nufus sayımı her yıl ertelenmiş, sonunda Devlet İstatistik Hizmetleri tarafından 2016 yılında gercekleştirilmesine karar verilmiştir.
[h=3]UKRAYNA'NIN KULTURU NASILDIR?[/h]Ukrayna topraklarındaki ilk edebi anıtlar Kiev Rus zamanlarına dayanır ve Rusya'daki tek resmî dil olan Eski Slav dilinde yazılmıştır. Ozellikle, "Gecmiş Yılların Hikayesi" ve "Igor'un Alayının Hikayesi" adlı kahramanlık oykusu ilkleri arasında sayılmaktadır. XV-XVIII yuzyıllar boyunca. edebiyat Latince olarak yaratılmıştır. Donum noktası Ivan Kotlyarevsky'nin yaşayan Ukrayna dilinde yazılmış şiiri "Aeneid" in yayınlanmasıydı. Bu, daha sonra Taras Shevchenko, Lesya Ukrainka, Ivan Franko ve diğerleri gibi kelimenin sanatcıları sayesinde gelişen modern Ukrayna dilinin gelişiminin başladığı yerdir. Ukrayna mutfağı - uzun bir gecmişi olan ve ceşitliliği ile unlu ulusal bir mutfak, yuzlerce tarif var: pancar corbası ve donut, palyan ve kofte, kofte ve sosis, pişmiş ve meyve ve ballı icecekler, Ukrayna'nın cok otesinde. Ukrayna pancar corbası gibi bazı yemeklerin uzun bir gecmişi vardır. Ukrayna mutfağının bircok ozelliği, buyuk coğunluğu zor tarımla uğraşan insanların yaşam tarzından kaynaklanıyordu. Sıkı calışma, doyurucu, yuksek kalorili yiyecekler gerektiriyordu. Bu nedenle, Ukrayna mutfağı, proteinler, yağlar ve karbonhidratlar acısından zengin yemekler ile karakterizedir. Ulusal karakterin kaprisleri bu yemeğin lezzetli olmasını istedi. Bu nedenle, coğu yemek karmaşık bir bileşen seti ile karakterize edilir (evet, pancar corbasında 20'ye kadar vardır) ve ayrıca urunlerin ısıl işleminin ceşitli yontemlerinin bir kombinasyonu (kızartma, pişirme, pilaki, pişirme). Bu teknoloji Ukrayna mutfağının eşsiz lezzetini, aromasını ve suyunu belirler. Ukrayna kulturunun mirası hem halk hem de profesyonel muziktir. Ukrayna halk muziği turler ceşitlidir ve takvim ve aile rituel şarkıları, serf ve asker yaşamı şarkıları, kobza veya bandura eşliğinde yapılan tarihi şarkıların yanı sıra topluluk muziği ("uclu muzik") iceren guclu bir enstrumantal muzik katmanı icerir. ve ceşitli ruzgar (flut), tel (keman) ve perkusyon (tef) enstrumanlarının yanı sıra coban ısınmalarını (ozellikle Batı Ukrayna'nın orijinal enstrumanları - davul, trembita) kullanır.