
Testosteron hormonunun az ya da cok salgılanması, hem kadınların hem de erkeklerin hayatını, cinsel yaşamını ve sosyal statusunu etkiliyor.
Testosteron, memelilerde bulunan; androjen grubundan bir steroid hormon… Oncelikle erkeklerde testislerde, dişilerde ise yumurtalıklarda vucut tarafından uretiliyor. Az miktarda bobrekustu bezlerinden de salgılanıyor. Erkek cinsiyet hormonu olarak bilinen testosteron, yetişkin bir erkeğin kanında, kadınınkinden 40-60 kat daha fazla bulunuyor. Testosteron, erkek sağlığı soz konusu olduğunda enerji, libido, bağışıklık sistemi ve kemik sağlığı ile de yakından ilgili bir hormon. Her ne kadar “erkeklere ozel” bir hormon olsa da, bu surekli ve eksiksiz salgılandığı; yani her erkeğin testosteron salgısı bakımından kusursuz olduğu soylenemez. Tam tersine, kimi erkekte az, kimi erkekte ise fazla salgılanması soz konusu ve bu da erkeklerin farklı sorunlarla karşılaşmalarına yol acıyor. Salgılandığında neredeyse tamamı taşıyıcı proteinlere bağlanan testosteron, kanda uc farklı şekilde bulunuyor:
*Serbest, yani bağlı olmayan,
*Albumin veya kortizol bağlayıcı globuline zayıf şekilde bağlı olanlar,
*Cinsellik hormonu bağlayıcı globuline sıkıca bağlı olanlar…
Erkeklerde testosteron seviyesinin duşuk ya da yuksek olması, bazı sorunları da beraberinde getiriyor. Testosteron seviyesi yuksek olan erkeklerin fethetmek, sahiplenmek, hukmetmek, yonetmek gibi genellikle erkeklere mal edilen ozellikleri var. Bu tur erkekler değişimden yana, hareketli, toplumla ic ice olmaktan hoşlanan ancak uzlaşmacı olmayan kişilik sergiliyorlar. Neşeli, hayatlarını kendi başlarına planlayan, kendi hayatlarının dumenini ellerinde tutmaktan hoşlanan, inatcı, kararlı ve pes etmeyen erkekler bunlar…
Duşuk testosteron seviyesine sahip erkeklerde durum farklı… Onların cinsel isteği de cinsel gucu de az; sabırsız, alıngan, duygusal, gergin ve karamsar yapıya sahipler. Hayata pozitif yaklaşmadıkları icin depresyona da meyilliler. Daha umutsuz olmalarına karşılık daha uyumlu oldukları ve sosyal uyarılmaya acık oldukları da biliniyor.
İdeal testosteron ortalaması
Dolayısıyla en ideal olan, orta seviyede testosteron salgısına sahip olmak… Bu hormon, dunyadaki erkeklerin coğunda da orta duzeyde salgılanıyor. Yalnız şu da var: Yuksek testosteron seviyesini duşurmek tıbben pek mumkun değilken, duşuk testosteron seviyesini yukseltmek mumkun. Asıl yapılması gereken şey ise var olan belirtileri iyi gozlemleyip testosteron seviyesinin duşuk olup olmadığını anlamak ve sonrasında da bir uroloğa başvurmak…
Peki duşuk testosteron seviyesinin belirtileri neler?.. Oncelikle cinsellik durtunuz eskisi kadar guclu değilse, yaptığınız işe odaklanamıyorsanız ve kendinizi surekli yorgun hissediyorsanız, testosteron seviyenizde bir duşme olduğundan şuphelenebilirsiniz. Bunu hemen buyuk bir sorun haline getirmeyin zira 45 yaş ustu her 10 erkekten 4’unde testosteron seviyesi azalması goruluyor. Bu durumdaki erkeklerin aklına ilk gelen cinsel yaşamları olsa da Cell Metabolism dergisine gore yuksek tansiyon, yuksek kolesterol, obezite ve tip 2 diyabet riskinde yukselme gibi pek cok hastalığa davetiye cıkaran gelişmenin kapılarını her an calacağı biliniyor.
Siz de testosteron seviyenizde azalma olduğundan şupheleniyorsanız, kendinizi gozlem altına alın ve aşağıdaki belirtilere rastlar rastlamaz, derhal uroloğunuzdan bir randevu alın.
· Duşuk libido: Erkekler, yaşları ilerledikce cinsel acıdan daha isteksiz hale geldiklerini gozlemler. Bu da normal bir gelişmedir. Ancak libidoda hızlı ve ani bir duşuş, testosteron seviyesiyle doğrudan alakalıdır.
· Kilo alımı: Yavaş yavaş kilo alıyor ve bu kiloları veremediğinizi mi gozlemliyorsunuz? Dikkatli olun zira testosteron seviyenizde duşme başlamış olabilir. Cunku yağ hucreleri testosteronu estrojene cevirir. Bu durumda giderek daha az testosteron dolaşım sisteminde yer almaya başlar. Gerci kilolu ya da obez erkeklerin testosteron seviyesinin duşuk olduğu bilinmektedir ama kilo aldıkları icin mi bu seviyenin duşuk olduğu yoksa zaten testosteron seviyeleri duşuk olduğu icin mi kilo aldıkları tam olarak bilinmemektedir. Sebebi hangisi olursa olsun sağlıklı beslenmek, egzersiz yapmak ve kilo vermek testosteron seviyesini ortalama duzeye getirir ve erkeğin de kendisini daha iyi hissetmesini sağlar.
· Sertleşme sorunu: Gunumuzde milyonlarca erkek sertleşme sorunu yaşıyor ve bunun en onemli nedenlerinden biri de duşuk testosteron seviyesi… Sertleşmek ve bu durumu korumak icin oncelikle kan dolaşımının duzgun olması gerekir. Kan basıncının normal olması, damarlarda herhangi bir tıkanıklık olmaması, kalp kapaklarının sağlıklı calışması, başta dokunma olmak uzere duyuların sağlam olması ve cinsel durtunun yeterliliği kadar testosteron seviyesi de sertleşme sorunuyla doğrudan alakalı bir durumdur.
· Yorgunluk: Gunun oğle saatlerinde kendinizi tukenmiş hissediyorsanız, işten eve donduğunuzde kanepeye yığılıp kalıyorsanız, hafta sonunda bile bir şeyler yapmak uzere parmağınızı kıpırdatamıyorsanız, enerjinizi emen şey duşuk testosteron seviyeniz olabilir.
· Uyku sorunları: Duşuk testosteron seviyesine sahip olan erkekler genellikle uykusuzluk ceker. Ancak uykusuzluğun genellikle daha onemli bir nedeni vardır: Uyku apnesi!.. Turkiye’deki iki milyonu aşkın uyku apnesi hastasının onemli bir kısmı da erkek. Bu hastalar genellikle yuksek tansiyondan, kalp hastalıklarından, değişken ruh halinden ve hafıza sorunlarından da mustarip oluyorlar. Uyku apnesi ile duşuk testosteron seviyesinin alakasına gelince: Duşuk testosteron uyku apnesine yol acmaz ancak uyku apnesi olan erkeklerin coğu fazla kilolu ve o fazla kiloya da duşuk testosteron sebep olabiliyor. Sozun ozu, uyku apneniz varsa ve kiloluysanız, altında yatan sebep duşuk testosteron seviyesi olabilir.
· Konsantrasyon eksikliği: Testosteron, bir şeye odaklanmanızı da sağlar. Eğer odaklanma ile ilgili sorun yaşıyorsanız, testosteron hormonu seviyeniz duşuk demektir. Gun icinde bulanık bir akılla dolanıyorsanız ve hafıza ile ilgili sorunlar da yaşıyorsanız, mutlaka bir uroloğa gitmeniz gerekir.
· Depresyon: Journal of Sexual Medicine dergisinde yayınlanan bir araştırmaya gore duşuk testosteron seviyesi sınırında yaşayan erkeklerin yuzde 56’sı ya kayda değer depresyon belirtileri gosteriyor ya depresyon teşhisi konmuş ya da hali hazırda anti depresan kullanan erkeklerden oluşuyor. Bu erkeklere testosteron takviyesi uygulandığında ise depresyonlarında gerileme goruluyor. Hatta Los Angeles’taki Erkek Uremesi ve Vazektomi Merkezi doktorlarından urolog Philip Werthman testosteron takviyesinin anti depresanlardan daha etkili olduğuna dikkat cekiyor.
· Goğuslerde buyume: Duşuk testosteron nedeniyle, vucuttaki estrojen ile testosteronun dengesi bozulduğunda bazı erkeklerin meme bolgesinde buyume gozlenir. Bu duruma jinekomasti denir. Genellikle herhangi bir sağlık sorununa yol acmaz ancak daha cok toplumsal tepkilere neden olur. Ergenlerdeki jinekomasti gecicidir; erişkin erkeklerin ise yuzde 40’ında jinekomasti değişiklikleri gorulebilir.
· Acı ve ağrı: Duşuk testosteron seviyesi kas kutlesinin azalmasına sebep olur. Bu durum da bazı erkeklerde guc kaybıyla birlikte eklem ağrılarına, kas ağrılarına yol acar. Bazı erkekler ise yaralanmalara daha acık hale gelir.
· Kemiklerle ilgili sorunlar: Osteoporozun genellikle kadınları etkilediği zannedilir. Ancak testosteron seviyesi duşuk olan erkeklerde de osteoporoz sorunları gorulur cunku bu hormonun duşuk oranda salgılanması kemik yoğunluğunu da olumsuz etkiler.
MensHealth
__________________