
Merhaba,
Uzun zamandır beklediğimiz tatil sonunda geldi. Hic şuphesiz, kıştan beridir “Bir yaz gelse neler yaparım.” diyerek planladığınız cok fazla şey vardır. Bu tatil, hayallerinizi gercekleştirmek ve kendinizi geliştrmek icin bolca zamanınızın olduğu cok guzel bir fırsat. Tavsiyem; tatil diye butun gun uyumayın, uzun zaman bu kadar boş vaktiniz olmayacak.
Yayın kurulu uyelerimizden arkadaşım Suat Batuhan Esirger, tatil icin gittiği Bodrum’da bile uretim sevdasından vazgecmemiş, kapak fotoğrafı onun kadrajından cıktı.
Biraz derginin iceriğinden bahsedelim. Cırak’ın ikinci sayısında Romeo Huseyin Emre Eseceli’nin kaleme aldığı “Cocuk Vikipedistler Aranıyor” isimli bir yazı yayımlanmıştı. Vikipedi gibi ozgur bilgiye ulaşabileceğimiz bir kaynağı cocuklarımıza aşılamamız gerekiyor, ben de cocuk denilebilecek bir yaşta Vikipedi’ye uye olmuştum, cunku bu tarz wiki sitelerinin uzun yıllar ayakta kalmasının tek yolu bu. Ancak derginin matbaaya gittiği sıralarda aldığımız bir haber bizi cok uzdu. Vikipedi’ye erişim Turkiye’den engellenmişti. Bu yazının yazıldığı sıralarda hala engelli durumda. Temennimiz, siz bu satırları okurken erişim engelinin kaldırılmış olması ve ozgur bilgiye erişimin yeniden sağlanması. Bazı Avrupa ulkelerinde temel insan hakkı kabul edilmeye başlanan İnternet, maalesef ulkemizde 20 yıldır surekli engellenmeler ve baskılar ile var olmaya calışıyor. Ayrıca ulkemizde İnternet ile ilgili tek sorun da bu değil. İnternet bağlantısı, ulkemiz doğal fiber optik kablo geciş guzergahında olmasına rağmen cok yavaş, bu yetmezmiş gibi bir de fahiş fiyatlarla sağlanıyor. Bu konularda farkındalık yaratmak icin bu sayının dosya konusunu “Turkiye’de İnternet ve İnternet Sansuru” olarak belirledik.
İnternet, ozellikle de Turkiye’de internet denilince elbette ki Mustafa Akgul’den bahsetmeme şansımız yoktu. Akgul hocamızın Alternatif Bilişim Derneği tarafından yayımlanan “Hack Kulturu ve Hacktivizm” kitabında yer alan soyleşisine dergide yer verdik. Tabiri caizse “Turkiye’ye interneti getiren” Akgul hocamızın mucadelesini oğrenmek isterseniz Usta bolumune bakmayı unutmayın.
Tabii ki dergide her sayıda olduğu gibi her seviyede projeler mevcut. Cırak bolumunde yer alan Ekoloji Panosu isimli proje, cocuklara karbon salınımını anlatmak icin DenizTemiz TURMEPA ile yurutulen bir sosyal sorumluluk projesi. Her evde bulunabilecek malzemeleri kullanabileceğiniz Langırt Yapımı projesi, her gun cevremizde gorduğumuz alelade eşyalarla nasıl uretim yapabileceğimizi cok guzel bir ornekle onumuze seriyor. Kalfa bolumunde ise Mehmet Sutcu, NodeMCU; Umut Karcı ise MicroPython serisiyle devam ediyor. Ayrıca Raspberry Pi ile yapılan Hırsız Alarmı ve Ev Otomasyonu projeleri yazın sıcaktan bunalıp evde oturmayı sevenler icin bicilmiş kaftan. Murat Boyar hocamız, Turkiye’den cıkan iki buyuk donanım girişiminin urunlerini, Umut Erkal’ın Turta IoT HAT’ini ve Sixfab’in GSM/GPRS kalkanlarını incelemiş.
Gelecek Burada ekibinin katkılarıyla dunyanın en buyuk 3D yazıcı ureticilerinden biri olan Ultimaker’ın kurucularından Siert Wijnia ile yuzyuze olmasa da e-posta uzerinden bir mulakat yaptık. Bizleri kırmadığı icin kendisine bir kez daha teşekkur ediyorum.
Bu sayıda bizleri umutlandıran, mutluluğumuzu ve motivasyonumuzu artıran bir gelişme daha oldu: Cocuk yazarlar! Bu sayımıza, 16 yaşın altında 5 genc arkadaşımız yazılarıyla katkı verdi. Bu bize hem umut verdi, hem de doğru yolda olduğumuzu gosterdi. Umarız bir sonraki sayıda bu sayı daha da artar ve 7’den 70’e herkese hitap etme gayesiyle yola cıkan Cırak, hedefine bir adım daha yaklaşır.
Maker Meet-up’larda bir format değişikliğine gidildi, artık buluşmaların her ay farklı bir gundem konusu olacak ve kısa sunumlarla buluşmalar zenginleştirilecek. Temmuz ayının gundem konusu “Drone’lar”. Ayrıca her toplantının ardından o toplantı icin belirlenen bir yemek yenecek. Bu ayın yemeği ciğ kofte!
Son olarak, eğer dergide yer alan projeleri evinizde uyguluyorsanız, size bir haberimiz daha var. Bundan sonra dergide yer alan projeleri kendi evlerinde, atolyelerinde yapan okurlarımıza dergide yer vermeyi duşunuyoruz. Bir sonraki sayıda yer almak isterseniz benimle iletişime gecebilirsiniz.
Yine her zaman olduğu gibi uretimin onemini vurgulamak istiyorum. Uretelim, hackleyelim, turetelim. Bireyselliğe mahkum olmayalım, hep birlikte bir komunite oluşturalım.
Herkese iyi tatiller, iyi okumalar. Eylul’de goruşmek uzere...
Ozcan Oğuz – Sorumlu Yazı İşleri Muduru
İCİNDEKİLER
CIRAK
DOSYA: TURKİYE’DE İNTERNET VE
İNTERNET SANSURU
Türkiye’de İnternet Sansürü 6
Kiwix ile Cevrimdışı ve Engelsiz Vikipedi 8
OpenVPN ile Kişisel VPN Kurulumu 12
REHBER
HTML’e Isınma Turları 17
JavaScript dedikleri şey tam olarak nedir? 20
İNCELEME
AlgoGame 23
Omega 2 Nedir? 24
Kurcala! 3 Boyutlu Yazıcı (Prusa i3) 28
EĞİTİM
Okulu Yeniden Tasarlamak:
İnovasyon Odaklı Okul Modeli 31
Sınıftaki Yeni Arkadaşınız: Yapay Zek 32
Düzce Kodluyor: Akcakoca Atatürk Ortaokulu 34
COCUK
Şişe Kapaklarından Hafıza Oyunu 37
Cocuklar icin Arduino 38
PROJE
Ekoloji Panosu 42
Fillet Gauge Tasarım Cetveli 45
Langırt Yapımı 46
HİKÂYE
Opsiyon Makinası 48
ETKİNLİK
2. Sultangazi MTAL Maker Panayırı 50
Nedir Bu Tübitak 4006 Bilim Fuarlarını Destekleme
Hibe Programı? 51
CİHO 1. Bilişim Fuarı 52
MAKALE
Etkileyici Bir Projeye Giden Yol 54
Bilgisayar Mühendisliği vs Yazılım Mühendisliği 56
Giyilebilir oldü, yaşasın takılabilir! 60
Yükselen Trend: Yapay Zek 62
Kriptoloji Nedir? 64
Soküm Tamir Tecrübeleri 67
Gomülü Sistemler ve Gomülü Yazılımlar 70
MQTT 72
Yazılım ve Donanımın Ortak Donüşümü 78
TARİH
İnanc ve Tasarım 80
KALFA
COCUK
Akıllı Bileklik İncelemesi 88
PROJE
NodeMCU ile WiFi Sinyalinin Gücünü
Olcelim 90
Raspberry Pi ile Ev Otomasyonu 94
Raspberry Pi ve Telegram ile Kameralı
Hırsız Alarmı 106
ESP8266 ve MicroPython ile SD Kart ve
OLED Kontrolü 111
Penguenin Balkon Keyfi 114
USTA
SOYLEŞİ
Siert Wijnia / Ultimaker 124
DOSYA
Mustafa Akgül 126
(Tanıtım Bulteninden)
Kitap Adı: Cırak Dergisi Sayı 3 Yazar: Kolektif Editor: Ozcan Oğuz Yayınevi: Abakus Kitap Hamur Tipi: 2. Hamur Ebat: 21,5 x 27,5 İlk Baskı Yılı: 2017 Baskı Sayısı: 1. Basım Medya Cinsi: Ciltsiz Barkod: 9772015201603