Bebek sahibi olamayan farklı yaş grubundaki ciftlerin başvurdukları son yontem olan “tup bebek” tedavisine talep artmaya devam ediyor. Dr. Engin Enginsu
Stres ve modern kent yaşamından dolayı artan infertiliteye yonelik tup bebek(kısırlık) tedavisinde 45 yaşın uzerindeki hastalarda yapılan calışmalar sonuc vermiyor. Uzmanlar cocuk sahibi olmak isteyen ciftleri gec kalmamaları konusunda uyarıyor:”Erkekler icin yaş sınırı yok, ama kadınlarda doğurganlık 37 yaşından sonra azalmaya başlar.”
Cocuk sahibi olamayan ciftlerin başvurdukları son yontem olan“tup bebek”tedavisindehasta profiline gore gebe kalma şansı değişiklik gosterir. 37 yaş altındaki erkeklerle ilgili ciddi problemlerin gorulmediği vakalarda gebelik oranları yaklaşık yuzde 60 iken 40 yaş uzeri kadınlarda bu oran yuzde 5’lere kadar duşmektedir. Bu nedenle gebeliğin başarı ya da başarısızlığını etkileyen faktorleri hasta bazında değerlendirilip ciftleri doğru yonlendirmek gerekir. Ancak tedaviye cevap vermeleri cok zor olduğundan 45 yaş uzerindeki kadınlara tup bebek uygulaması onerilmiyor.
Kilo Sorunu
Tup bebek tedavisi cifte gore değişiklik gosterir ve ilk uc denemede hastaların gebe kalma şansı daha fazladır. Uc deneme sonrasında gebe kalan cift sayısı yuzde 85’tir. Beş keztup bebek denenmiş ve tedavide gebe kalmaya engel bir durumun gozlenmediği vakalarda gebelik şansı giderek azalır.
Kilo sorunu yaşayan kadınlarda doğurganlık oranı daha duşuktur. Kişiye ozel bir kilo sınırı verilmez; fakat gebelik takibi ve doğumlardaki gozlemlere dayanarak kilolu olmanın daha fazla sorun yarattığı bilinmektedir. Gebelikte problem yaşayacağı duşunulen hastalara konuyla ilgili uzman diyetisyenler destek vermelidir.
Tedavi Sureci
Cifte en doğru tedavinin belirlenmesi icin ilk tetkiklerin eksiksiz yapılmış olması ve uygulanacak yontemlerin planlanması cok onemlidir. İlk etapta tedavi 15 gunluk bir surecten oluşur. Bunlar sırasıyla; erkeğe spermiogram (meni testi, semen analizi) yapılması, kadının adetinin ikinci veya ucuncu gununde kanda hormon profili kontrolu, ultrasonografi ve jinekolojik muayenedir. Adetin yedinci ve onuncu gunlerinde rahim filminin cekilmesiyle bu surec tamamlanabilir. Tum bu veriler değerlendirildikten sonra cifte uygulanacak tedavinin suresi 15 ile 45 gun arasında değişir.
Uygulamanın en onemli aşaması, en az 12 en fazla 30 gun surecek olan ilac tedavisi ile hastanın tup bebek işlemine hazırlanmasıdır. Secilecek tedavi protokolu kişi bazında değerlendirilmeli ve hasta icin en etkili sonuc alınabilecek yontem secilmelidir.
Yumurtalar toplanırken ağrı duyulmaz, işlemler ortalama yedi dakika surduğu icin hastanede yatılması gerekmez. Uygulanan hafif anestezi nedeniyle hasta iki saat kadar yatak istirahatinden sonra evine gonderilir.
Onemli Faktor “Yaş”
Gunumuzde tup bebek tedavilerinin en onemli kısmını laboratuvar calışmaları oluşturmaktadır. Sperm ve aosit hucresinden embriyo veya blastosist geliştirilmesi icin kullanılan ozel kultur sıvıları, kaliteli ve sağlıklı embriyoların geliştirilmesini mumkun kılar. Artık rutin hale gelen embriyo dondurma, lazer ile embriyo zarının inceltilmesi, blastosist gelişimi ve transferi, in vitro maturasyon gibi teknikler gebelik oranlarının yukselmesindeki en onemli faktordur.
Tedavi suresi kadınlarda uygulanan hormon tedavisine bağlı olarak değişkenlik gosterir. 37 yaşın altındaki kadınlarda başarısızlıkla sonuclanan gebeliklerde en az iki, 37 yaş uzerindeki kadınlarda ise bir ay tedaviye ara verilmelidir.
Başarılı sonuc elde etmek icin destekleyici bir yontem olarak tercih edilen akapunktur sayesinde kan akışı duzenlenerek hasta psikolojik acıdan rahatlatılır; bu da kişinin gebelik şansını artırır. Son yıllarda gercekleştirilen calışmalarda tıbbi literature de girmeye başlayan uc onemli yontem; psikolojik destek tedavisi, akapunktur ve yogadır.


Kaynak : Sağlık ve Yaşam Dergisi .

__________________