İlk Turk- Musluman devleti olduğu kabul edilen Karahanlı donemi kulturunu gunumuze taşıyan eserlerden biri olan Atebetu’l-HakÂyık hakkında ciddî calışmalar yapılmıştır. Fakat bu calışmalar benzer mevzulardaki diğer eserler hakkındaki araştırmalara nazaran, sayıca azdır.
Turk dili ile yazılmış Turk-İslÂm doneminin ilk orneklerinden olan Atebetu’l-Hakayık, cok kıymetli bir dil yadigÂrlarımızdır. Turk dili tÂrihi ile alÂkalı olarak 12. yuzyıldan gunumuze ışık tutmak, bilgi aktarmak gibi bir vazife gormektedir. Karahanlı Turkcesi ile İslÂm inancının prensiplerinin manzum olarak sunulduğu metin, donemin diline dair bircok teknik bilgiyi de bunyesinde barındırmaktadır. Bu derece kıymetli bir eser ile alakalı calışmaların, kitabın hak ettiği miktarda olmaması, uzucudur.
Atebetu’l-Hakayık’ın Turkiye’de kitap olarak ilk defa basılışının 100. yıldonumu vesilesiyle gercekleştirilen bu calışma ile once CenÂb-ı Allah’ın rızÂsı, sonra da az sayıdaki incelemelere kucuk bir katkıda bulunmak murad edilmiştir.
Edip ve şÃ‚ir Ahmed Yuknekî’nin, gunumuzden 900 sene once yazdığı Atebet’l-Hakayık isimli eser, sÂdece doneminin insanlarına değil, gunumuz insanlarına da hitÂbetmektedir.
Beyitlerinden birkac numune:
Bilgisiz hayatta olsa bile kayıp sayılır. Bilgi sÂhibi kendi olse de adı olmez. Bilgisizin adı ise daha sağlığında unutulur.
Dili başıboş adam akıllı mı olur? Boşboğaz sozleri, cok başlar yedi. Birini dil ile yaralama; bil ki ok yarası kapanır da dil yarası kapanmaz.
Buyuklenme elbisesini giyindin ise hemen uzerinden cıkarıp at. Halka karşı kibirle goğus kabarttınsa, dilini hemen duzelt. Allah'ın varlığına ve birliğine inancın belirtisi alcak gonullu olmaktır. Eğer sen de mumin isen alcak gonullu ol.
Buyukluğe erişirsen, aslını şaşırma. Atlas giyersen, bez giydiğin zamanları unutma. Yukseldikce daha cok yumuşak huylu ol. Buyuğe ve kucuğe tatlı dil kullan.
Sozlerimi bilgi temeli uzerine yerleştirdim. Ey dost, sen de dÂim bilgiyle birlikte ol. Mutluluğun yolu bilgi ile bulunur. Bilge edin ve mutluluğun yolunu bul.
Adım Edib Ahmed, sozum edep ve oğutten ibÂrettir. Vucudum gider sozum burada bÂkî kalır. Bahar gecer, guz gelir; omur biter. Bu gelip gecen bahar ve guzler benim omrumu tuketir. Ey benden sonra gelen, bunu okursan beni duada unutma. Sen de bana dua edersin diye bu nadide sozleri sana hediye ettim.

(Tanıtım Bulteninden)

Kapak Tasarımı: Ercan Portakal



Kitap Adı: Edib Ahmed Yukneki ve Atebetul-Hakayık Yazar: Oğuz Cetinoğlu Yayınevi: Bilgeoğuz Yayınları Ebat: 13,5 x 21 İlk Baskı Yılı: 2018 Baskı Sayısı: 1. Basım Barkod: 9786052019467