Cocuğunuzun ateşi ile ilgili bildikleriniz ne kadar? Bu konu hakkında o kadar cok doğru bilenen yanlışlar var ki… Hisar Intercontinental Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ece Şule Aslan bu konuya ışık tutuyor.

Cocuğum neden ateşleniyor?
Ateş vucut ısısının gunluk oynamalarının uzerine cıkmasıdır. Kendi başına bir hastalık değildir, cocuk hastalıklarında ozellikle de enfeksiyonlarda gorulen bir bulgudur ve vucudun hastalıkla mucadele ettiğinin gostergesidir. Enfeksiyonlar ateşin en sık nedenlerinden birisi olmakla birlikte enfeksiyon dışı ceşitli durumlarda da (inflamatuar, neoplastik ve bağışıklık sistemi hastalıkları) ateş yukselebilir. İki-beş yaş arası kreş cocuklarında daha cok olmak uzere her yaş grubunda gorulen ateşe en sık viruslerin neden olduğu gribal enfeksiyonlar, Rotavirus, streptokokların boğazda yaptığı (halk arasında beta olarak bilinen) enfeksiyon neden olur.
Cocuğumun ateşlendiğini nasıl anlarım?
Cocuğumun ateşlendiğini nasıl anlarım?
Cocuğunuz size her zamankinden farklı olarak daha sıcak geliyorsa, ateşini olcerek emin olmalısınız. Ağızdan 37.5, makattan 38.5, kulaktan 38 derecenin ustundeki değerleri ateş olarak kabul ediyoruz. Ancak unutmamanız gereken bir şey daha var. Cocuğunuzun cildinin sıcak olması her zaman ateşi olduğu anlamına gelmez. Cocuklarda vucut ısısı erişkinlerden daha yuksektir. Her cocuğun vucut ısısı kendine ozgudur; yaş, hastalıklar, aktivite, gunun değişik zamanlarına gore değişkenlik gosterir. Bu nedenle ateşi doğru değerlendirmek icin cocuğunuzun kendine has vucut sıcaklığını bilmelisiniz. Cocuğun vucut ısısı; yaş, hastalıklar, aktivite, gunun değişik zamanları, cevre ısısı ve giysilerine bağlı olarak değişiklik gosterir. Ancak hastalıkta gorduğumuz ateş seviyesine erişmez.
Doktorunuza gitmeden once yapabilecekleriniz
Oncelikle, ateşin vucudun enfeksiyonla savaştığının bir gostergesi olduğunu bilerek hareket etmelisiniz. Cocuğun ateşini duşurmeniz enfeksiyonunu tedavi ettiğiniz anlamına gelmez. Sadece cocuğun daha iyi hissetmesini ve eğer ateşli havaleye yatkınlığı varsa havale gecirmesini engelleyebilirsiniz. Bu durumda,
- Doktorunuzun onereceği ateş duşuruculeri kullanın.
- Cocuğunuzun normalden fazla sıvı almasına, susuz kalmamasına dikkat edin.
- Eğer ateş cok yuksek değilse ve cocuğunuz kendini kotu hissetmiyorsa, ilac vermeden once ılık bir duş (29-32 °C) aldırın.
- Bulunduğu odayı serin tutun (21-22 °C civarında olmalı), mumkun olduğunca ince ve pamuklu giysiler giydirin.
- Uzerini soyup; el ve ayaklarını sıcak tutun.
- Yaygın olarak ateş duşuruculer verilir. Aspirin ise viral enfeksiyon dışındaki nedenlerle oluşan ateşlerde kullanılabilir. Bunun dışında;
- Cocuğunuzun normalden fazla sıvı almasına, susuz kalmamasına dikkat edin.
- Eğer ateş cok yuksek değilse ve cocuğunuz kendini kotu hissetmiyorsa, ilac vermeden once ılık bir duş (29-32 °C) aldırın.
- Bulunduğu odayı serin tutun (21-22 °C civarında olmalı), mumkun olduğunca ince ve pamuklu giysiler giydirin.
- Uzerini soyup; el ve ayaklarını sıcak tutun.
- Yaygın olarak ateş duşuruculer verilir. Aspirin ise viral enfeksiyon dışındaki nedenlerle oluşan ateşlerde kullanılabilir. Bunun dışında;
Ateşi var ama paniğe gerek yok!
Ateşli bir cocuğu değerlendirirken, ateşin yuksekliğinden cok cocuğun genel durumunu yol gosterici olarak kabul ederiz. Ateşin ne kadar yuksek olduğu, hastalığın ağırlığının bir gostergesi değildir. Cocuklarda ateşin en sık nedeni olan basit viral enfeksiyonlar, 39-40 derece ateşe neden olabilir. Tam tersine, bazı ciddi hastalıklar da cok yuksek ateşe yol acmayabilir. Ancak sıfır-uc ay arası bebeklerde, normalin ustunde olculen bir vucut ısısında -değer kac olursa olsun- hemen doktorunuza başvurmalısınız. Daha buyuk cocuklarda, cocuğun genel durumuna dikkat etmek gerekir. Eğer;
- Cocuğunuz uyanıksa,
- Aktifse,
- Oyun oynuyorsa,
- Yiyip icebiliyorsa,
- Rahat uyuyabiliyorsa,
- Nefes almasında bir problem yoksa cok korkmayın.
- Aktifse,
- Oyun oynuyorsa,
- Yiyip icebiliyorsa,
- Rahat uyuyabiliyorsa,
- Nefes almasında bir problem yoksa cok korkmayın.
Bu belirtiler varsa hic gecikmeden doktorunuza başvurun!
- Ozellikle iki yaş altındaki bebeklerde goruluyorsa,
- Bebek ve cocuklarda 40 °C'nin uzerinde goruluyorsa,
- Ağlama, inleme ve dokunulduğunda huzursuzlanma varsa,
- Ememiyorsa ya da hicbir şey yemek istemiyorsa,
- Ateşin yanında uyku eğilimi varsa,
- Bilinc değişiklikleri gozlemliyorsanız,
- Ciltte mor dokuntuler oluşuyorsa,
- Zor nefes alıp verme başlıyorsa,
- Yutkunma gucluğu cekiyorsa,
- Daha once "havale" gecirmiş ise,
- Genel gorunumunde kotuluk varsa,
- Boyun kısmında sertleşme varsa,
- Devamlı kusma, diyare (ishal) oluyorsa,
- Ateş uc gunden uzun surmuşse hic beklemeden hemen doktorunuza başvurun.
- Bebek ve cocuklarda 40 °C'nin uzerinde goruluyorsa,
- Ağlama, inleme ve dokunulduğunda huzursuzlanma varsa,
- Ememiyorsa ya da hicbir şey yemek istemiyorsa,
- Ateşin yanında uyku eğilimi varsa,
- Bilinc değişiklikleri gozlemliyorsanız,
- Ciltte mor dokuntuler oluşuyorsa,
- Zor nefes alıp verme başlıyorsa,
- Yutkunma gucluğu cekiyorsa,
- Daha once "havale" gecirmiş ise,
- Genel gorunumunde kotuluk varsa,
- Boyun kısmında sertleşme varsa,
- Devamlı kusma, diyare (ishal) oluyorsa,
- Ateş uc gunden uzun surmuşse hic beklemeden hemen doktorunuza başvurun.
Doğru bilinen yanlışlar
- Alkol ve sirke ile vucudu silmek,
- Uşuyebilir korkusu ile giysilerini cıkartmamak ve daha cok giydirmek,
- Cok sıcak veya cok soğuk icecekler vermek,
- Soğuk duş aldırmak (ılık duş aldırmak gerekir)
- Uşuyebilir korkusu ile giysilerini cıkartmamak ve daha cok giydirmek,
- Cok sıcak veya cok soğuk icecekler vermek,
- Soğuk duş aldırmak (ılık duş aldırmak gerekir)
__________________