Kaplıcalar genelde rahatlama ve stres gidermek icin tercih edilen ortamlardır. Hamile bir kadın da bu tur rahatlamalara coğu zaman gereksinim duyar. Daha onceden duzenli olarak sauna, kaplıca gibi sıcak ve sıcak suyun rahatlatıcı etkisini kullanan ve bu ortama alışkın kişiler hamileliklerinde de bu alışkanlıklarını devam ettirip ettiremeyeceklerini merak ederler.
Ancak ne yazık ki hamilelik sırasında sauna, kaplıca, sıcak su banyosu gibi ortamlara girilmesi sakıncalıdır. Pek cok bilimsel dernek ve doktor kaplıca sauna ve sıcak su banyolarının hamilelik sırasında kullanımını onaylamamaktadır.
Yuksek sıcaklık değerleri ozellikle bebeğin organ gelişiminin devam ettiği ilk 3 aylık donemde teratojen yani sakatlık yaratabilecek etkilere sahiptir. Bebek gelişimi uzerindeki bu olumsuz etki azalmakla birlikte ikinci ve ucuncu uc aylık donemde de devam etmektedir. Yapılan ceşitli araştırmalarda on dakikadan uzun suren 39 derece ve uzerindeki sıcaklıkların hamilelik sırasında sorun yaratabileceğini belirtmektedir. Hayvanlar uzerinde yapılan calışmalarda hamileliğin erken doneminde maruz kalınan sıcaklık artışının bebeğin beyin ve omurilik gelişiminde sorunlara neden olabileceği gosterilmiştir.
Kaplıcalar ve saunaların hepsi aynı değildir. Genelde benzer olmakla birlikte farklı kaplıca ve saunaların farklı sıcaklık ve nem oranlarında tutulmaları soz konusu olabilir. Bununla beraber hemen hepsinde sıcaklık hamilelik acısından kabul edilebilir değerlerin uzerindedir.
Hamile bir kadının vucut sıcaklığını arttıracak her turlu eylem anne karnındaki bebek uzerinde potansiyel zararlara sahiptir. Benzer şekilde hamilelik sırasında ateşin kontrolsuz yukselmesi de bebeğe zararlı olabilir.
Hamilelikte kaplıca ve sauna onerilmemesinin tek nedeni bebek uzerindeki teratojen etki değildir. Hamilelik sırasında kadının kan hacmi yaklaşık %40 civarında artar buna karşılık tansiyonu yani kan basıncı azalma gosterir. Sıcaklık olduğunda vucut terleme yolu ile ısı kaybetmek ve sıcaklığı artan vucudu soğutmak amacı ile cilde yakın damarlarda genişleme yaratarak kan akımının buralara yonelmesini sağlar. Ayrıca terleme yolu ile sıvı kaybı meydana gelir. Hamile bir kadının sıvı kaybına tahammulu hamile olmayan bir kadın ile aynı değildir. Sıvı kaybı ve kanın cilt damarlarına yonelmesi nedeni ile anne adayının beynine giden kan azalacağından ani bayılmalar olabilir. Anne adayında hafif bir kansızlık yani anemi olması durumunda bu etki daha dramatik olabilir. Yine aynı nedenlerle boyle bir ortamda bebeğe giden kan miktarında da azalma olabilir.
Hamile olduğunu bilmeden sauna, buhar odası ya da hamama giden kadınların cok fazla endişelenmelerine gerek yoktur. Pek cok kişi bebeğe zarar verebilecek yukseklikteki vucut sıcaklıklarına ulaşmadan once rahatsızlık hissetmekte ve ortamı terk etmektedirler dolayısıyla bebeklerde sorun ortaya cıkma olasılığı cok yuksek değildir. Yapılan calışmalar egzersize bağlı vucut sıcaklığındaki artışın daha bebekte anomali yaratma acısından daha riskli olduğunu duşundurmektedir..


Op.Dr. Şerife Şeniz Supurtulu
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı


__________________