Haris Spataris, 1906, İstanbul Fener doğumlu. Ailesi 1922'de Yunanistan'a goc etmiş. Cocukluğuna ait ilk anılar Balkan Savaşı'nın mahallesinde yarattığı gerginliklere, İstanbul'a yığılan muhacirlere ilişkin. Sonra Birinci Dunya Savaşı patlıyor, İstanbul işgal ediliyor, Yunan kuvvetleri İzmir'e cıkıyor. Bu siyasi gelişmeler İstanbul Rum cemaatinin milliyetciliğini korukluyor. Yunan ordusunun Anadolu'da yenilgiye uğraması cemaatin umutlarının yıkılmasına yol acıyor. "Kucuk Asya Felaketi"nden sonra, Mubadele İstanbul Rumlarını kapsamasa da, artık kendileri icin bir gelecek olmadığını duşunen bazı Rumlar doğdukları şehri terk ediyorlar. İşte boyle bir siyasi geri planda dikkatli bir gozlemci Spataris. Bizlere, binaları yerinde kalsa da artık var olmayan bir dunyayı anlatıyor: Fener'in ara sokakları, evler, insanlar, vapurlar, sandallar, sandalcılar, patrikhanenin papazları, sokaklardaki havagazı lambalarını yakıp sonduren memurlar, mahallede yanan ilk elektrik ampulu, "dunyanın merkezi" Galata, gencliğinde onu heyecanlandıran Galata'nın kotu şohretli evleri, Bolşevik devrimi sırasında Rus elciliği onunde catışan Ruslar, Rumların "tavan taburu" (askere gitmemek icin tavan arasında saklananlar), Tunel'in onarılması, Rum cemaatinin ileri gelenleri. Rumların yemekleri, eğlenceleri, bayramları, hamam sefaları, Ayazmalar, yangınlar, tulumbacılar, sokak satıcıları, Ermeniler, Kurtler, Yahudiler... Bu anılar eski İstanbul'la ilgili bir cok ayrıntıyı gozler onune seriyor. Orneğin 1873'te yapılan Galata Tuneli'nin eski vagonları hakkında şoyle yazmış: "Bu vagonların pencereleri yoktu, ustleri tamamen acıktı (kapalı yerde dolaştıklarına gore yağmurdan ıslanılmazdı) ve etrafı demir parmaklıklarla cevriliydi. Aydınlatma petrol lambalarıyla yapılıyordu. Tren bu vagonlarla hareket edip tunele girer girmez
insanın uzerinden nemli ve soğuk bir ruzgÂr eserdi; petrol lambalarının titrek ışığı da cehenneme gidiyormuşuz izlenimi verirdi." Bu kitap, Haris Spataris'in anlattığı Fener'in sokakları adım adım dolaşılarak hazırlandı. Doneme ait fotoğrafların yanı
sıra gunumuzu yansıtan fotoğraflara da yer verildi. Jacques Pervititch'in hazırladığı, Fener'e ait 1929 tarihli sigorta haritalarının birkacı da kitaba eklendi. Boylece, okur Haris'in anlattığı 1906-1922 Fener'ini gozunde daha iyi canlandırabilecek, hatta isterse, dokusu hemen hemen hic değişmeyen mahallenin sokaklarında bir gezintiye bile cıkabilecek. Bu kitap, okurları icin aynı zamanda bir gezi rehberi. (Tanıtım Yazısı'ndan Alıntı)



Sayfa Sayısı: 248

Baskı Yılı: 2004


Dili: Turkce
Yayınevi: Kitap Yayınevi
Kitap Adı: Biz İstanbullular Boyleyiz!-Fener'den Anılar (1906-1922) Yazar: Haris Spataris Cevirmen: İro Kaplangı Yayınevi: Kitap Yayınevi İlk Baskı Yılı: 2004 Dil: Turkce Barkod: 9789758704712