Bebeklik doneminde geliştirilen uyku alışkanlığı konusunda ailenin cocukları ve kendi cıkarları acısından cocukların bağımsız uykuya dalabilme alışkanlığını oturtmaları gerekir. Dr. Murat Yıldırım
Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Uyusun Da Buyusun
Uyku yalnızca bir dinlenme aracı değildir. Uyku, beyin başta olmak uzere tum organların rejenerasyonu icin şarttır. Uyku sırasında stres hormonları azalırken buyume hormonu salınımı artar. Bu sayede uyku sırasında vucut kendini onarır, yeniden yapılandırır, protein sentezi artar ve vucut kendini yeni gune hazırlar.
Duzenli Uyku Hafızayı da Guclendiriyor
Uyku zamanı bakıcıların dort gozle bekledikleri soluklanma zamanı olurken; cocuklar icin cok daha buyuk bir oneme sahiptir. Cocuk uyku sırasında buyumektedir. Cocuk ne kadar kucukse, buyume o kadar hızlı, uyku ihtiyacı da o kadar fazladır. Duzenli uyuyan cocukta buyume daha hızlı olacaktır. Yine bu cocuklarda oğrenmenin daha net, hafızanın daha guclu olduğu ortaya konmuştur. Yetersiz uyuyan cocuklarda durum tam tersidir. Yeterince uyuyamayan cocuklarda obezitenin daha sık olduğu saptanmıştır. Bu cocuklarda abur cubur yeme, fazla kalorili icecekler icme ve televizyon ya da bilgisayar karşısında gecirilen sure daha fazladır.
Duzenli Uyku Hiperaktivite ve Depresyon Riskini Azaltıyor
Bilimsel araştırmalar okul oncesi cocuklarda duzenli uykunun hiperaktivite, anksiyete ve depresyonu azalttığını gostermiştir. Yine bir haftalık sure icinde 3-4 gun ve fazlası uykunun (bu da gun başına en az 11–12 saat uyku demektir) cocuklar icin gerekli olduğu gosterilmiştir. Ergenlik doneminde uyku zamanı genellikle gece yarısından sonraya sarkar ve cocuk az uykuyla yetinmeye başlar. Gunluk 7–7,5 saat uykuyla yetinen cocuklarda depresyon eğiliminin daha fazla olduğu gosterilmiştir.
Bu cocuklarda depresyon sıklığının gece 22.00 den once yatağa giren cocuklara gore % 42 daha fazla olduğu gosterilmiştir. Ergenlik doneminde ideal uyku zamanı 9 saat iken, bircok cocuk 7–7,5 saat uyku ile yetinmektedir.
Cocuğunuzun Yatma Vaktini 22.00 Olarak Belirleyin

Tum cocukluk boyunca uykuya yatma zamanının mutlaka gece 22.00’den once olması sağlanmalıdır. Bunu sağlamak her zaman cok kolay olmayabilir. Sağlıklı uyku alışkanlığının oturtulması erken bebeklik doneminde itibaren başlatılmalıdır.
Cocuğunuzun Kendi Kendine Uykuya Dalmasını Sağlayın
Cocuk temas, anne goğsu, beslenerek ya da sallanarak uykuya dalmaya alışmışsa şartlı refleks oluşacaktır. Her uyandığında uyumak icin zorunlu hale gelen bu koşulların varlığını isteyecektir. Boylece anne ya da bakıcı icin uykusuz geceler başlayacaktır. Bu nedenle bebeklik doneminde geliştirilen uyku alışkanlığı konusunda ailenin cocukları ve kendi cıkarları acısından cocukların bağımsız uykuya dalabilme alışkanlığını oturtmaları gerekir. Cocuklarda genellikle ayrılık anksiyetesi soz konusudur. Cocuklar gece uyandıklarında gercek ile ruya arasındaki ayrımı kavrayabilmek icin daha uzun sureyle ihtiyac duyarlar.
Beslenme Alışkanlıkları Uyku Duzenini Etkiliyor
Uyku uzerinde bazı beslenme ile ilgili etkenler de soz konusudur. Gece yarısı kan şekerinin duşmesi uyanmaya yol acacaktır. Bu acıdan uyku saatine yakın karbonhidrattan zengin gıdalardan (unlu ve şekerli) kacınmak gerekir. Gıda alerjileri de kaşıntı, astım ve sindirim problemlerine yol acarak uyku kalitesini bozacaktır. İnek sutu alerjisi olan cocukta inek sutunun diyetten cıkarılması uyku kalitesinde duzelmeler sağlamaktadır. Ayrıca gıda alerjileri cocuklarda bademcik ve geniz etinin buyumesine yol acarak uyku problemlerine yol acacaktır. Kalsiyum, magnezyum ve B vitaminlerinin (ozellikle B6) az alınması gece uyanmalarını artırır. Yatmadan once alınan kafeinli gıdalar (bircok icecek ve cikolatada boldur) uyarıcı etkisi nedeniyle uykusuzluğa neden olabilir.
Duzenli uyku icin cocuğunuzu masal ve masaj ile rahatlatın
Duzenli bir uyku saati, uyku oncesi masal ve rahatlatıcı bir muzik, gun icerisinde bedensel aktivite icin fırsat sağlanması, uyandığında onu bekleyen cazip aktivite ve surprizler listesi sunmak, cocuğu guven objesi ile baş başa bırakmak (seveceği bir battaniye ya da oyuncağı), badem yağı, papatya ya da lavanta yağı ile masaj yapmak uykuyu cocuk icin sevimli hale getirilebilir.
Uyumaya gitme zamanı hakkında aile ile cocuk arasında savaş değil barış ortamı yaratmak belki de problemlerin cozumunu sağlayacaktır.


Kaynak : Sağlık ve Yaşam Dergisi .

__________________