Yapılan araştırmalar infertilite tedavisi gormuş bayanlarda tedavi gormemişlere gore artmış bir kanser riskinin olmadığını, menapoz donemini olumsuz etkilemediği, dış gebelik riskini artırmadığını gostermiştir. Doc. Dr. Ulun Uluğ
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzm.
1-Tup bebek tedavisinde kullanılan ilaclar anne adaylarında ileri yaşlarda kansere yol acabilir.
YANLIŞ
Tup bebek tedavilerinde yumurtaları fazlalaştırmak ve buyutmek icin kullandığımız hormonal ilaclar nerdeyse 40 yıldır uygulanmaktadır. Başka bir deyişle bu ilacları kullanmış bayanlar artık 60'lı yaşlarına bile gelmiştir. Yapılan araştırmalarda infertilite tedavisi gormuş bayanlarda tedavi gormemişlere gore artmış bir kanser riskinin olmadığını gostermiştir. Burada dikkat edilmesi gereken husus bazı infertilite tedavisi gormuş bayanlarda doğal olarak yani genetik olarak kanser gelişme riski mevcuttur. Bu durumun kullanılan ilaclar ile bağlantısı bulunmamaktadır.
2-Tup bebek tedavisinde yumurtalarım buyutulup toplandığı icin erken menapoza girme riskim artar.
YANLIŞ
Genel bilgi vermek gerekirse kız cocukları doğdukları zaman yumurtalıklarında yaklaşık 400 bin adet yumurta mevcuttur ve bu yumurta sayısı menopoza girme surecine kadar azalmaya başlar yani yaklaşık 50 yıl icersinde tukenirler. Tedavi sırasında bizlerin yumurtalıklardan topladığımız ortalama yumurta sayısı 12-13 adet kadardır. Sonucta yumurtalık havuzundan alınan bu miktardaki yumurta tukenmeye yol acmaz ve menopozu hızlandırmaz. Karıştırılan konu ise bazı bayanlarda nedeni bilemediğimiz bir şekilde yumurtalıklarındaki rezerv azalmakta ve tup bebek tedavisi gormek zorunda kalmaktadırlar. Bu kişilerde tedaviden dolayı değil suregelen rahatsızlıklarından dolayı erken menopoza girme riski olabilir.
3-Tup bebek yonteminde ozellikle mikroenjeksiyon ile secilmiş sperm kullanıldığı icin bebekler daha sağlıklı olur.
YANLIŞ
Normal bir gebeliğin oluşması icin annenin yumurtasını dolleyebilmek icin babanın milyonlarca spermi bir yarış icindedir ve bunların icerisinde belki de en sağlıklı en kuvvetli olanı yumurtayı dollemektedir. Tup bebek tedavilerinde ise bizler mikroskop altında hareketliliği, şekli gibi bazı kriterlere bakarak babanın spermini secip cok ince bir iğne vasıtasıyla suni dolleme yapıyoruz. Yani doğal yollarda yarışı kazanan sperm, tup bebekde ise goruntusu hoşumuza giden sperm dolleme yapmaktadır. Bu yuzden dolayıdır ki asıl secilen sperm doğal yollardan gelişen gebeliklerde olmaktadır.
4-Tup bebek yontemleriyle doğmuş bebeklerde ağır doğumsal anomali riski fazlalaşmamıştır.
DOĞRU
İlk tup bebeğin doğduğu gunden itibaren 30 yıldan fazla, ilk mikroenjeksiyon bebeğinin doğduğundan itibaren ise 15 yıldan fazla zaman gecmiştir. Sonuc itibariyle uremeye yardımcı yontemler ile doğmuş bebeklerin gelişimlerini izlemek icin yeterli sure gecmiş bulunmaktadır. Bu konuyla ilgili yapılan araştırmalarda hayat kalitesini bozan major anomali dediğimiz sakatlıkların doğal yollardan gelişen gebeliklere gore artmadığını gostermiştir. Bazı araştırmalarda minor anomali dediğimiz orneğin halk arasında peygamber sunneti olarak adlandırılan hipospadias gibi problemlere cok az farkla arttığı gosterilmiştir. Ayrıca şunu unutmamak gerekir tedavi goren ciftlerin altta yatan bazı problemleri olabilmekte ve cocuklarına gecebilme olasılığı bulunabilmektedir. Bu durumda tedaviden bağımsız olarak ailevi yatkınlık nedeni ile tup bebek tedavisinde doğan bebeklerde problemlere rastlanabilir.
5-Mikroenjeksiyon tup bebek tedavisinden farklı bir yontemdir.
YANLIŞ
Doğrusunu soylemek gerekirse bizlerin yaptığı tedaviye uremeye yardımcı tedavi teknikleri denmektedir, ancak halk arasında laboratuar koşullarında bebekler elde ediliyormuş gibi algılandığı icin tup bebek tedavisi terminolojiye girmiştir. İlginc olanı ise laboratuar koşullarında test tupu dediğimiz aletleri cok az kullanmamız, onlar yerine ufak tabak şeklinde olan aletlerde embiryo gelişimini yapmamızdır. Genelde hastaların hazırlanması, yumurtaların toplanması ve dollenmiş embiryoların anne rahmine verilme işlemine tup bebek tedavisi denir. Mikroenjeksiyon ise işin mutfak kısmında yani laboratuarda yapılan suni dolleme tekniğine verilen addır. Her bir sperm ozel bir mikroskop ile yumurta icine şırınga edilir ve dolleme sağlanır. Klasik yontemde ise yumurtanın etrafına yaklaşık 100 bin adet sperm bırakılarak dollenmenin kendiliğinden olması beklenir. Son yıllarda sadece Turkiyede değil Avrupa ve Amerikada da merkezlerin coğu mikroenjeksiyon tekniğini tamamiyle kullanmaktadır.
6-Tup bebek tedavilerinde dış gebelik riski fazlalaşmaktadır.
DOĞRU
Tup bebek tedavisi sonucu elde ettiğimiz embiryoları anne rahmi icersine transfer etmekteyiz ve doğal bir sureci taklit etmiş oluyoruz. Cunku normal gebelikte yumurta ile sperm rahim kanallarında dollenir ve embiryo haline gelince rahmin icersine duşup dollenir.
Teşhis ettiğimiz zaman anlatmakta zorlandığımız durumlardan biri de gebeliğin icin dış gebelik olduğudur. Rahmin icersine verdiğimiz embiryolar bazen nedenini tam bilemediğimiz sebeblerden dolayı kanallara doğru gidip yerleşmekte ve dış gebeliğe yol acmaktadırlar. Doğal gebeliklere gore risk nerdeyse 2 kat daha fazla artmaktadır. Ancak unutmamak gerekir ki dış gebeliğin gorulme olasılığı da %2'nin uzerinde değildir.
7-Tup bebekde ilk deneme genellikle başarısız olur.
YANLIŞ
Bazı hastalar ilk denemelerinde hastanın yeterince tanınmadığı icin hatta bazen de maddi kaygılardan dolayı başarısız sonuclanacağını sanmaktadırlar. Bu tamamiyle yanlış bir ongorudur, cunku tedaviyi yuruten doktorların asıl amacı en kısa surede ciftlerin mutlu sona ulaşması ve daha fazla maddi ve manevi yıpranmaya gerek kalmadan ilk denemede gebe kalmalarını sağlamaktır. Unutmamak gerekir ki tup bebek tedavisi maalesef %100 sonuc vermemektedir ve hastalarımızın bir kısmı netice alamamaktadır. Bazen ilk tedavi sırasında problemler ile karşılaşabiliyoruz ve kaynağına gore bazı testler ve tedaviler yaparak ikinci denemede başarılı olabilmekteyiz.


Kaynak : Sağlık ve Yaşam Dergisi .

__________________