Okumadığımız Kitaplar Hakkında Nasıl Konuşuruz? ile tanıdığımız Pierre Bayard’ın “bir yazarın, kendisinden sonra gelen, gelecekteki bir yazardan esinlenmesi, aşırması, giderek intihali paradoksu” olarak tanımladığı “onceden intihal” kavramı, intihal tartışmalarını bir adım ileri goturecek zekice bir hamle, okuru tuzağa duşurmenin cok zekice bir yolu.
Bayard bu paradoksun izini surerken, okur da yavaş yavaş bu sacmasapan oneriyi benimsemeye, carpıcı ornekler karşısında neredeyse ikna olmaya başlıyor, edebiyat tarihi de Voltaire’den Laurence Sterne’e, Kafka’dan Proust’a uzanan bir intihal ormanına donuşuyor.
Onceden İntihal once kafa karıştırıyor, ardından birtakım soruların belirmesine yol acıyor: Sonradan yazılmış yapıtın, onceki yapıtla ilişkisini tersine cevirerek, pek cok yazarın onceden soylemiş olduğu sozu yineliyor: edebiyatta her yeni (daha doğrusu her iyi) yapıt kendi oncellerini yaratır, onları okuma bicimimizi kokten değiştirir, (şimdilik) kendisiyle sonlanan bir şecere oluşturur, yeni bir hat cizer. Cok guclu orneklerde, selefini intihal yapmış gibi gosterecek kadar.
Bayard, her zamanki hınzır yaklaşımıyla, konuyu son derece ciddi bir kuramsal araştırma kisvesi altında ele alırken, aslında asık suratlı edebiyat tarihiyle, karşılaştırmalı edebiyatın aşırı ciddiyetiyle de dalga geciyor; metinlerarası gondermelerin aşırıyorumlanmasının nerelere varabileceğini, eleştiri mekanizmasının caresiz kaldığı acmazları, okurun belleğinin tuhaf işleyiş mekanizmasının nasıl cağrışımsal anlamlar uretebileceğini ve sonuc olarak, her metnin kacınılmaz olarak bir noktadan sonra intihalle (ya da onceden intihalle ve hatta kendinden intihalle) suclanabileceğini gosteriyor

(Tanıtım Bulteninden)


Kitap Adı: Onceden İntihal-Everest Deneme Yazar: Pierre Bayard Yayınevi: Everest Yayınları Hamur Tipi: 2. Hamur Sayfa Sayısı: 200 Ebat: 13,5 x 19,5 İlk Baskı Yılı: 2020 Baskı Sayısı: 1. Basım Dil: Turkce Barkod: 9786051854786