"Yazdığın her sozcuğun, her virgulun hesabını vermek zorundasın!"
Bertolt Brecht
Hayyam'ın rubailerini Turkceye kazandıran 18 Turk yazarın 18 kitabında yer alan 5236 rubai; incelenip taranarak, derlenip gruplandırıldıktan ve sınıflandırıldıktan sonra, 834 rubai olarak bu kulliyatta toplanmıştır.
... Ozan Sağdıc'ın "Bir Islak Ateş" adlı kitabında TalÂt S. Halman'ın yazdığı onsozde şu satırları okuyunca kafamda bir şimşek caktı: 'Hicbir uzmanımızın girişmediği bir calışma da, Hayyam cevirilerinin karşılaştırılmasıdır... Aynı rubailerin değişik ellerde ne gibi soyleyişler bulduğu, Hayyam'ın orijinallerine ne derece sadık kalındığı incelenmemiştir...
Bu satırlardan sonra yolumu cizdim. Hem ilk kitabımdaki 300 rubaiye, hem elimde kalan 400 rubaiye bu kitapta yer verecek; hem de TalÂt S. Halman ve benim gibi bircok Hayyam ve rubai severin dileği olduğuna inandığım bu calışmayı -zamanımın elverdiği ve dilimin yettiği olcude- yerine getirecektim. Boylece hem amacım, hem de beni bu amaca ulaştıracak calışmamın adı belli olmuştu: 'Hayyam Rubaileri Kulliyatı'
İncelediğim bazı rubai cevirilerinin birbirleri ile olan benzerlikleri beni duşundurdu. Aynı rubaiyi, bircok farklı yazar cevirirken, uc-beş rubaide bazı benzerlikler, dizelerin bazılarında eş sozcukler, benzer uyaklar, benzer tamlamalar olabilirdi elbette.
Bu bolumdeki yazıları ve ornek olarak verilen rubaileri okuduktan sonra, "bu rubailere ne ad vermeli?" diye siz de bir duşunun lutfen.
Ben cok duşundum cunku. Rastlantı mı? Etkilenme mi? Benzerlik mi? Benzerlik otesi mi derken; şu adı uygun gordum sonunda: (H)ayret otesi benzerlikteki rubai cevirileri!
Bu rubailere bir ad koymanız icin; cok okumuş, cok kulturlu ya da cok bilgili olmanıza gerek yok. Turkce okuma yazma bilen herkesin, bu rubailerin cok buyuk bir kısmına bir ad vereceğine eminim. Bu tur rubailerin cok kucuk bir kısmına ise; oykunme, etkilenme, benzeme denebilir belki.
Kimi kimde ararken, kimi kimde bulmuşlar,
En uzağımdakini, ta icimde bulmuşlar.
Bilgeler şu yaşamın ozunu, anlamını,
Bir tek sozcuk icinde, bir isimde bulmuşlar!
Bu tur rubailere, (H)ayret otesi benzerlikteki rubai cevirileri demek benim elimde ise de; bu şiirlerdeki, etkilenmenin ve benzerliğin derecesini olcmek, yapılan işin adını koymak da; once siz değerli okurlarımın, sonra da "O her zaman haklı cıkan / o yumuşak sakallı / o sevimli / o olumsuz ihtiyar"ın (Tarihin) yaşlı, sıcak ve bilgin ellerinde elbette!
Sayfa Sayısı: 692
Baskı Yılı: 2012
Dili: Turkce
Yayınevi: Demos Yayınları
Kitap Adı: Hayyam Rubaileri Kulliyatı Yazar: Yalcın Aydın Aycicek Yayınevi: Demos Yayınları İlk Baskı Yılı: 2012 Dil: Turkce Barkod: 9789944387057