Cocuk sahibi olmak, her anne-babanın yaşamındaki donum noktasıdır. Bu mutluluk kişinin yaşayacağı en mukemmel duygudur. Her anne-baba cocuğu icin her şeyin en guzelini ister kuşkusuz.
Cocuğun sağlıklı gelişebilmesi, anne-babanın bu role hazır olması ve cocuk eğitimini bilmesine bağlıdır. Oncelikle eşler evlilik ilişkilerini değerlendirmeli, ebeveynliğe hazır olup-olmadıklarını tartışmalı, sonra cocuk sahibi olmaya karar vermeliler. Bu tartışma kişilerin ozguveni, evliliğe yukledikleri anlam, eşlerin birbirinden beklentileri guven duygularını kapsamalıdır.
Yapılan en buyuk hatalardan biri, evliliği kurtarmak, eve bağlamak hedefiyle cocuk sahibi olma kararı almaktır.
Cocuğun dunyaya gelmesiyle, ailenin yaşam tarzı değişecektir. Bu değişimin sağlıklı oluşması onem taşımaktadır. Gunumuzde pek cok klinikte etkili anne-baba olmak, iyi anne-baba olmak gibi calışmalar yurutulmektedir. Amac, ebeveynlerin cocuklarını tanımaları ve onların bilişsel, sosyal, duygusal gelişimlerinin en sağlıklı bicimde oluşması icin imkan sunmalarını sağlamaktadır.
Ebeveynlerin cocuklarıyla konuşurken kullandıkları dil cok onemlidir. Duygularımız doğaldır, birbirlerinin duygu ve duşuncelerini sozel ifadeler ve beden diliyle algılarız.
İletişim, kişilerin birbirlerine (bilincli ya da bilincsiz olarak) duygu ve duşunceleri aktardıkları surectir.
Cocuğuyla guclu iletişim kurmanın birinci basamağı, onun duygularını ve duşuncelerini olduğu gibi kabul etmek ve dinlemektir. Dinleme, etkin dinleme (katılımla dinleme), pasif dinleme (edilgin dinleme), kapı aralayıcı mesajlarla dinleme şeklinde olur.
Pasif (edilgin) dinleme herhangi bir yorum katılmadan, jest ve mimiklerle cocuğunuzu dinlediğinizi hissettirmeniz şeklindedir.
Etkin dinleme (katılımlı), soylediği sozleri acarak tekrar etmek ve kendi cozumlerini bulmasında yardımcı olmak şeklindedir.
Kapı aralayıcı mesajlar
"Ben sen dili" ne demektir?
Ben dili, bireyin karşılaştığı davranış ve durum karşısında bireysel tepkisini, kendi duygu ve duşuncelerini acıklayan ifade şeklindir. Kendimizi "ben"li cumlelerle anlattığımız zaman karşımızdakini incitmemiş, fakat kendi mesajlarımızı da vermiş oluruz.
"Sen" dili suclama icerir ve karşımızdaki kişi doğal bir savunmaya gecer. Dolayısıyla sonuc anlaşılamama, tartışma, kavgaya kadar gidebilir. Sen ve ben diline ornek vermek gerekirse;
Sen dili: Or. Sen hatalısın! Cok yanlış davranıyorsun!
Ben dili: Or. Senin bu davranışın beni incitti, uzuldum!
Şeklinde ifade edilebilir
Cocuklarımızla iletişimi engelleyici etmenler nelerdir?
Oğut vermek, cozum getirmek, kendi duşuncelerimizle yonlendirmek.
Yargılamak, eleştirmek, kıyaslamak.
Surekli sorular sormak, incelemek.
Teselli vermek veya cocuğunuzun anlatmaya calıştığı konuyu değiştirmek.
Etiketlemek, tahlil etmek.
Cocuğunuzla başarılı iletişim kurmak icin neler yapmalısın?
Cocuğunuzun duygu ve duşuncelerini anlayın (empati)
Cocuğunuza saygı duyun.
Gercekci ve doğal davranın.
Onu dinleyin.
Onunla goz teması kurun.
Dokunsal teması artırın.
Nerede, ne zaman, nasıl, ne soyleyeceğinizi iyi belirleyin.
Akıcı, sade bir dil kullanmaya calışın.
Size guvenebileceğini hissettirin.

Uzm. Psk. Aynur Sayım


__________________