Nişan, kasılmalarla birlikte olan sancı ve/veya suyun gelmesi bize doğum eyleminin başladığını gosterir. Bu uc belirti sıra ile değildir. Her kadında ve bir kadının her doğumunda farklı sıralarla gorulebilir.
Nişan: gebelik boyunca kapalı olan rahim ağzında rahmi ve bebeği enfeksyonlardan korumak amacıyla pelte gibi sumukumsu bir tıkac oluşur. Bu tıkaca da nişan denir. Rahimdeki kasılmaların etkisiyle genişleyen rahim ağzından bu tıkac duşer. Gebe kadın bunu akıntı şeklinde fark eder. Bu sumuksu tıkac aynı zamanda hafif pembemsi kanla bulaşmış (ancak kanama olmayan) şeklindedir. Halk arasında buna belirti, nişan, iz de denir. Nişan geldiğinde hemen hastaneye gitmek gerekmez. Bu doğumun cok yaklaştığını bugun yarın doğumun gercekleşeceğini gosterir. Hazırlıkları gozden gecirmek icin zamanınız vardır.
Suyun gelmesi: Bebeği koruyan su kesesi gerilmelerin ve kasılmaların etkisiyle yırtılabilir. Bu nedenle amniyon suyu rahimden dışarı akar.Su kesesi ust bolgeden ve sıyrık şeklinde yırtılmışsa amniyon suyu sızıntı şeklinde akabilir. Bu nedenle gebeler idrar kacırdıklarını ya da akıntı nedeniyle ıslaklık olduğunu duşunebilirler. Amniyon sıvı akıntı gibi koyu, kıvamlı değil, su gibi akışkandır. Rengi acık sarı ya da ıhlamur cayı gibidir. camaşırda akıntı gibi tabaka bırakmaz. Bu nedenle aksırma, oksurme gibi nedenle olan idrar kacırmaya benzemez. Ayrıca kendine has bir kokusu da vardır. Bu farklılıkları dikkate alarak ıslaklığın kesenin acılmasıyla ilgili olup olmadığı gebe tarafından ayırt edilir.
Amniyon kesesi yırtıldıktan sonra bebeğin ve anne rahminin mikrop alması kolaylaşır. O nedenle su geldiğinde ya da şuphe edildiğinde hemen hastaneye gitmek gereklidir. Bazen kadınlar su gelse bile ağrılar başlamadı diye hastaneye gitmeyi geciktirirler. Bu durum anne ve bebeğin mikroplarla bulaşan bazı hastalıkları kapmasına neden olabilir. Doğumdan once su keseleri yırtılan gebe kadınların coğunluğu 12 saat icinde ilk kasılmaları hissederler; kalanların coğu bunları 24 saat icinde hisseder. Bununla birlikte yaklaşık 10 kadından birinde doğumun başlaması daha uzun surer. Zaman gectikce yırtılmış amniyon kesesinden bebek ve/veya annenin enfeksiyon kapma riski artacağı icin coğu hekim kese yırtıldıktan sonra eğer beklenen tarih yakınsa 24 saat icinde oksitosinle doğumu başlatır, az sayıda hekim 6 saat icinde başlatmayı yeğler. Son calışmalar bu noktaya gelmiş bir gebelikte doğumu başlatmak icin 24 saatten fazla beklemenin yararı olmadığını, tersine zararı olduğunu gosteriyor.
Vajinanızdan sızıntı veya akıntı geliyorsa hekiminizi veya ******* arayın. Bu arada enfeksiyondan korumak icin vajina bolgesini olabildiğince temiz tutun; banyo yapmayın veya cinsel ilişkiye girmeyin; amniyon sıvısını emmesi icin ped kullanın (tampon değil); kendi kendinizi iceriden muayene etmeye kalkışmayın; tuvalette onden arkaya doğru temizlenin.
Nadiren, bebeğin gelen parcası henuz pelvise yerleşmediğinde ve keseler erken yırtıldığında (en sık olarak bebeğin premature veya makat gelişi olduğu durumlarda) gobek bağı "kendi ustune katlanır" rahim boynuna doğru itilir hatta amniyon sıvısının akmasıyla vajinaya bile inebilir. Vajinanızın cıkışında gobek bağı gorebiliyorsanız veya vajinanızın icinde bir şey varmış gibi hissediyorsanız hemen hastaneye gidin.
Ağrı: Doğumun başladığını gosteren bir diğer belirti de karında sertleşme ile birlikte ağrının hissedilmesidir. Başlangıcta hafif olan, kısa suren ve seyrek olan bu ağrılar gittikce daha uzun, şiddetli ve sık hale gelir.
İlk kez anne olacak coğu kadın (bunlarda doğum sancıları genellikle yavaş başlar ve kasılmalar kademeli olarak artar) guvenle ilk birkac saati evinde gecirebilir. Ancak kasılmalarınız, cok guclu başladıysa -en az 45 saniye suren ve 5 dakikadan daha sık gelen kasılmalar- ve/veya daha once doğurmuşsanız ilk birkac saat sancıların tamamı olabilir. Buyuk olasılıkla doğumun ilk evresi sancısız gecmiştir ve rahim ağzınız bu surede yeterince genişlemiştir. Hekiminizi aramamak -ve son dakikada hastaneye yetişmeye calışmayı goze almak- şu an telefon etmekten daha kotu sonuclar doğurabilir.
Bununla birlikte, ardışık birkac kasılmayı saymış olmanız iyi olacaktır. Kasılmaları bildirirken sıklıkları sureleri ve gucleri konusunda emin olun. Sakin bir ses tonuyla konuşmak adına rahatsızlığınızı belli etmekten kacınmayın. (Hekiminiz kasılma sırasında konuşmakta olan bir kadının sesinden doğumun hangi aşamada olduğunu anlama konusunda deneyimli olacaktır.)
Eğer siz hazır olduğunuzu hissediyorsanız, ancak hekiminiz aynı fikirde değilse, "bekle" yanıtıyla tatmin olmayın. Hastaneye gidip kontrol yaptırmak istediğinizi soyleyin. "Her ihtimale" karşı bavulunuzu yanınıza alabilirsiniz, ancak rahim ağzınız acılmaya yeni başlamışsa eve donmeye de hazırlıklı olun.
Doğum sancıları başladığında hemen hastaneye gitmeniz gerekmez. Ancak sancılar yaklaşık 4-5 dakikada bir geliyorsa hastanede olmanız gerekir. Bazen gercek doğum ağrılarını taklit eden yalancı doğum ağrıları gebe kadını ve eşini telaşlandırır ve hastaneye gitmesine neden olur. Boyle bir durumla karşılaşıldığında ağrıların gercek mi, yalancı mı olduğunu ayırt etmek icin izlemek ve bazı farklılıkları gozlemek gerekir.

Yalancı doğum ağrıları: Sıklığı, şiddeti bakımından duzensizdir
Dolaşma, masaj ve istirahatle gecebilir
Ağrı bel, kasık ve karında hissedilir
Rahim ucunda yumuşama ve acılmaya neden olmaz.

Gercek doğum ağrıları:

Duzenlidir
Her durumda devam eder, gecmez
Ağrı bel, kasık ve karında her noktada aynı hissedilir
Yumuşama ve acılmaya neden olur
Evde yapılabilecekler:
Dolaşabilir ya da istirahat edebilirsiniz.
Duş alınabilir.
Masaj yapılabilir. Belden kalcaya doğru ve elin topuğu ile bel ve kalca uzerine basınc uygulamaları rahatlatıcı olabilir.
Valiz kontrol edilebilir.
Sık sık tuvalete gidilerek idrar yapılır.

Yapılması sakıncalı olanlar:
Ağrılar başladığında bir şey yenilmemelidir. Yemek yemek ya da Fazla miktarda sıvı almak kusmaya yol acabilir.
Gerekirse cok kucuk miktarlarda sıvı alınabilir.
Biraz enerji verecek, ağızda eriyen şeker, cikolata yenilebilir.



Op.Dr. Şerife Şeniz Supurtulu
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
http://www.antalyajinekolog.com
__________________