Hece Dergisi, Afrika ozel sayısıyla, Afrika’nın oznel niteliklerini gorunmez kılan, dunya kamuoyu onunde tarihsizleştiren yaklaşımların dışında, Afrika’nın tanınması ve tanımlanmasında kıta kulturunun aktor olduğu bir verimler toplamını ortaya koymayı hedefledi.
Dergide yer alan yazıların bazıları İngilizcesiyle birlikte yayımlanmıştır.
Editorluğunu Ahmet Sait Akcay’ın yaptığı HECE AFRİKA OZEL SAYISI, 1200 sayfalık hacmiyle, Turkce literaturde kara kıtanın ilk kez bu kapsamda irdelendiği, Afrika’nın Afrika’dan okunmasını mumkun kılan temel bir kaynak niteliğindedir.

Ozel sayıda yer alan calışmalar, esas itibarıyla Nijerya’dan Guney Afrika’ya, Angola’dan Etiyopya’ya, Kamerun’a varıncaya kadar 54 ulkeyi, kısacası siyahların yaşadığı beşeri coğrafyayı kapsayor.
Gerek yerli gerekse ceviri 50’nin uzerinde akademik makalenin yer aldığı ozel sayıda, Afrika’nın kulturel, tarihsel ve siyasal coğrafyasına bir nebze de olsa ışık tutuyor.

Achille Mbembe, V. Y. Mudimbe, Johannes Fabian, Harry Garuba, Wole Soyinka, Nick Sheperd, Martin van Bruinessen, Koffi M. Kouakou ve Nathan Nunn’un da aralarında bulunduğu Afrika alanında cok sayıda yetkin isimlerin makaleleri Afrika sayısını taclandırdı.

Afrika uzmanlarından Kouakou, ozel sayı cok “ozel” bir yazı kaleme aldı. “Afreedomia”.
“Afreedomia”, bir utopyadır her şeyden once. Kıtanın geleceğinin inşa edileceği bir ozgurluk coğrafyasıdır.

Kouakou ile gercekleştirilen uzunca soyleşide, Afrika’nın paylaşımından “Scramble for Africa,” somurgeci zihniyetin evcilleştirme politikasına, arazi sorunundan Afrika’nın devam eden olumsuz imajına pek cok konuyu masaya yatırılıyor.

Guney Afrika’dan yazan, New African dergisinin yazarlarında James Commey, yazısında Afrika’da arazi sorunu ve temellerini irdeler.

Murat Belge, “Bendeki Afrika” kısa yazısıyla kıta hakkındaki goruşlerini beyan eder. Afrika’nın uretici guclerinde gorulen zayıflık ve diğer dinamikler, Sahraaltı toplumların bircoğunda ilerleme yonundeki cabaları kısır donguye sokuyor ve bir yerde sıkışıyorlar, der Belge.

Rasim Ozdenoren, siyah-beyaz karşıtlığının acmazlarına değinir.

Sedat Aybar, cozumler ureten bir Afrika’nın global cağda kıtanın etrafında uretilen yeni anlatıya dikkat cekerek, ekonomik yapılanmanın guvenlikle yakından ilişkisine dikkat ceker.

Calışmalarıyla Afrika’nın kolonyal imgesini, tahayyulunu altust eden Yudimbe, Mbembe, Soyinka ve Fabian’ın coğrafyanın kavramsallaştırılmasındaki en temel makaleleri HECE AFRİKA’da okurlarıyla buluşuyor.

Somurge dunyasında dinin belirleyiciliği, işlevselliği de dosyada yer verilen konulardan.

Nathan Nunn, kole ticareti ve somurgeciliğin 500 yıllık tarihinin gunumuze yansımasını irdelediği “Afrika Kole Ticaretinin Uzun Vadeli Etkileri”
makalesinde yuzyıllar ticaretin kıtanın gelişmişliğine katkısını tartışır. Nunn, kole ticaretinin ekonomik gelişmişlik uzerindeki olumsuz etki yaptığını iddia eder.
Nick Sheperd, Afrika’da arkeolojik calışmaları incelediği yazısında Afrika’ya milliyetci ve ırkcı yaklaşımları ve donuşumune ışık tutar.
Macharia Munene’in Batı Sahra’yı ele aldığı yazısı, “Batı Sahra ve İspanyol somurgeciliğinin Tarihi”, Batı Sahra sorunun kokenlerine iner, bolgenin siyasi ve toplumsal dinamiklerine de değinen yazı, Batı Sahra’nın, Afrika’da neden bir sorun olarak devam ettiğini gostermesi acısından dikkate değer bir yazı.
Mahmood Mamdani’nin “Postkolonyal Şiddeti Anlamlandırmak” yazısında, Ruanda katliamının kolonyal sebeplerine uzanır.
İslam’ın Afrika’ya yayılışı, yerel kulturle ilişkisi de dergide geniş yer verilen konulardan. E. G. Parinder’in İslam’ın yerel dinlerle ilişkisini irdelediği yazısı, İslam’ın Afrika animist kulturle etkileşimini gostermesi acısından dikkat cekici bir yazı. Yine Viera Pawlikova ise Afrika’da İslamlaşma ve Hristiyanlaşma sureclerini değinir.

Chinwe M. A. Nwoye’nın Nijerya’nın İgbo kulturu, inanc sistemini ve kozmolojisini irdelediği yazısı, Afrika’nın kulturel ve yerel inanc sistemlerinin etik cercevesinin yanı sıra butunluğunu de gosterir.,
Afrika geciş ayinleri neredeyse tum kulturlerin ortak pratiğidir, Kasomo Daniel, initiation torenlerine ışık yazısı, ergenlik, sunnet gibi pratiklerin Afrika kulturlerindeki karşılıklarına uzanır.

Rastafari, Zulu ve Masai kulturleriyle ilgili yazıların yanı sıra Afrika’daki kentsel yapılaşmanın carpıcı bir orneği Zambia’nın Lusaka kenti uzerinden yansıtılır.

Afrika’da arkeoloji ve antropolojik calışmaların yanı sıra Afrika felsefesini kuşatan yazılar da sayının dikkat ceken calışmalarından.
Afrika sineması, edebiyatı ve felsefesine de sayı boyunca geniş yer verilmiştir. Garuba’nın animist kultur ve Wole Soyinka yazılarının yanı sıra Nugugi’nin Afrika kurmacası ve dramasının yapısına dair saptamaları, Ahmet Sait Akcay’ın Afrika edebiyatına giriş ve Adnan Ozer’in Negritud şairlerine ışık tuttuğu yazıları sayının doyurucu bolumlerinden.

Rıfat Ozcollu’nun Afrika sineması yazısı kapsamlı olduğu kadar kıtanın kimliğini, oznelliği one suren film analizleriyle belirir.
Mozambik Cumhuriyeti’nin somurgecilik sonrası ilk Cumhurbaşkanı Samora Machel’in tarihi konuşmasının yanı sıra, Guney Afrika’nın demokratik simgesi Nelson Mandela’nın 20 Nisan 1964’teki Rivonia davasındaki savunması da dergide yer alıyor. Ozellikle Guney Afrika halklarının somurgeci guclerle mucadelesini anlamak icin carpıcı bulgular sunar her iki yazı da.
Sayının ilginc soyleşilerinden birisi de Laurent Mignon’la gercekleştirildi. Turk edebiyatında Afrika imgesini masaya yatıran Mignon’un saptamaları, Turk edebiyatında Afrika konusundaki ikircikli durumu cok net olarak yansıtıyor.
HECE AFRİKA, kıta hakkında ezberleri bozan, yepyeni ve ozgun bir Afrika’nın sesini duyurarak Turkcede bir ilki gercekleştirmiştir.

(Tanıtım Bulteninden)



Kitap Adı: Hece Aylık Edebiyat Dergisi Sayı 246-247-248 Yazar: Kolektif Yayınevi: Hece Yayınları Hamur Tipi: 2. Hamur İlk Baskı Yılı: 2017 Baskı Sayısı: 1. Basım Medya Cinsi: Ciltsiz Barkod: 2789788610589